Start-upy z branży technologii spożywczych wykorzystują technologie precyzyjnej fermentacji, aby stworzyć kolejną alternatywę dla mleka krowiego. Przyszłość tego segmentu pozostaje niejasna, ponieważ konserwatywni konsumenci raczej nie szybko zdecydują się na produkty syntetyczne.
Chociaż mięso z hodowli laboratoryjnej jest już dostępne na rynku od jakiegoś czasu, nabiał z hodowli laboratoryjnej to coś, o czym konsumenci często nie słyszą.

„Mleko syntetyczne to wciąż dość wschodząca branża, a wiele start-upów znajduje się w fazie badań i rozwoju. Jednak niektóre firmy przodują, oferując produkty już dostępne na rynku” – komentuje Milena Bojovic, doktorantka na Uniwersytecie Macquarie w Australii. Jako jeden z przykładów start-upu działającego w tej branży wskazała amerykańską firmę Perfect Day.

Takie samo a jednak nie to samo

„Zmieniamy proces, a nie jedzenie” – to hasło Perfect Day, odzwierciedlające kluczową cechę precyzyjnych technologii fermentacji. Docelowo zaprezentowane zostaną produkty nie do odróżnienia od mleka krowiego. Mleko z bioreaktorów będzie miało ten sam smak, wygląd, odczucie w ustach i dobrą wartość odżywczą. Mleko otrzymywane w procesie precyzyjnej fermentacji, zwane „mlekiem syntetycznym”, jest przyjazne dla środowiska. „Ponieważ tę nową formę białka zwierzęcego można wytwarzać bez użycia krowy, istnieje znacząca szansa na ograniczenie emisji metanu i węgla, zanieczyszczenia wody, użytkowania gruntów i problemów związanych z dobrostanem zwierząt” – wyjaśnia Bojovic.
W czerwcu 2023 r. Krajowa Federacja Producentów Mleka wezwała amerykańską Agencję ds. Żywności i Leków do rozprawienia się z wschodzącym segmentem rynku, zabraniając start-upom takim jak Perfect Day używania słowa „mleko” do opisywania swoich produktów.

Bunt amerykańskich rolników

Rolnicy amerykańscy upierali się, że nazywanie produktów uzyskanych w drodze mleka precyzyjnej fermentacji jest technicznie niepoprawne. Chociaż takie produkty mogą zawierać białko mleka, nie spełniają federalnych standardów tożsamości „mleka” Stanów Zjednoczonych. Amerykańskie firmy mleczarskie chcą, aby nowe produkty były etykietowane w sposób demonstrujący ich syntetyczny charakter. Wśród proponowanych opcji znajduje się „syntetyczny napój serwatkowy”. Bojovic twierdzi, że kwestia sposobu etykietowania, wprowadzania na rynek i stosowania tych nowych białek w produktach końcowych będzie wyzwaniem dla sektora w nadchodzących latach. Rozwój segmentu precyzyjnej fermentacji może wywrzeć presję na konwencjonalną hodowlę mleka. Jednakże kwestie regulacyjne mogą jedynie opóźnić, ale jest mało prawdopodobne, że uniemożliwią rozwój segmentu mleka syntetycznego. „Jeśli mleko syntetyczne nie zakłóci pragnień konsumentów dotyczących uczciwej ceny, podobnego smaku i konsystencji, to myślę, że z łatwością zmieści się ono w obecnych systemach żywnościowych” – dodaje.

Italia zakazuje sztucznego mięsa

W listopadzie 2023 r. włoski rząd zakazał sprzedaży mięsa hodowanego w laboratorium, wysyłając wyraźny sygnał, że produkty pochodzenia zwierzęcego pochodzące z określonych procesów produkcyjnych nie są pożądane w kraju. „Włochy to pierwszy kraj na świecie wolny od zagrożeń społecznych i ekonomicznych związanych z żywnością syntetyczną” – stwierdza Francesco Lollobrigida, włoski minister rolnictwa. Włoskie społeczeństwo pozostaje sceptyczne wobec syntetycznego mięsa i nabiału, podczas gdy politycy w niektórych innych krajach europejskich, w tym na Węgrzech i w Polsce, również wzywają do rozważenia podjęcia kroków przeciwko żywności produkowanej w laboratoriach. Konserwatyzm konsumentów ograniczy także perspektywy mleka syntetycznego na rynkach poza UE. Rosyjscy konsumenci zachowują ostrożność w przechodzeniu na produkty alternatywne, komentuje Maria Żebit, dyrektor wydziału komunikacji Rosyjskiego Związku Producentów Mleka Sojuzmołoko. Cena pozostaje czynnikiem decydującym dla klientów przy wyborze żywności, twierdzi Zhebit, odnosząc się do faktu, że syntetyczne produkty mleczne są nadal znacznie droższe w porównaniu z mlekiem krowim.

Rosja reguluje gazy cieplarniane wyłączając hodowlę zwierząt

„W Rosji wprowadzane są regulacje dotyczące emisji gazów cieplarnianych, ale jak dotąd wykluczono hodowlę zwierząt. Emisję można ograniczyć poprzez zwiększenie produktywności zwierząt, co obserwuje się obecnie w głównych przedsiębiorstwach branży” – stwierdza Zhebit. Oczekuje się, że popyt na światowym rynku mleczarskim wzrośnie o 2-3%, a zdaniem Zhebita w najbliższej przyszłości nie można spodziewać się zmniejszenia produkcji mleka krowiego.