Skup i magazynowanie zboża. Czy warto inwestować w spichlerze?

Powierzchnia Polski wynosi 312,685 km2. Jak podaje Ministerstwo Rolnictwa I Rozwoju Wsi: obszary wiejskie , które decydują o współczesnym krajobrazie Polski zajmują 93,4 powierzchni kraju, w tym 54,0% stanowią użytki rolne i 28,5% lasy.Największy odsetek stanowią gospodarstwa  o wielkości do 1 h – jest ich ponad 31%. Najmniej jest gospodarstw  o powierzchni 50 h i więcej – 1,2%.Gospodarstw rolnych najwięcej  zanotowano w województwach: małopolskim - 12,4% ogółu gospodarstw w kraju, mazowieckim - 12,2%, podkarpackim - 11,5% i lubelskim - 11,3%. Najmniej gospodarstw znajduje się w województwach: lubuskim – 1,9%, opolskim – 2,0%, zachodniopomorskim – 2,1% oraz pomorskim -2,7%.
Według informacji jakie zawarte są w GUS - źródła danych na temat przewidywanych zbiorów- większość gospodarstw polskich zajmuje się produkcją roślinną, zwierzęcą – jedna trzecia, a ponad połowa z nich, uprawia pszenicę ozimą. Z kolei ziemniaki i mieszanki zbóż, uprawiane są w ponad 40% gospodarstw. Najczęściej jako uprawa strategiczna wskazywana jest  pszenica ozima. Dominuje ona w sześciu województwach . Drugą najczęściej wskazywaną uprawą strategiczną w naszym kraju, jest mieszanka zbóż – jej uprawa dominuje w trzech województwach.

Europejskie wytyczne.
Od momentu kiedy weszliśmy do Unii, to nasza gospodarka stała się elementem gospodarki europejskiej. Zmieniły się także wymogi wobec zboża odstawianego do skupu. Unijny system dokładnie określa parametry takie, jak: wilgotność, ciężar, czy zanieczyszczenia które warunkują jakość ziarna.

Ponadto gospodarstwa rolne muszą podejmować dodatkowe przedsięwzięcia, aby dostosować do europejskich standardów określających produkcję rolną. Składa się na to mnóstwo ustaw dotyczących wyposażenia gospodarstw w odpowiednie sprzęty i urządzenia, zarządzania zasobami wodnymi, utrzymania stanu (lub poprawy) ekosystemów wodnych, przechowywania nawozów sztucznych i naturalnych, a także dostosowanie budynków.
Ze względu na niską dochodowość polskiego rolnictwa, a co za tym idzie – brak własnego kapitału na inwestycje – konieczne jest korzystanie ze środków publicznych.
Współczynnikiem dochodowym każdego gospodarstwa rolnego jest ESU ( ang. European Size Unit). Wartość ESU jest jednym z kryteriów, które pomaga scharakteryzować każde gospodarstwo rolne w Typologii Gospodarstw Rolnych - wspólnej dla całej Unii Europejskiej.

Warunki polskich gospodarstw.
Do silnych stron produkcji polskich gospodarstw, należą niewiątpliwie takie czynniki, jak: duże zasoby ziemi, dobry stan środowiska naturalnego i niski poziom chemizacji produkcji rolniczej. Dodatkowo mamy sporą różnorodność biologiczną, która należy do jednej z najbogatszych w Europie. A jeśli chodzi o wykorzystywanie zasobów naturalnych, to w Polsce nie został przekroczony krytyczny punkt równowagi ekologicznej w rolnictwie, co również daje nam przewagę nad innymi krajami UE, a wzrostu produkcji rolniczej, odbywa się bez degradacji środowiska naturalnego.
Jednak są też słabe strony, jeśli chodzi o warunki naturalne. Można do nich zaliczyć chociażby duży udział gleb słabych i zakwaszonych oraz to, że warunki klimatyczne w Polsce są blisko o 20% gorsze, niż w krajach UE. Generalnie wydajność produkcji roślinnych w Polsce, jest dość mocno uzależniona od naturalnych czynników klimatycznych i ograniczeń glebowych.
Choć i tak najwięcej obaw i niepewności wzbudza presja konkurencyjna ze strony producentów państw członkowskich, powodująca wypieranie produktów polskich z rynku. Tego polscy rolnicy obawiają się najbardziej.

Spadek cen zbóż?
Media informują o spadkach cen zbóż na światowych giełdach. Notowania polskiej giełdy rolnej Rolpetrol z czerwca 2014r., wyglądają następująco:
- pszenica konsumpcyjna 740 -795 zł/t
- pszenica paszowa 790 zł/t
- żyto konsumpcyjne  590 - 630 zł/t
- jęczmień paszowy 700 – 765 zł/t
Ceny zbóż mają więc tendencję spadkową. Wystarczy spojrzeć na statystkiz lipca 2013r., według których ceny polsich zbóż szły wyraźnie w górę w porównianiu z poprzednimi latami. W ofertach sprzedażowych widniały ceny:
- pszenica konsumpcyjna 940-1100 zł/t,
- pszenica paszowa 830-970 zł/t,
- żyto konsumpcyjne 930-990 zł/t,
- jęczmień paszowy 780-900 zł/t,

Inwestycja w zboże
– czy jest korzystna?
Najczęściej uprawianym zbożem, jest pszenica. Na świecie jest jej około 20 gatnków. Jej ziarno może nie ma szerokiego zastosowania, bo ma głównie chlebowe przeznaczenie oraz używana jest do produkcji biopaliw, lecz w krajach rozwijających się, nieustannie zwiększa się popyt na jej ziarno. A największe zapotrzebowanie zgłaszają kraje najludniejsze, tj. Chiny i Indie. Według Organizacji Narodów Zjednoczonych, do roku 2015 ma nas być 7 miliardów, a co za tym idzie – biorąc pod uwagę, że charakterystyka żywieniowa większości krajów jest wysokokaloryczna - w sposób istotny wpłynie to na gospodarkę.
Rynek zbóż jest bardzo wrażliwy na wszelkie komunikaty o zmianie zapasów ziarna i ma to decydujący wpływ na skoki lub spadki cen ziarna. W Polsce ceny zbóż idą w górę zazwyczaj w okresie marzec – czerwiec, czyli przed kolejnymi plonami, kiedy też stan zapasów jest najmniejszy. Ale bywa, że ceny idą w dół jeśli rolnicy mieli udane poprzednie zbiory – muszą przecież opróżnić swoje stodoły przed kolejnymi żniwami. Na przewidzenie udanej, bądź nieudanej inwestycji, składa się mnóstwo kalkulacji na podstawie notowań z wielu lat wstecz.

Ponadto odbiorcy ziarna mają coraz większe wymagania, związane z jakością. Tylko rolnicy, którzy produkują jednolite pod względem wielkości ziarna, w dodatku w ogromnych ilościach, mają szansę na silną pozycję na rynku. Niejednokrotnie zdarzają się styuacje, że aby zwiększyć produkcję, rolnicy zamiast kupować nowe ziemie – zwiększają areał poprzez dzierżawy. Jeden goni drugiego w produkcji najlepszej jakości ziarna. Bo przecież „duże może więcej”.

Rolnictwo nie jest stałe w dochodach. Czasem zysk jest bardzo duży, a czasem trzeba dołożyć. Ponadto nie jest uzależniony jedynie od pracy samego rolnika i jego pracowników – rolnictwo, to dziedzina uzależniona od pogody. Ulewy, susze. Ile razy zaskoczył nas mróz! Ile razy plony diabli wzięli! Każda klęska sprawia, że rolnik dostaje po kieszeni. Do tego jeszcze dochodzi klasa ziemi jaką ma się pod uprawę. Duży zysk jest też uzależniony od strategii polowej – od orania po zbiór. A do tego trzeba specjalistów. Konieczne jest, aby wszystkie prace  były wykonane z najwyższą starannością, poczynając od uprawy gleby przed siewem, poprzez  siew, nawożenie, pielęgnację i zbiór, a kończąc na transporcie i odpowiednim przechowywaniu płodów rolnych.
Wpływ na nasz rynek zbóż, ma zatem wpływ skala produkcji i sprzedaży ziarna w innych krajach.
Sytuacja na rynkach rolnych państw poza Europą - zwłaszcza wschodnich - też ma znaczenie.