Zaraza ziemniaka to choroba wywoływana przez organizmy grzybopodobne – Phytophthora infestans. W skali świata zaraza ziemniaka prowadzi do utraty 8-10% plonu.

Z kolei w Polsce gdzie ochrona wynosi jedynie 40% powierzchni plantacji, średnie straty plonu mogą sięgać nawet 20-25%. Z racji tego, iż zaraza ziemniaka może tak znacząco wpływać na plony warto wiedzieć, jakie są jej objawy i jak z nią walczyć. Choroba objawia się małymi, nieregularnymi plamkami, które pojawiają się na wierzchołkach i brzegach liści. Następnie w porażonym miejscu tkanka robi się miękka i czarnieje.

Zaraza ziemniaka – objawy

Zaraza ziemniaka obawia się małymi plamkami na liściach. Są one nieregularne i żółtobrunatne, pojawiają się na wierzchołkach i brzegach liści. W miejscu porażenia tkanka mięknie i czernieje w wyniku czego, całe rośliny więdną i zamierają. Kiedy pogoda jest pochmurna i występuje wysoka wilgotność, na dolnej stronie porażonych liści, na brzegach plam pojawia się biały, delikatny nalot grzybni. Objawy porażenia ziemniaka mogą występować też na łodygach.

Zabiegi ochronne i terminy zwalczania choroby

Zabiegi ochronne powinny być wykonane przed wystąpieniem pierwszych objawów choroby. Z tego względu, wyznaczenie pierwszego terminu zabiegu nie jest łatwe. Obecnie są dostępne na rynku systemy wspierające podejmowanie decyzji oparte na modelach matematycznych, które opisują zależności między przebiegiem warunków meteorologicznych, a rozwojem patogenu np.: NegFry i Simphyt.

W przypadku braku możliwości skorzystania z systemów decyzyjnych zaleca się przeprowadzenie pierwszego zabiegu najpóźniej, w chwili pojawienia się pierwszych objawów chorobowych na plantacji ziemniaka. Kolejne zabiegi należy wykonywać co 10-14 dni, w zależności od karencji środka i przebiegu warunków atmosferycznych. Skuteczna ochrona ziemniaka przed chorobą wymaga zastosowania w sezonie wegetacyjnym od kilku do kilkunastu zabiegów chemicznych.

Jako że zabieg ochronny powinien być wykonany przed pojawieniem się pierwszych objawów choroby, nie ma z góry ustalonego progu ekonomicznej szkodliwości. Zabieg ochronny wykonany po wystąpieniu pierwszych objawów chorobowych lub kiedy presja infekcyjna jest już bardzo wysoka, może okazać się mało skuteczny.

Ocena szkodliwości choroby

Ocenę szkodliwości przeprowadzamy w okresie dojrzewania owoców i nasion ziemniaka BBCH 81-89. W zależności od tego, jakiej wielkości jest pole, analizujemy od 100 do 150 roślin ziemniaka, w różnych punktach po 25 roślin. Na plantacjach powyżej 2 ha warto zwiększyć liczbę punktów o 1 na każdy następny hektar. Ważnym jest, iż w okresie wegetacji podczas sprzyjających warunków zaraza ziemniaka może zniszczyć nawet do 10% powierzchni asymilacyjnej rośliny dziennie. Zniszczenie powyżej 60% powierzchni asymilacyjnej hamuje gromadzenie plonu bulw.

Nasilenie porażenia wg trzystopniowej skali klasyfikujemy na podstawie analizy roślin:

− porażenie słabe – do 10 % powierzchni asymilacyjnej liści na roślinie zniszczonych przez zarazę,
− porażenie średnie – od 10 do 25% powierzchni asymilacyjnej liści na roślinie zniszczonych przez zarazę,
− porażenie silne – ponad 25% powierzchni asymilacyjnej liści na roślinie zniszczonej przez zarazę.

Czytaj też: Ziemniaki białoruskie – eksport wyniósł 90 tysięcy ton

cdr.gov.pl/fot wikimedia Rasbak