"W czerwcu się pokaże, co nam Bóg da w darze"…

A jeszcze niedawno obserwowaliśmy pierwsze oznaki budzenia się przyrody po zimowym śnie. 

"W czerwcu się pokaże, co nam Bóg da w darze"…

Jeszcze niedawno obserwowaliśmy pierwsze oznaki budzenia się przyrody po zimowym śnie. Tymczasem znajdujemy się w skrajnym momencie wiosny, w którym to doglądane sadzonki przekształcają się w dorosłe rośliny. Jednak na jakim etapie wzrostu by nie były, to niezmiennie potrzebują wsparcia ze strony plantatorów, dlatego też warto dowiedzieć się jakie prace czekają rolników, ogrodników, sadowników i pszczelarzy w pierwszej połowie czerwca.

W polu

W pierwszej części miesiąca jest czas, by rolnicy, którzy jeszcze nie wykonali drugiego zabiegu fungicydowego w zbożach, wykonali ten zabieg, żeby zadbać o swoje plantacje. Ta pora roku, to okres, kiedy również intensywnie rozwijają się grzyby. Natomiast zabieg zwalczający choroby grzybowe po kwitnieniu wpływa bezpośrednio na zdrowotność kłosów i ziarna. Dlatego też podstawową do podjęcia decyzji o stosowaniu danego preparatu powinna być ocena stopnia ewentualnego porażenia plantacji oraz identyfikacja chorób. Warto wiedzieć, że choroby w późniejszych fazach rozwojowych zbóż znacznie ograniczają powierzchnię asymilacyjną liści i w konsekwencji powodują redukcję plonu. Po trwającej stosunkowo długo tej wiosny deszczowej aurze nadeszły warunki, które sprzyjają koszeniu traw na siano. Ekolodzy pamiętają o tym, żeby kosić, gdy trawa jest na początku kłoszenia, a koniczyna kwitnienia, bo wtedy siano ma największą wartość. 

W pierwszej części miesiąca buraki cukrowe w zależności od plantacji osiągają fazę 6-8 liści, dlatego należy przystąpić do zastosowania drugiej dawki azotu oraz uzupełnić niedobory magnezu i mikroskładników, które zwiększają efektywność azotu. Z tym zabiegiem nie należy czekać, ponieważ prowadzi to do nadmiernej rozbudowy masy liściowej i wydłuża fazę wzrostu liści, prowadząc w konsekwencji do zmniejszenia plonu korzeni i pogorszenia ich jakości technologicznej.
Czerwiec to czas intensywnej ochrony roślin zbożowych, zarówno jarych, jak i ozimych. W tym kontekście przede wszystkim prowadzi się systematyczny monitoring pól. Właściciele plantacji ziemniaczanych chronią rośliny przed szkodnikiem, którym jest stonka ziemniaczana. Rolnicy posiadający gospodarstwa konwencjonalne stosują w tym celu środki chemiczne, a ekolodzy często radzą sobie z problemem stosując oprysk wywarem z wrotyczu lub poprzez ręczny zbiór szkodliwych owadów. Oprócz tego na na plantacjach ziemniaków mogą zaistnieć warunki do wystąpienia zarazy ziemniaczanej, dlatego zapobiegawczo można dokonać oprysk plantacji fungicydem kontaktowym. W tym okresie warto zatroszczyć się również o zboża, które atakowane są przez skrzypionkę i mszycę, ta ostatnia z kolei potrafi dotykać także bobik. W tym kontekście sprawa jest o tyle poważna, że żerowanie wspomnianych szkodników w większym nasileniu może wpłynąć na znaczne zmniejszenie plonów. Natomiast w burakach mogą pojawić się mszyce, pchełki i drobnica burakowa. Dlatego też zwalczanie tych agrofagów można połączyć z dolistnym dokarmianiem mocznikiem, a także nawozami mikroelementowymi.

Prace w warzywniku

Na początku czerwca jest jeszcze czas na siew marchwi i buraków ćwikłowych z przeznaczeniem na przechowanie. Poza tym regularnie prowadzi się przerywkę, odchwaszczanie i inne prace pielęgnacyjne. Oprócz tego wyłamuje się pędy kwiatostanowe rabarbaru i szczawiu. Ulewne deszcze mogą ubić powierzchnię gleby, co jest niekorzystne dla wschodzących nasion. Dlatego właśnie po deszczach warto glebę wzruszyć, co zapobiegnie tworzeniu się skorupy glebowej. Początek miesiąca jest dobrym czasem na pikowanie pomidorów oraz usunięcie ich bocznych pędów i wyrastających w kontach liści. Aby zebrać młode i świeże rośliny przyprawowe,  w pierwszej części miesiąca warto wysiać koper ogrodowy, trybulę ogrodową i pietruszkę.

W przypadku roślin uprawianych w tunelach foliowych jest dobry czas na ich zbiór. Tu na pewno kwalifikują się rośliny kapustne, jak kapusta wczesna, kalafior, czy brokuł. Z kolei w przypadku roślin hodowanych w gruncie, to można zebrać buraki, z przeznaczeniem np. na botwinę, cebulę z zielonym szczypiorem, kalarepę, rzodkiewkę, sałatę czy szpinak. Oprócz tego na początku miesiąca, gdy warunki pogodowe sprzyjają, można dokonać siewu ogórków, dyni, patisonów, jak również buraków przeznaczonych na późniejszy zbiór. Dla zapewnienia ciągłości zbiorów można dosiać sałatę, rzodkiewkę, czy fasolęszparagowej. Oprócz tego do połowy czerwca na pustych zagonach można wysiać buraki ćwikłowe i marchew przeznaczone na zbiór jesienny. W tym samym celu można przygotować rozsadę warzyw na rozsadniku. W taki sposób można wysiać kalafior, brokuł, kalarepę, czy koper włoski. Jeśli w strąkach grochu pojawią się gąsienice pachówki strąkóweczki, to warto jak najszybciej zerwać strąki a następnie bardzo dokładnie przekopać grządkę.

W ogrodzie ozdobnym
Z tego powodu, że w czerwcu zaczyna być bardzo ciepło i słonecznie, należy pamiętać o regularnym podlewaniu i zraszaniu roślin. Aby rośliny nie cierpiały z powodu susz,y gleba powinna być wilgotna do głębokości 10 cm. Warto pamiętać, że najlepszą porą do zraszania jest wieczór. Rośliny sezonowe na rabatach, które przekwitły warto wymienić na nowe. W pierwszej połowie miesiąca żywopłoty wchodzą w fazę szybkiego wzrostu, dlatego warto pamiętać, aby je przyciąć. Można tego dokonać przy użyciu sekatora elektrycznego..
W pierwszej połowie miesiąca można dokonać wysiewu roślin dwuletnich m. in. stokrotki, bratków czy goździka brodatego. Z tego powodu, że potrzebują dużo wilgoci do kiełkowania, to warto umieścić je w cieniu. Również w czerwcu można pobrać sadzonki niezdrewniałe niektórych drzew i krzewów. Warto pamiętać, że mszyce mogą dokonać spustoszenia w ogrodzie. Jest możliwość walki z mszycami poprzez usunięcie pędów oblężonych szkodnikami, albo zastosowanie preparatu wykonanego z cebuli lub czosnku. Jednak jeżeli zaistnieje potrzeba opryskania insektycydami pochodzenia chemicznego, to koniecznie trzeba pamiętać o zachowaniu przynajmniej 30 - centymetrowego odstępu od rośliny. Oprócz tego na spodniej części liści niektórych roślin mogą pojawić się niewielkie brunatne punkty, oznaczające atak czerwców lub innych małych owadów. Z tego powodu, że ręczne usunięcie jest bardzo trudne, zaleca się zwilżenie zaatakowanych miejsc spirytusem, a następnie spryskanie roślin roztworem 20 g miękkiego szarego mydła i 10 cl spirytusu na litr wody. Jeśli aura na początku miesiąca jest ciepła i wilgotna, to róże oraz piwonie w ogrodach mogą zostać zaatakowane przez mączniaka. W tym przypadku walka z insektem wymaga zastosowania specjalnego preparatu.

Prace w sadzie

Z początkiem miesiąca można rozpocząć zbiory truskawek, poziomek, jagody kamczackiej oraz wczesnych odmian czereśni. Oprócz tego czerwiec jest jest okresem silnego wzrostu młodych drzewek owocowych. Z kolei w młodym sadzie można zająć się formowaniem koron. Z tego powodu młode gałązki można przyciągnąć do pozycji poziomej za pomocą klamerek lub drewnianych rozpórek. Natomiast silniejsze gałązki, bardziej zdrewniałe, można obciążać ciężarkami. Oprócz tego trzeba pamiętać o regularnym podlewaniu młodych drzew w sadzie. Równomiernie ze wzrostem wzrostu roślin sadowniczych następuje rozwój chwastów. Wobec tego nie można pominąć zabiegu pielenia i ściółkowania gleby pod roślinami.
Dodatkowo na początku czerwca warto wykonać przerzedzenie gron winorośli. Z kolei gdy owoce osiągną wielkość ziarna grochu, to można pokusić się o usunięcie jagód skarłowaciałych i rosnących wewnątrz grona, pozostawiając te ładniejsze sztuki. Oprócz tego w czerwcu dokonuje się przerzedzenia zagonów malin, poprzez wycięcie najsłabszych odrostów korzeniowych.
Już na początku czerwca warto na wiśniach i czereśniach zawiesić pomarańczowe tabliczki lepowe ze środkiem wabiącym. Posłużą one do sygnalizacji i odławiania nasionnicy trześniówki (muchówki o wielkości około 5 mm). 
 

W pasiece

W czerwcu w rodzinach pszczelich jest najwięcej czerwiu. Jest to taka pora, kiedy mogą panować upały. Jeśli więc trwa pożytek, ważne jest pełne otwarcie wylotów. Oprócz tego dobrze jest również ustawić ul w miejscu zacienionym. Zazwyczaj w czerwcu przeprowadza się pierwsze miodobranie. Najlepiej jest je wykonać tuż przed końcem pożytku, ale jeśli jest on obfity, to trzeba go odebrać wcześniej. Miodobranie należy przeprowadzać w ciepłe dni i słoneczne. Warto pamiętać, że do miodobrania bierze się tyko plastry z miodni i nadstawek. Plastry z gniazda z czerwiem nigdy nie powinny znaleźć się w miodarce ze względów humanitarnych i estetycznych. Koniecznie trzeba zwrócić uwagę na czystość i higienę odbioru miodu. Naczynia i sprzęt z żelaza lub ocynkowane muszą koniecznie być pokryte warstwą lakieru spożywczego lub lakierem do kadzi piwnych, bo inaczej miód będzie zawierał szkodliwe metale. Warto zwrócić uwagę na to, by w czasie odbioru i przechowywania, nie zepsuć go, by zawsze był tak dobrym i zdrowym produktem, jakim dostarczyły go pszczoły. Miód musi być dobrym środkiem odżywczym i lekiem zarazem.
Dodatkowo można pozyskiwać pyłek, ponieważ czerwiec to pora, kiedy rośliny dostarczają znaczną ilość pyłku kwiatowego. Oprócz tego w czerwcu najczęściej dochodzi do rójki, mimo prawidłowego postępowania pszczelarza . Decydują o tym głównie warunki pogodowe i pożytkowe. W takim przypadku stosuje się metodę poszerzania gniazd.
W dalszym ciągu należy dbać o dobry rozwój pszczół. W związku z tym można powiększyć wyloty do 12-14 cm. Zapewnia to dobrą wentylację i zmniejsza nastrój rojowy. Gniazda powiększamy przez dodanie ramek z węzą. Oprócz tego koniecznie należy do każdego ula dać ramkę pracy. Może to być pusta ramka lub nawet sama beleczka, by w niej pszczoły prowadziły budowę trutową i nie przerabiały plastrów pszczelich. Z początkiem miesiąca należy usunąć boczne kraty ocieplające, gdyż nie są już potrzebne. Natomiast górne maty mogą pozostać przez cały rok, jeżeli się mieszczą po podaniu nadstawek. Stanowią wtedy zabezpieczenie przed przegrzewaniem.

Kalina Brzozowska/fot. pixabay.com