W 2016 roku do Inspekcji Ochrony Środowiska wpłynęło ponad 1200 skarg i wniosków dotyczących uciążliwości zapachowej.

W 2016 roku do Inspekcji Ochrony Środowiska wpłynęło ponad 1200 skarg i wniosków dotyczących uciążliwości zapachowej. W szczególności dotyczyły one głównie eksploatacji oczyszczalni ścieków, wykorzystywania komunalnych osadów ściekowych w rolnictwie bez zachowania odpowiednich wymagań ochrony środowiska. Nie zabrakło również skarg z powodu nieodpowiedniego nawożenia, a także nieodpowiedniego składowania lub unieszkodliwiania odpadów, nieprawidłowej eksploatacji ferm zwierzęcych i zakładów przemysłowych.

Prace nad problematyką uciążliwości zapachowej trwają już kilka lat, zarówno w Polsce jak i całej Unii Europejskiej jednak do tej pory nie ma określonych wytycznych oraz dyrektyw regulujących kwestie odorowe. Prawo unijne nie obejmuje przeciwdziałania uciążliwościom zapachowym, co daje państwom członkowskim możliwość samodzielnego regulowania tej kwestii.

Na chwilę obecną problematykę uciążliwości zapachowej w Polsce pośrednio określają przepisy Prawa ochrony środowiska (ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. - Dz. U. z 2017 r. poz. 519, z późn. zm.), zgodnie z którymi organ ochrony środowiska może wpływać na podmiot, który negatywnie oddziałuje na środowisko, nakazując ograniczenie tego negatywnego wpływu oraz przywrócenie do stanu właściwego środowiska.

Dodatkowo art. 363 ww. ustawy umożliwia wójtowi, burmistrzowi lub prezydentowi miasta, w drodze decyzji, nakazać osobie fizycznej, której działalność negatywnie oddziałuje na środowisko, wykonanie w określonym czasie czynności zmierzających do ograniczenia negatywnego oddziaływania na środowisko.

Ponadto organ ochrony środowiska w imię przepisów może wywierać wpływ na emisję substancji wprowadzanych do powietrza z przemysłowych hodowli poprzez ustalenie, w drodze decyzji, wymagań ochrony środowiska dotyczących eksploatacji instalacji niewymagających pozwolenia. W przypadku instalacji wymagających uzyskania pozwolenia, zgodnie z art. 188 ust. 3 pkt 3 ustawy – w ramach pozwolenia organ ochrony środowiska może określić, o ile przemawiają za tym szczególne względy ochrony środowiska, działania, w tym środki techniczne mające na celu zapobieganie lub ograniczenie emisji.

Na poziomie europejskim kwestia uciążliwości zapachowej została poruszona w dwóch dokumentach: „Determination of odour concentration by dynamic olfactometry” bezpośrednio tłumaczona na język polski jako „Oznaczanie stężenia zapachowego metodą olfaktometrii dynamicznej”. Norma ta jednak odnosi się wyłącznie do pomiarów emisji zapachu, a nie do jego stężenia. Drugim zaś dokumentem jest decyzja wykonawcza z dnia 15 lutego 2017 r. Komisji Europejskiej ustanawiająca konkluzje dotyczące najlepszych dostępnych technik w odniesieniu do intensywnego chowu drobiu lub świń zgodnie z dyrektywą Parlamentu Europejskiego i Rady Europejskiej. Jednakże regulacje te dotyczą wyłącznie instalacji o liczbie stanowisk większej niż: 40 000 w przypadku drobiu, 2 000 w przypadku świń o wadze ponad 30 kg i 750 w przypadku macior.

Zdaniem Ministerstwa Środowiska najlepszym sposobem, by zapobiec powstawaniu uciążliwych zapachowo inwestycji jest wprowadzenie przez rady gmin do miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego ograniczeń w zakresie ich lokalizacji, w sąsiedztwie terenów istniejącej lub planowanej zabudowy mieszkaniowej. Wymaga to jednak kompleksowych zmian w prawodawstwie polskim, które w tym wypadku leży po stronie Ministerstwa Infrastruktury i Budownictwa.

W samym Ministerstwie Środowiska prace nad rozwiązaniem kwestii uciążliwości zapachowej trwają od ponad roku. Dotychczas udało się przygotować m.in. Ocenę Skutków Regulacji do przedmiotowego projektu ustawy o przeciwdziałaniu uciążliwości zapachowej oraz podjęto prace nad wprowadzeniem projektu ustawy do Wykazu prac legislacyjnych i programowych Rady Ministrów. Decyzję odnośnie do kontynuowania dalszych prac nad ustawą oraz jej zakresu podejmie Komitet Ekonomiczny Rady Ministrów. Po zaprezentowaniu materiału Komitetowi Ekonomicznemu materiału informacyjnego odnoszącego się do metodyki oceny zapachowej jakości powietrza i pozytywnym jej zaopiniowaniu, projekt rzeczonej ustawy po przeprowadzeniu konsultacji wewnątrzresortowych zostanie zamieszczony na stronie Rządowego Centrum Legislacji.

Zatem projekt ustawy się tworzy - ale nie wiadomo kiedy przepisy dotyczące niwelowania uciążliwości zapachowych wejdą w życie…

 

orka2.sejm.gov.pl/EZ/Fot.: pixabay.com