Czarnoziemy to gleby o wysokiej urodzajności. Można je podzielić na dwa podtypy niezdegradowane oraz zdegradowane. Niezdegradowane wytworzyły się z lessów, a zdegradowane wykształciły się z roślinności leśnej. Doskonale nadają się pod uprawę kukurydzy, buraków i zbóż. Niestety w Polsce stanowią zaledwie 1% powierzchni. Gdzie występują?

Występowanie czarnoziemów 

Czarnoziemy to gleby autogeniczne, co znaczy, że powstały bez dopływu wód gruntowych i zewnętrznego materiału. Występują na podłożu lessowym, czyli na Wyżynie Lubelskiej, Płaskowyżu Głubczyckim oraz Wyżynie Małopolskiej.

Jak powstają czarnoziemy?

Gleby te powstają poprzez proces czarnoziemny. Polega on na przekształcaniu obumarłych szczątków roślin i fauny glebowej w próchnicę. Ziemie te powstają również, gdy znajduje się w nich duża ilość materii organicznej. Część biomasy jest mineralizowana, reszta zmienia się w trwałe związki próchnicze, które są czarnej barwy.

Sprawdź: Gleby w Polsce – wszystko, co należy o nich wiedzieć?

Rodzaje czarnoziemów

Czarnoziemy dzielą się na dwa główne podtypy: niezdegradowane i zdegradowane. Niezdegradowane wytworzyły się z lessów, które są zasobne w węglany. Na niezdegradowanych mogą rosnąć lasy liściaste i można prowadzić na nich uprawę roślin wapniolubnych. Czarnoziemy zdegradowane są słabo zasobne w związki żelaza. Z kolei zdegradowane wykształciły się za pomocą roślinności leśnej. W zależności od poziomu degradacji można wyróżnić czarnoziemy słabo zdegradowane i silnie zdegradowane. Najczęściej degradacja jest wywoływana przez uprawę rolniczą gleb. Można też wyróżnić czarnoziemy lokalne: namyte lub deluwialne oraz zmywane.

Z kolei leśne słabo zdegradowane mają profil, który składa się z warstwy ściółki nakładowej. Ściółka jest złożona ze świeżej substancji organicznej, która bardzo szybko się rozkłada i ulega humifikacji. Poziom próchniczny jest koloru ciemnoszarego. Miąższość tego profilu sięga do 60 cm, a zwartość próchnicy w górnych warstwach wynosi 3. Czarnoziemy leśne silnie zdegradowane zawierają warstwę próchnicy nakładowej o w typie mull moder, która jest słabo zhumifikowana. Poziom próchniczny ma szarą barwę i miąższość 35–50 cm. Zawiera do 3% próchnicy i ma strukturę gruzełkowatą.

rynek-rolny.pl/fot.pixabay.com