Bor to jeden z pierwiastków, który w polskiej glebie występuje w bardzo małych ilościach – ponad 80% rodzimych gleb charakteryzuje się znaczącym deficytem tego mikroelementu. Należy jednak pamiętać, że jest to składnik pokarmowy roślin odgrywający ważną rolę w prawidłowym ich rozwoju.

Bor – jaką rolę pełni w życiu roślin?

Rośliny mają znacznie mniejsze zapotrzebowanie na bor niż na fosfor, azot, magnez czy potas, jednak niedostateczne stężenie boru w glebie może doprowadzić do zauważalnie zmniejszonej plenności rośliny oraz obniżenia jej parametrów jakościowych. Bor ma zdolność do regulowania syntezy białek. W zależności od poziomu azotu może ją aktywować lub dezaktywować. Dzięki możliwości pobudzania rozwoju bakterii nitryfikacyjnych w glebie znacznie zwiększa wchłanianie azotu przez roślinę. Reguluje produkcję fitohormonów i wzmacnia syntezę aminokwasów. Transport i synteza cukrów w roślinie jest bezpośrednio zależna od zawartości boru w glebie. Pierwiastek poprawia proces krzewienia, jak i ulepsza proces zawiązywania owoców ograniczając ich podatność na pękanie. Dodatkowo pierwiastek charakteryzuje się korzystnym wpływem na jakość pyłku i proces zapylania. Jeśli chodzi o wpływ boru na rośliny sadownicze, to największe zapotrzebowanie na ten mikroelement wykazują śliwy, jabłonie i grusze. Odgrywa również znaczącą rolę w uprawie m.in. grochu, rzepaku, kalafiora, pomidora, buraków, konopi, kapusty i tytoniu.

Objawy niedoboru – co dzieje się, gdy bor przyswajany jest w niewystarczających ilościach?

Niedobór boru objawia się przede wszystkim znacząco zmniejszonymi plonami danej rośliny. W uprawach sadowniczych niedostatek mikroelementu sprawia, że pąki kwiatowe rozwijają się w sposób nieprawidłowy, a ich kwiaty – w szczególności u grusz – zamierają. Owoce są wówczas znacznie mniejsze, ordzawione, zniekształcone, obniżają się również walory smakowe owoców. Niedostatek boru w owocach drzew sadowniczych powoduje, że znacznie szybciej dojrzewają i poprzez szklistość miąższu obniżają się ich zdolności przechowawcze. Znaczny niedobór boru w roślinach sadowniczych obserwuje się również na wegetatywnych częściach roślin – liście są wówczas chlorotyczne, zauważalnie kruche i węższe, a kora drzew może łuszczyć się i pękać. Niedobór boru może objawiać się również miejscowym obumieraniem tkanek w miąższu owocu lub tuż pod skórką, czego efektem jest proces skorkowacenia. Bor jest istotny.

Czytaj także: Patriotyzm konsumencki. Zgorzelski: świadomy wybór produktów kluczem do zamożności społeczeństwa

Bor, a nawożenie

Dolistne nawożenie borem niestety nie prowadzi do transportowania mikroelementu do systemu korzeniowego rośliny. Dlatego też niedostatek boru powinno się dostarczać wraz z odpowiednio przygotowanym nawozem doglebowo lub pozakorzeniowo zwłaszcza roślinom, które wykazują duże zapotrzebowanie na ten mikroelement. Nawożenie pozakorzeniowe przynosi pozytywne efekty w czasie wegetacji roślin – w przypadku drzew sadowniczych proces nawożenia można przeprowadzić tak samo w okresie jesiennym, jak i wiosennym. Należy jednak pamiętać, że aplikacja boru w okresie jesieni tuż po zbiorze owoców zauważalnie podwyższa stężenie pierwiastka w częściach wegetatywnych rośliny, co w efekcie prowadzi do szybszego i przede wszystkim lepszego rozwoju pąków, liści i kwiatów w kolejnym sezonie wegetacyjnym. Co ważne – bor nie powinien być stosowany w opryskach wśród roślin, które w żaden sposób nie objawiają niedoboru pierwiastka, ponieważ może to skutkować np. pojawieniem się na owocach jabłoni gorzkich plam podskórnych i drobnieniem owoców. Zwiększone zapotrzebowanie na bor w warunkach klimatycznych polski najczęściej wykazują śliwy, jabłonie, orzech woski i grusze. Przed zastosowaniem oprysków z borem należy przeanalizować warunki glebowe, ponieważ to zaowocuje dobrej jakości plonami.

nawozy eu, oschr pl, modr pl/fot.freepik