Dziedzictwo kulturowe wsi to istotny element naszej tożsamości narodowej. Narodowy Instytut Kultury i Dziedzictwa Wsi został powołany po to, by dbać o niematerialne dziedzictwo kulturowe polskiej wsi. Gośćmi programu Polska na serio Light jest pani Izabela Wolniak, pełnomocnik ds. kultury w Narodowym Instytucie Kultury i Dziedzictwa Wsi oraz pan Jacek Żukowski, p.o. Kierownika Wydziału Badań i Popularyzacji Wiedzy o Kulturze Mieszkańców Obszarów Wiejskich.

Dziedzictwo kulturowe wsi – moda na powrót do tradycji

Dziedzictwo kulturowe polskiej wsi jest pojęciem bardzo szerokim. To wiejskie dziedzictwo kulturowe może być materialne, jego przykładem są wytwory architektury obszarów wiejskich, ale również układ pól, czy lasów. Niematerialnym dziedzictwem kulturowym jest natomiast sposób postrzegania świata, relacji międzyludzkich oraz wszystkie aspekty kultury. Dziś prowincjonalne trendy są coraz bardziej widoczne w modzie, kulturze, sztuce, muzyce, choć jeszcze do niedawna wieś kojarzyła się z zaściankowością.

Pojawia się moda powrotu do tradycji, tego wszystkiego, co wiąże się z naszą tożsamością. To, co proponowali za życia nasi przodkowie może jak najbardziej sprawdzić się we współczesności, począwszy od życia społecznego, a skończywszy na życiu kulinarnym. (...) Zmienia się ogląd świata wiejskiego, który zaczyna zaczyna interesować, imponować i wciągać, ale był czas, kiedy tę wiejskość i pochodzenie ze wsi celowo deprecjonowano

– powiedziała Izabela Wolniak, pełnomocnik ds. kultury w Narodowym Instytucie Kultury i Dziedzictwa Wsi.

Oglądaj także: Kobiety na wsi – Warszawianka prowadzi Koło Gospodyń Wiejskich

Ludziom bardzo zależy, by to dziedzictwo niematerialne zachowywać. Nasz kraj od kilku lat jest sygnatariuszem konwencji UNESCO o ochronie niematerialnego dziedzictwa kulturowego. Posiadamy krajową listę niematerialnego dziedzictwa, na którą to listę jest bardzo dużo zgłoszeń i wiele przejawów tego niematerialnego dziedzictwa jest już zarejestrowanych. One podlegają ochronie i wsparciu instytucji państwowych. I tak mamy np. szopkarstwo krakowskie, wytwarzanie strzelby cieszyńskiej, to jest również koronka koniakowska, procesja w Łowiczu… Jest wiele różnych przejawów niematerialnego dziedzictwa kulturowego

– powiedział Jacek Żukowski, p.o. Kierownika Wydziału Badań i Popularyzacji Wiedzy o Kulturze Mieszkańców Obszarów Wiejskich w Narodowym Instytucie Kultury i Dziedzictwa Wsi.

Dziedzictwo kulturowe wsi – jak ocalić wiejską kulturę od zapomnienia?

Dziedzictwo kulturowe jest elementem naszej tożsamości narodowej, dlatego niezwykle istotnym jest ocalenie go od zapomnienia. Społeczeństwo zderza się z rewolucją kulturową, jednak w Polsce kultura wiejska odradza się. Miastowi przeprowadzają się na wieś w poszukiwaniu spokoju. Do łask wracają tradycyjne potrawy. Młodsze pokolenia wykazują się większym patriotyzmem gospodarczym, szukając produktów wiejskich, prosto od rolnika. Młode gospodynie wiejskie inspirują się aktywnością starszych pań w swoich kołach. 

Są takie przejawy kultury, które opierają się postępowi czasu bardzo skutecznie. Zwróćmy uwagę na renesans stroju ludowego i na to, że w tej chwili wszystkie grupy etnograficzne, nawet te, które zostały zapomniane, próbują je zrekonstruować. Jeżeli modnymi będą kultura regionu i edukacja regionalna, która tę kulturę regionu podtrzymuje, to daje pole do działania dla nas, by pokazywać, że ona jest wartościowa. To jest świetny moment, by pokazywać różnorodność kulturową polskiej wsi i obszarów wiejskich. W tym tkwi siła przetrwania kultury ludowej oraz zapewnienia jej świeżości

– powiedział Jacek Żukowski z Narodowego Instytutu Kultury i Dziedzictwa Wsi.

Czytaj także: Narodowy Instytut Kultury i Dziedzictwa Wsi świętuje jubileusz!

Graf.: Agnieszka Radzik