Zieloni w Parlamencie Europejskim wzywają Ursulę von der Leyen do wycofania istniejących planów reformy wspólnej polityki rolnej (WPR). Powód: zielony ład nie jest uwzględniony w propozycjach. Co jeśli Komisja Europejska zastosuje się do tego wezwania?

WPR zostanie wycofana?

Wycofanie propozycji reformy WPR przez Komisję Europejską jest w zasadzie możliwe. Kolegium komisarzy musiałoby się na to zgodzić i spełnić określone wymogi, które Europejski Trybunał Sprawiedliwości postawił w orzeczeniu z 2015 r. Wycofanie jest objęte prawem inicjatywy Komisji w zakresie prawodawstwa europejskiego. Istnieje nawet precedens: plany ramowej dyrektywy w sprawie ochrony gleby, które Komisja przedstawiła we wrześniu 2006 r., zostały wycofane w maju 2014 r. Państwa członkowskie UE i Parlament Europejski nie były wcześniej w stanie uzgodnić treści dyrektywy, pomimo długich dyskusji.

Gdyby ostatnie plany reform WPR miały zostać wycofane, prawodawcy europejscy (Rada i Parlament) musieliby zdecydować o kontynuowaniu w szczególności rozwoju obszarów wiejskich, aby nie było luk w finansowaniu, na które cierpią kraje federalne, rolnicy, organizacje ochrony środowiska i inne podmioty na obszarach wiejskich. Jest już taka rezolucja: ponieważ wszystkie strony zgadzają się, że nowa WPR nie może rozpocząć się w 2021 r., jak pierwotnie planowano, obowiązujące przepisy dla obu filarów zostały przedłużone do 2022 r.

Wycofanie planów reform WPR nie miałoby zatem wpływu na rolników do 2022 r. Również pod względem finansowym nie należy się spodziewać niekorzystnej sytuacji, ponieważ szefowie państw i rządów UE już uzgodnili nadchodzące ramy finansowe do 2027 roku. W polityce rolnej zapewnia to nawet niewielki plus jeden procent. Dopiero okaże się, czy prawodawcy UE przedłużą obecną WPR poza 2022 r.

Ciągniki rolnicze – spadek sprzedaży w październiku, ale i tak jest dobrze. John Deere liderem

WPR – czemu Zieloni chcą zmian?

Jednak prawie wszystkie europejskie partie są zainteresowane rozwojem obszarów wiejskich. Na przykład w Niemczech ministrowie rolnictwa krajów z udziałem Zielonych regularnie żądają przesunięcia środków z pierwszego do drugiego filaru WPR. Obecnie w UE nie ma większości, która mogłaby zakończyć działania rolno-środowiskowe, które są w większości nadmiernie objęte, wsparcie dla obszarów w niekorzystnych warunkach lub udane programy, takie jak LEADER. Dlatego też można sobie wyobrazić przedłużenie poza rok 2022.

Grupa Zielonych w Parlamencie Europejskim wzywa do wycofania się, ponieważ widzą realizację celów Zielonego Ładu i strategii na rzecz różnorodności biologicznej i „od pola do stołu” w ramach WPR. Komisarz Hogan przedstawił swoje plany reform, kiedy te europejskie zadania nie zostały jeszcze określone. Wobec niebezpieczeństw związanych ze zmianami klimatu i utratą różnorodności biologicznej nie można czekać siedem lat.

Zieloni nie są sami w swoich żądaniach. Duża grupa organizacji zajmujących się ochroną środowiska, w tym Greenpeace, WWF i europejskie organizacje parasolowe NABU i BUND, wysłała tego samego dnia list o tym samym brzmieniu do Ursuli von der Leyen i komisarza UE Fransa Timmermansa. Sygnatariusze podkreślają, że ani zamiary reform państw UE, ani parlamentu UE nie były wystarczające, aby sprostać wyzwaniom związanym z ochroną klimatu i środowiska.

Ale jest też poparcie w innych kręgach dla wycofania planów reformy WPR. Prezydent Naturland Heigl wezwał do nowego startu w polityce rolnej, podobnie jak Friedrich Merz, kandydat na przewodniczącego CDU.

Kiedy może nadejść nowa reforma WPR?

Gdyby Komisja Europejska wycofała swoją obecną propozycję reformy, musiałaby przedstawić nową propozycję. Biorąc pod uwagę niezbędne konsultacje i oceny skutków, zajmie to trochę czasu. Pod rządami byłego komisarza ds. Rolnictwa Phila Hogana Komisja Europejska potrzebowała około trzech i pół roku na przedstawienie obecnych planów.

Jeśli więc brukselskie władze wycofałyby swoje propozycje 1 stycznia 2021 r., realnie nie byłoby możliwe przedstawienie nowej propozycji przed połową 2024 r. Ponieważ musiałoby to przejść przez normalną europejską procedurę ustawodawczą między państwami UE a Parlamentem Europejskim, zupełnie nowa WPR nie mogłaby wejść w życie przed 1.1.2028. Odpowiada to momentowi, w którym obecna reforma i tak dobiegłaby końca swojej kadencji.

Ostatecznie są dwie możliwości: jeśli obecne plany reformy WPR zostaną wdrożone, powstanie WPR, która nie osiągnie optymalnej temperatury roboczej najwcześniej do 2025 roku i wygaśnie z końcem 2027 roku. Prawdopodobnie trwały plac budowy - a kolejna poważna reforma WPR ma zostać wdrożona w 2028 r.

Jeśli jednak obecne plany reform zostaną wycofane, system, który został wypróbowany i przetestowany w praktyce przez wszystkich zaangażowanych, pozostanie - pod warunkiem przedłużenia obecnej WPR do 2027 r. W tym okresie polityka rolna mogłaby zostać przeprojektowana od podstaw - tak, aby uwzględnić interesy wszystkich stron.

To, co nie zadziałałoby, to wycofanie obecnych propozycji reform, a natychmiast pojawi się zupełnie inna propozycja, która zacznie obowiązywać od 2023 roku. Powinno to być również jasne dla Zielonych.

agrarheute.com/for.wikimedia,European Parliament from EU/fot.pixabay