Pies, to jedyny gatunek, który potrafi „poświęcić” swoją fizjologię harmonogramowi dnia człowieka, wstrzymując załatwianie swoich potrzeb fizjologicznych pomiędzy spacerami. Dorosły, zdrowy pies potrafi wytrzymać czas kilku godzin, podczas których opiekun jest w pracy lub zajmuje się swoimi obowiązkami. Nie warto natomiast nadwyrężać układu moczowego oraz pokarmowego naszego pupila ze względów zdrowotnych np. cofanie się moczu do nerek może wywołać ich zmiany chorobowe.

Naukę czystości warto zacząć już od szczeniaka. Należy jednak pamiętać o ograniczeniach w naszych wymaganiach, bowiem im pies jest młodszy, tym mniejszą ma kontrolę nad swoim organizmem. Szczenię do 6 miesiąca życia powinno wytrzymać z załatwianiem się do 2 godzin, natomiast zależy to głównie od jego aktywności – krew, intensywniej krążąca w ciele, szybciej przepływa przez nerki, tym samym produkując więcej moczu, perystaltyka jelit również zwiększa swoje obroty. Szczenięta potrzebują załatwić się po zabawie, posiłku, śnie, drzemce, dlatego należy wyłapywać na wyjście te momenty, kiedy prawdopodobieństwo „wpadki” jest największe. Z dnia na dzień, możemy zwiększać odstępy pomiędzy spacerami  o kilka – kilkanaście minut. Będąc na dworze, nagradzamy każdy sukces psa – pochwałą w ciepłym, spokojnym tonie np. „super”, „brawo”, jeżeli pies zainteresowany jest smakołykami, warto dodać również taki akcent (ani smakołyk, ani nasz entuzjazm nie powinny przerywać psu załatwiania się, toteż pojawiają się one do 3 sekund, dopiero po wykonaniu czynności, aby zostały zapamiętane w danym kontekście). Niektóre, nieśmiałe psy nie chcą załatwiać się w miejscach często uczęszczanych przez pobratymców. Może być to powodowane stresem społecznym (w moczu zawarte są informacje o innym osobniku, jego fizjologii) i niechęcią do zostawiania swojego zapachu w takim „intensywnym” miejscu. Również szybko pobudzające się i ekscytujące wszystkim czworonogi, mogą nie myśleć o załatwieniu się na spacerze. Warto wówczas pomyśleć o miejscu bardziej spokojnym, z dala od zgiełku i wszelkiej aktywności.

Czytaj także: PSY – SZCZENIAKI

Czystości nie tylko uczymy szczeniaki, niekiedy zdarza się, że adoptowany, dorosły już pies nigdy nie miał do czynienia z przebywaniem w mieszkaniu, bądź domu, a tym samym sytuacją, kiedy to powinien poczekać z załatwianiem się, aż do czasu spaceru. Warto wprowadzić pewną rutynę dnia, która pomoże organizmowi zachować regularność oraz przewidywalność. Najlepiej sprawdzi się wzięcie krótkiego urlopu, aby przez pierwsze dni pobytu nowego członka rodziny w domu, czuwać nad jego aklimatyzacją oraz nauką toalety (również w przypadku szczeniąt). Uważnie obserwując podopiecznego, można zauważyć zachowania, które wskazują chęć załatwienia się np. nerwowe chodzenie, spoglądanie i/lub ustawianie się w stronę/przy drzwiach, drapanie w nie, popiskiwanie – wtedy natychmiast musimy wyjść z pupilem na dwór, tym samym nagradzając go za jasną komunikację. Zachowania, które same określają swoje wzmocnienie (tutaj ulga wskutek opróżnienia pęcherza/jelit), możemy nazwać „życzeniowymi”. Na okres przejściowy, kiedy organizm zwierzęcia potrzebuje więcej wyrozumiałości z naszej strony, warto zaopatrzyć się w specjalne podkłady higieniczne (dostępne w aptece, sklepie zoologicznym) i położyć w miejscach łatwo dostępnych dla psa np. blisko drzwi wyjściowych, niedaleko posłania, miejsca zabaw (załatwianie się na podkład również nagradzamy). Z czasem, liczbę podkładów ograniczamy do jednego, aż to specjalne miejsce znika całkowicie (początkowo w ciągu dnia, mając psa na oku, z czasem również na noc) jednakże cały czas obowiązuje nasza odpowiedzialność, aby wyprowadzić czworonoga na czas.

Niektóre psy przejawiają tendencję do załatwiania się na miękkich podłożach np. dywaniki, pościel itp., ponieważ mogą przypominać trawę na zasadzie kontrastu z płytkami/chodnikiem. Pamiętajmy, że psy uczą się przez doświadczenie, dlatego lepiej zapobiegać, niż leczyć – schowaj lub ogranicz dostęp do potencjalnie sprzyjających miejsc, jeżeli pies jeszcze nie potrafi zachować czystości. Ślady na podłodze po „wpadkach” czyść gorącą wodą z octem, bowiem koncentracja zapachu uryny w danym miejscu, powoduje kojarzenie go z załatwianiem swoich potrzeb (ta sama zasada dotyczy podkładów, co akurat działa na korzyść opiekuna).

We wszystkich działaniach bezwzględnie obowiązuje nas zasada braku karania psa za wyżej wymienione wpadki! Psy nie mają złych intencji, niechcący załatwiając się na podłodze, obok podkładu, na łóżku, czy kanapie. Nie ma żadnego uzasadnienia w pokazywaniu psu „jego winy”, a takie działania mogą przynieść efekty uboczne w postaci załatwiania się poza zasięgiem wzroku człowieka oraz ogólnego unikania go, lęku, zachowań agresywnych w samoobronie – czworonóg nie rozumie, że zrobił coś źle (zwłaszcza pod nieobecność opiekuna oraz kilka minut/godzin temu), a przejawiane tzw. poczucie winy zostało obalone w badaniach naukowych, na rzecz strachu przed opiekunem w danym kontekście (jak zostało napisane powyżej - może się on uogólnić). Jeżeli powyższe strategie, polegające na nagradzaniu za właściwe zachowanie, pilnowanie własnej dyscypliny wychodzenia z pupilem na spacer, nie przynoszą zamierzonych efektów, koniecznie należy udać się z psem do lekarza weterynarii w celu wykluczenia podłoża chorobowego. Wiele chorób układu moczowego oraz pokarmowego może dawać objawy w postaci zwiększonej potrzeby załatwiania się, jak również nietrzymanie moczu u suk po zabiegu sterylizacji oraz kastracji. Objaw może być jeden, a przyczyn wiele – każdy przypadek należy rozpatrywać indywidualnie.

Agata Seruga