Budżet PROW 2014-2020 określony został na poziomie ok 13,6 mld euro. Na co i dla kogo są pieniądze. Przewodnik po budżecie

Budżet PROW 2014-2020 określony został na poziomie ok 13,6 mld euro.

Poszczególne instrumenty Programu przyczyniają się do osiągania celów związanych z (I) rozwojem gospodarstw, (II) wzmacnianiem przedsiębiorczości, (III) rozwojem terytorialnym, (IV) transferem wiedzy i innowacji, (V) systemami jakości żywności, oraz ochroną ekosystemów i zasobów naturalnych. Poniżej opisano podstawową charakterystykę poszczególnych instrumentów:

 

I ROZWÓJ GOSPODARSTW

• Premie dla młodych rolników

Wsparcie:  premia w wysokości 100 tys. zł wypłacana w ratach- brak wkładu własnego.

Beneficjent: osoba, która ma nie więcej niż 40 lat. Ubezpieczenie w KRUS 12 miesięcy od otrzymania wsparcia. Gospodarstwo młodego rolnika o wielkości co najmniej średniej krajowej.

• Restrukturyzacja małych gospodarstw

Wsparcie: premia w wysokości 60 tys. zł wypłacana w ratach - brak wkładu własnego.

Beneficjent: rolnik - osoba fizyczna ubezpieczona w KRUS, również przed wsparciem.

• Płatności dla rolników przekazujących małe gospodarstwa

Wsparcie:  płatność jednorazowa. 120 % sumy rocznych stawek płatności dla małych gospodarstw w systemie płatności bezpośrednich.

Beneficjent: rolnik prowadzący małe gospodarstwo rolne, odchodzący z rolnictwa. Wysokość rocznych płatności bezpośrednich nie większa niż 1250 euro.

• Modernizacja gospodarstw rolnych

Wsparcie: refundacja do 60 % kosztów, i nie więcej niż:

900 tys. zł na rozwój produkcji prosiąt,

500 tys. zł na inwestycje związane bezpośrednio z budynkami inwentarskimi lub magazynami paszowymi, w gospodarstwach, w których prowadzona jest produkcja zwierzęca

200 tys. zł na pozostałe inwestycje.

Beneficjent: rolnik - osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna nieposiadająca osobowości prawnej, której gospodarstwo położone jest na terenie Polski. Obligatoryjnie prowadzenie uproszczonej rachunkowości.

• Inwestycje w gospodarstwach położonych na obszarach Natura 2000

Wsparcie: refundacja do 60 % kosztów, i nie więcej niż:

       200 tys. zł – na inwestycje niezwiązane budynkami inwentarskimi,

 500 tys. zł – na inwestycje dot. budynków inwentarskich lub adaptację innych istniejących w gospodarstwie budynków na budynki inwentarskie.

Beneficjent:  rolnik.

• Inwestycje w gospodarstwach położonych na obszarach OSN

Wsparcie: refundacja do 60 % kosztów, i nie więcej niż 50 tys. zł.

Beneficjent:  rolnik. Wsparcie na obiekty do przechowywania i aplikowania nawozów naturalnych.

• Wsparcie inwestycji w środki zapobiegawcze, których celem jest ograniczanie skutków prawdopodobnych klęsk żywiołowych, niekorzystnych zjawisk klimatycznych i katastrof.

Wsparcie: refundacja do 80 % kosztów, i nie więcej niż: 300 tys. zł, lub - 100 tys. zł,  dla wsparcia związanego z ASF.

Beneficjent: spółka wodna lub rolnik (dla ASF). Spółka wodna w zakresie sprzętu do utrzymania urządzeń wodnych, rolnik w zakresie bioasekuracji.

• Tworzenie grup i organizacji producentów

Wsparcie: płatność ryczałtowa do 100 tys. euro w pięcioletnim okresie w odniesieniu do wielkości produkcji sprzedanej: 10 % za 1 rok, 8 % za drugi rok, 6% za 3 rok, 5% za 4 rok, 4% za 5 rok.

Beneficjent:  nowa grupa producentów rolnych, która została uznana najwcześniej 1 stycznia 2014.

 

II. WZMACNIANIE PRZEDSIĘBIORCZOŚCI

• Premie na rozpoczęcie działalności pozarolniczej

Wsparcie:  premia w wysokości 100 tys. zł wypłacana w ratach – brak wkładu własnego.

Beneficjent : osoba fizyczna, rolnik, domownik lub małżonek rolnik (ubezpieczeni w KRUS), na preferencyjnych zasadach rolnicy rezygnujący z prowadzenia małych gospodarstw. Obligatoryjnie i utrzymanie stworzenie miejsca pracy.

• Rozwój usług rolniczych

Wsparcie: refundacja do 50 % kosztów i nie więcej niż 500 tys. zł.

Beneficjent: osoba fizyczna, osoba prawna, jednostka organizacyjna nieposiadająca osobowości prawnej, prowadząca od 24 miesięcy działalność gospodarczą w zakresie  usług rolniczych. Obligatoryjnie świadczenie usług na rzecz gospodarstw.

• Przetwórstwo i marketing produktów rolnych

Wsparcie (refundacja części poniesionych kosztów) i beneficjenci (zależnie od zakresu)

3 mln zł – podmioty prowadzące działalność przetwórczą,

15 mln zł - grupy producentów rolnych lub zrzeszenia organizacji producentów,

300 tys. zł -  rolnik domownik lub małżonek rolnika.

 

III. ROZWÓJ TERYTORIALNY

• Podstawowe usługi i odnowa wsi na obszarach wiejskich

Działanie obejmuje szereg typów operacji związanych m. in. z: gospodarką wodno – ściekową,  (do 2 mln zł); budową lub modernizacją dróg lokalnych, (do 3 mln zł); ochroną zabytków i budownictwa tradycyjnego, (do 500 tys. zł na miejscowość); inwestycje w obiekty pełniące funkcje kulturalne lub kształtowanie przestrzeni publicznej, (do 500 tys. zł na miejscowość); inwestycje w targowiska (do 1 mln zł w miejscowościach do 200 tys. mieszkańców.

Działanie wdrażane przez Samorządy Województw, skierowane głównie do jednostek samorządu terytorialnego.

• Leader

Wsparcie: refundacja części poniesionych kosztów, wysokość wsparcia uzależniona od rodzaju operacji:

300 tys. zł - operacje z zakresu rozpoczęcia działalności gospodarczej, tworzenia inkubatorów oraz operacji realizowanych przez jednostki sektora finansów publicznych,

500 tys. zł na utworzenie inkubatora przetwórstwa lokalnego,

100 tys. zł na operacje z zakresu rozpoczęcia działalności gospodarczej,

50 tys. zł kwoty pomocy na operację własną.

• Beneficjent (w zależności od zakresu operacji):

osoba fizyczna,

osoba prawna: gmina, powiat, kółka rolnicze, organizacje pozarządowe, kościoły, związki wyznaniowe i inne,

jednostka organizacyjna nieposiadająca osobowości prawnej, której ustawy przyznają zdolność prawną.

• Scalanie gruntów

Wsparcie: refundacja 100% poniesionych kosztów, jednak nie więcej niż:

W zakresie opracowania projektu scalenia:

do 800 euro/ha – dolnośląskie, lubelskie, małopolskie, podkarpackie, śląskie, świętokrzyskie,

do 650 euro/ha – pozostałe województwa.

W zakresie zagospodarowania poscaleniowego:

do 2 tys. euro/ha – dolnośląskie, lubelskie, małopolskie, podkarpackie, śląskie, świętokrzyskie,

do 1, 9 tys. euro/ha – pozostałe województwa.

Beneficjent – Starosta.

 

IV. TRANSFER WIEDZY I INNOWACJI

• Współpraca

Wsparcie: refundacja części poniesionych kosztów i nie więcej niż:

- 2 mln zł – koszty ogólne, związane z funkcjonowaniem grupy na rzecz innowacji,

-10 mln zł – koszty inwestycyjne związane z wdrożeniem innowacji w rolnictwie i leśnictwie

Beneficjent: Grupy operacyjne na rzecz innowacji.

 

V.  SYSTEMY JAKOŚCI PRODUKTÓW ROLNYCH I ŚRODKÓW SPOŻYWCZYCH

• Wsparcie na przystępowanie do systemów jakości

Wsparcie do 2 tys. euro rocznie na gospodarstwo rolne przez 3 lata od przystąpienia do systemu jakości

Beneficjent:  Rolnik

• Wsparcie działań informacyjnych i promocyjnych realizowanych przez grupy producentów na rynku wewnętrznym

Wsparcie: refundacja 70% kosztów kwalifikowalnych za prowadzenie działań informacyjnych i promocyjnych.

Beneficjent: „zespół promocyjny” – co najmniej dwóch rolników.

 

VI. OCHRONA EKOSYSTEMÓW I EFEKTYWNE GOSPODAROWANIE

ZASOBAMI NATURALNYMI

• Działanie rolno-środowiskowo-klimatyczne

Realizowanych jest 7 pakietów rolno - środowiskowo – klimatycznych. Wsparcie w formie płatności ryczałtowych. Stawka płatności uzależniona od powierzchni objętej działaniami rolno-środowiskowo-klimatycznymi lub od liczby zwierząt. O pomoc może ubiegać się rolnik oraz inni zarządcy gruntów, lub ich grupy.

• Rolnictwo ekologiczne

Wsparcie ma formę płatności ryczałtowych realizowanych w okresie konwersji na rolnictwo ekologiczne oraz w związku z utrzymaniem rolnictwa ekologicznego. Poziom płatności uzależniony od wielkości powierzchni gospodarstwa (degresywność). W przypadku gospodarstw o najmniejszej powierzchni (do 50 ha) płatność  100%. Beneficjentem pomocy jest rolnik.

• Płatności dla obszarów z ograniczeniami naturalnymi lub innymi szczególnymi ograniczeniami (ONW)

Płatności  ONW dla gospodarstw położonych na obszarach górskich, nizinnych (dwie strefy) oraz na obszarach ze specyficznymi utrudnieniami. Roczna płatność stanowi iloczyn stawki ustalonej dla danego typu ONW oraz liczby hektarów zgłoszonych we wniosku. Beneficjentem w ramach tego instrumentu jest rolnik.

• Inwestycje w rozwój obszarów leśnych i poprawę żywotności lasów

Wyróżnia się trzy rodzaje pomocy: wsparcie na zalesienie - jednorazowa płatność za wykonanie zalesienia, premia pielęgnacyjna - płatność wypłacana przez 5 lat na utrzymanie i pielęgnowanie uprawy  oraz premia zalesieniowa - płatność wypłacana przez 12 lat na pokrycie utraconych dochodów z działalności rolniczej. Beneficjentami są rolnik - właściciel gruntów rolnych oraz gruntów innych niż rolne oraz  jednostki samorządu terytorialnego będące właścicielami gruntów rolnych oraz gruntów innych niż rolne – tylko w zakresie wsparcia na zalesienie.

Działanie/poddziałanie/typ operacji	Budżet ogółem (euro)
Premie dla młodych rolników	717 997 734
Restrukturyzacja małych gospodarstw	1 022 550 529
Płatności dla rolników przekazujących małe gospodarstwa	30 000 317
Modernizacja gospodarstw rolnych	2 500 064 486
Inwestycje w gospodarstwach położonych na obszarach Natura 2000	61 671 455
Inwestycje w gospodarstwach położonych na obszarach OSN	37 604 545
Przywracanie potencjału produkcji rolnej zniszczonego w wyniku klęsk żywiołowych i katastrof oraz wprowadzanie odpowiednich środków zapobiegawczych	314 981 968
Tworzenie grup i organizacji producentów w sektorze rolnym i leśnym	402 987 547
Premie na rozpoczęcie działalności pozarolniczej	479 370 115
Rozwój przedsiębiorczości - rozwój usług rolniczych	64 999 372
Przetwórstwo i marketing produktów rolnych	693 070 461
Podstawowe usługi i odnowa wsi na obszarach wiejskich	1 000 000 049
Inwestycje w targowiska lub obiekty budowlane przeznaczone na cele promocji lokalnych produktów.	74 966 634
Wsparcie na rozwój lokalny kierowany przez społeczność w ramach LEADER	734 999 913
Scalanie gruntów	138 994 740
Transfer wiedzy i działalność informacyjna	58 001 302
Usługi doradcze, usługi z zakresu zarządzania gospodarstwem i zastępstw	75 002 515
Współpraca w ramach grup EPI	57 999 730
Systemy jakości produktów rolnych i środków spożywczych	28 004 179
Działanie rolno- środowiskowo- klimatyczne	1 366 715 491
Rolnictwo ekologiczne	699 961 515
Płatności dla obszarów z ograniczeniami naturalnymi lub innymi szczególnymi ograniczeniami	1 983 345 943
Inwestycje w rozwój obszarów leśnych i poprawę żywotności lasów	300 997 069
Pomoc techniczna	208 283 391
Renty strukturalne - zobowiązania	560 000 000
RAZEM PROW 2014-2020	13 612 571 000

 

MRiRW/Maks Weber/fot. pixabay.com