KRIR opublikowało opinię Instytutu Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa – Państwowego Instytutu Badawczego w Puławach na temat wprowadzenia zmian w przepisach umożliwiających zwolnienie ze zobowiązań, w zakresie międzyplonów uznawanych za obszary proekologiczne w przypadku wystąpienia suszy rolniczej.

KRIR publikuje odpowiedź IUNG-PIB

IUNG-PIB pozytywnie odniosło się do pomysłu zwolnienia z deklarowanych zobowiązań. Zdaniem Instytutu, podstawowe funkcje ochronne i korzyści wynikające z uprawy międzyplonów, deklarowanych jako zobowiązanie w ramach EFA, zyskują na znaczeniu, a ich skuteczność wzrasta proporcjonalnie do wytworzenia przez rośliny odpowiednio dużej biomasy. Według ekspertów, efekt ten wiązać należy m.in. z większą kumulacją składników pokarmowych, poprawą bilansu materii organicznej, działaniem fitomelioracyjnym oraz lepszym zacienieniem i pokryciem powierzchni gleby.

KRIR: większe ryzyko zniszczenia upraw międzyplonów

Jak czytamy na stronie KRIR, w warunkach występującej coraz częściej suszy, należy liczyć się ze zwiększonym ryzykiem zniszczenia upraw międzyplonów. Dotyczy to przede wszystkim uprawy międzyplonu ścierniskowego. Do obszarów uznawanych za proekologiczne, zalicza się nie tylko wspomniany międzyplon ścierniskowy, ale także ozimy i z wsiewką poplonową.

Bardzo ważne w tego typu uprawach są okresy siewu i zbioru rośliny ochronnej. W przypadku suszy, w pierwszym okresie, mogą wystąpić słabe wschody i zmniejszona obsada roślin. W drugim z okresów, mała wilgotność gleby i zbyt duże usłonecznienie może doprowadzić do uschnięcia roślin. W obu przypadkach nie ma więc sensu utrzymywania plantacji, ponieważ nie spełnia ona swojej roli. Bezzasadnym jest więc zakładanie upraw, gdy w okresie siewów panuje susza.

W opublikowanej przez KRiR opinii, IUNG-PIB informuje, że nie dysponuje wielkościami krytycznymi powodującymi suszę międzyplonów. Trudność w wykorzystaniu monitoringu suszy do oceny ryzyka i powodzenia uprawy międzyplonu ścierniskowego i ozimego wynika z braku informacji o warunkach wilgotnościowych w okresie ich wegetacji, podczas której występuje duża zmienność warunków meteorologicznych. Ponadto, przy zasiewach poplonów stosowane są mieszanki o różnych składzie gatunkowym, a tym samym o różnych wymaganiach wilgotnościowych.

Zdaniem IUNG-PIB, międzyplon ozimy jest najpewniejszą uprawą spośród wszystkich międzyplonów. Nawet przy niewielkich opadach, nasiona nadal mogą kiełkować. Ponadto, w okresie późniejszym, bardzo rzadko występuje susza, która mogłaby zniszczyć zasiewy. Instytut zwraca jednak uwagę, że obecny system monitoringu suszy może być skutecznym narzędziem wsparcia decyzji w zakresie uprawy międzyplonów, szczególnie wsiewek poplonowych. Ich wegetacja w większym stopniu pokrywa się z monitoringiem suszy.

Jak informuje KRIR, IUNG-PIB w Puławach przychylił się do ich wniosku i pozytywnie zaopiniował zwolnienie z deklarowanych zobowiązań wsiania i utrzymania międzyplonów w warunkach suszy. Zdaniem Instytutu, udany plon powstaje tylko wtedy, gdy warunki opadowe są bardzo dobre. Nawet niewielkie ograniczenie opadów w czasie siewów poplonów są na ogół przyczyną dużego opóźnienia wschodów. Tym samym jego rola ograniczona jest tylko do względów formalnych, a międzyplony nie pełnią oczekiwanej roli proekologicznej.

IUNG-PIB stwierdziło, że w przypadku braku opadów atmosferycznych, System Monitoringu Suszy Rolniczej nie jest w stanie precyzyjnie określić możliwości wschodów przez rośliny, zwłaszcza w okresie od 1 lipca do 20 sierpnia. Dane te można wykorzystać jedynie do przybliżonej oceny suszy dla międzyplonów, korzystając z krytycznych wartości klimatycznego bilansu wodnego publikowanych dla zbóż, roślin strączkowych oraz kukurydzy. Opublikowane dane mogą być pomocne dla kierownictwa biura powiatowego Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa (ARiMR) przy ocenie tych warunków jako przypadek wystąpienia siły wyższej, skutkującej zwolnieniem rolników z zadeklarowanego obowiązku wysiewu międzyplonów lub okrywy zielonej.

Międzyplon ścierniskowy - cenny element płodozmianu

krir.pl/fot.pixabay