Złoty ryż to odmiana zmodyfikowana genetycznie. Jest to również dobrze nam znana odmiana ryżu siewnego. Syntetyzuje on w swoich nasionach β-karoten. Związek ten należy do karotenoidów, czyli pomarańczowych, czerwonych oraz żółtych barwników roślinnych. Dzięki jego obecności ziarna złotego ryżu przybierają kolor żółty. Badania nad złotą odmianą nastawione były na pomoc humanitarną i stworzenie dostępu do taniego pożywienia.

Jak uzyskuje się złoty ryż?

Złoty ryż to odmiana dobrze nam znanego ryżu siewnego. Syntetyzuje on w swoich nasionach β-karoten. Związek ten należy do karotenoidów, czyli pomarańczowych, czerwonych oraz żółtych barwników roślinnych. Dzięki jego obecności ziarna złotego ryżu przybierają kolor żółty. β-karoten jest prowitaminą A, czyli związkiem, dzięki któremu nasz organizm zdolny jest do wytwarzania witaminy A. Witamina ta, jest niezbędna do prawidłowego funkcjonowania ludzkiego organizmu. Odpowiada m.in. za prawidłowy wzrost kości i zębów, właściwe funkcjonowanie komórek tkanki nabłonkowej, bierze udział w odbieraniu bodźców wzrokowych w siatkówce oka, chroni nabłonek układu oddechowego przed drobnoustrojami, jest silnym antyoksydantem oraz utrzymuje prawidłowy stan włosów, skóry i paznokci. Niedobór witaminy A  przyczynia się do ślepoty, a nawet do śmierci wielu osób (głownie dzieci) w krajach rozwijających się, gdzie podstawowym pożywieniem jest właśnie ryż.

Złoty ryż uzyskuje się poprzez dodanie do zwykłej odmiany ryżu dwóch genów szlaku biosyntezy tego związku. Jeden z nich koduje enzym desaturazę karotenu i pochodzi od bakterii Erwinia uredovora, z kolei drugi gen koduje syntazę fitoenu. Początkowo pochodził on z narcyza trąbkowego, jednak po dokładnym przebadaniu pierwszej odmiany ryżu okazało się, że gen pochodzący od tej rośliny blokuje produkcję β-karotenu. W 2005 roku został on zastąpiony genem z kukurydzy. Przyniosło to zniewalający efekt, ponieważ udoskonalony złoty ryż produkuje aż 20 razy więcej β-karotenu niż jego pierwowzór. Ulepszona odmiana ryżu zawiera 37 mikrogramów β-karotenu na gram ryżu. 

Kontrowersje wokół złotego ryżu

Złoty ryż mimo pozytywnych właściwości wciąż budzi kontrowersje i nie jest powszechnie uprawiany. Główną przyczyną jest fakt, że jest organizmem zmodyfikowanym genetycznie. W 2019 roku wprowadzono go na Filipinach. Kraj ten boryka się z ogromnymi problemami związanymi ze ślepotą u dzieci i złoty ryż może pomóc się z nimi uporać.  

Przeczytaj: Wielki producent sztucznego mięsa chce opodatkowania mięsa zwierzęcego

foodfakty.pl/fot.wikpedia.org