Soki owocowe i warzywne to bogactwo witamin oraz składników mineralnych. Obchodzony 30 maja na całym świecie Dzień Soku to znakomita okazja do przypomnienia, jak ważne jest spożywanie tego zdrowego, bogatego w cenne składniki napoju.

Soki owocowe i warzywne to bogactwo witamin oraz składników mineralnych. Obchodzony 30 maja na całym świecie Dzień Soku to znakomita okazja do przypomnienia, jak ważne jest spożywanie tego zdrowego, bogatego w cenne składniki napoju.

 

Soki z owoców i warzyw to mechanicznie wyciśnięty sok występujący w komórkach roślin. Ze względu na surowiec użyty do produkcji dzieli się soki na: owocowe, warzywne oraz owocowo-warzywne. Konsystencja to kolejne kryterium podział, wyróżniamy soki: przecierowe, klarowne i mętne. Sok 100 procent to produkt bez żadnego dodatku, natomiast inne mogą zawierać przyprawy, dodatek witamin lub składników mineralnych. Rodzaj przechowywania dzieli soki na pasteryzowane i niepasteryzowane.

 

Najczęściej występujące na rynku soki przecierowe (dość gęste, półpłynne) np.: marchewkowy, pomidorowy, bananowy. Soki klarowne, np. jabłkowy, nie zawierają żadnych cząsteczek miąższu, maja płynną konsystencję.

 

Najzdrowsze są soki niepasteryzowane, przecierowe lub naturalnie mętne. Zawierają najwięcej witamin, składników mineralnych oraz błonnika.

 

Picie soków jest znane na świecie od dawna. W zamierzchłych czasach robiono to głownie w celach leczniczych. Pierwsze udokumentowane przypadki ich stosowania potwierdzają zwoje znalezione w okolicach Morza Martwego. W II wieku przed naszą erą produkowano na tamtym obszarze sok z granatów i fig. Wierzono, że dawał ogromną siłę i dobre zdrowie.

 

Najstarsze techniki wytwarzania soków polegały na ugniataniu owoców i warzyw na pulpę za pomocą prostych narzędzi (tłuczka aptekarskiego, młynka, a w późniejszych czasach tarki), którą następnie przeciskano przez bieliznę lub chustę. Wiele kultur oprócz owoców i warzyw wykorzystywało do produkcji soków zioła, ponieważ wzmacniały one prozdrowotne właściwości przyrządzanego napoju.

 

Przez blisko 2000 lat picie soków miało charakter terapeutyczny, stanowiło element luksusu. Spożywano je raczej sporadycznie. Zaczęło się to zmieniać po 1920 roku. Wówczas Max Gerson, niemiecki lekarz i naukowiec, wynalazł terapię leczenia pacjentów chorych na nowotwory przy pomocy diety, w której ważne było spożywanie ogromnej ilości świeżo wyciskanych soków. To przyczyniło się do popularyzacji picia tego typu napoju. Trend umocniła opublikowana szesnaście lat później książka Normana Walkera zachęcającej do picia "życiodajnego pokarmu", czyli świeżo wyciskanych soków.

 

Dzięki obu panom soki zyskały "ogromny rozgłos". Zaczęto otwierać liczne kliniki, w których leczono pacjentów przy użyciu świeżych soków. Napój te zyskiwał zwolenników nie tylko w świecie sportowców i trenerów, ale także wśród celebrytów. To doprowadziło do tego, że w 1989 roku Jay Kordich po raz pierwszy pojawił się w telewizji w spocie reklamowym promującym picie świeżo wyciskanych soków. W efekcie w latach dziewięćdziesiątych w sklepach ze sprzętem AGD zaczęły pojawiać się sokowirówki i wyciskarki. Masa ludzi zaczęła samodzielnie produkować soki owocowe i warzywne w domach. Dziś sprzęt ten jest na tyle tani, że każdy może pozwolić sobie na jego zakup.

 

W ostatnich latach duży wpływ na popularyzację picia soków miał film dokumentalny z 2010 roku „Fat, Sick and Nearly Dead” („Otyły, Chory i Ledwo Żywy). Jego autor i jeden z głównych bohaterów, Joe Cross, przez 60 dni pił soki. Pozwoliło mu znacznie schudnąć i odstawić wszystkie przyjmowane leki.

 

Korzyści płynących z picia soków (zwłaszcza świeżo wyciskanych) jest naprawdę wiele. Oto najważniejsze z nich:

• Jest zastrzykiem składników odżywczych;
• Oszczędza energię podczas trawienia;
• Zastępuje drogie suplementy;
• Wspomaga odchudzanie;
• Wspiera układ odpornościowy;
• Opóźnia starzenie organizmu dzięki występującym w nich antyoksydantom.

Soki coraz częściej są badane przez naukowców. Eksperci współpracujący z Stowarzyszeniem Krajowa Unia Producentów Soków (KUPS) potwierdzają, że:

• Soki owocowe i 100 proc. soki warzywne pod względem zawartości składników odżywczych są porównywalne do świeżych owoców i warzyw, z których zostały przygotowane. Zawierają witaminy, związki mineralne, antyoksydanty, błonnik (soki przecierowe i mętne) i wiele innych cennych dla zdrowia fitoskładników;
• Żadne soki nie zawierają konserwantów, barwników, słodzików, sztucznych aromatów;
• Soki owocowe i pomidorowe nie zawierają żadnych dodanych cukrów;
• Należy spożywać minimum 400 gram owoców i warzyw w 5 porcjach, szklanka soku może stanowić 1 z 5 takich porcji.

 

Warto również wiedzieć, że substancje odżywcze zawarte w świeżo wyciśniętych sokach organizm wchłania wciągu 15 minut. W związku z tym codzienne picie soku z warzyw i owoców jest najpewniejszą, najskuteczniejszą, a także najszybciej działająca metodą odżywiania organizmu.

 

Nasz kraj i działający na jego terenie producenci mogą pochwalić się doskonałymi wynikami rynkowymi w obszarze produkcji i dystrybucji soków. Badania realizowane przez Europejskie Stowarzyszenie Soków Owocowych (AIJN) wskazują, że w 2016 roku Polska, jako jeden z nielicznych krajów, zanotowała wzrost konsumpcji soków i nektarów.

 

Pamiętajmy o piciu soków, nie tylko w czasie Światowego Dnia Soków, bo, jak mówił Hipokrates, "twoje pożywienie powinno być lekarstwem, a twoje lekarstwo powinno być pożywieniem".

 

Anna Kołcon

Fot. pixabay.com