Tojad, zwany mordownikiem, jest rośliną tak silnie trującą, że niekiedy zmieniał losy świata.

Tojad, zwany mordownikiem, jest rośliną tak silnie trującą, że niekiedy zmieniał losy świata.

Wielu osobom wydaje się, że rośliny stanowią zaledwie tło dla prawdziwego życia. Ciche i spokojne, są przesadzane z miejsca na miejsce wprawną ręką. Nie stawiają oporu, gdy ogrodnik je zrywa, suszy i wreszcie – gdy ich używa. Tojad  (Aconitum) zwany mordownikiem, roślina z rodzaju jaskrowatych  jest jednak  bardzo trujący. To nim otruto Arystotelesa. Nacierano nim także ostrza strzał i mieczy, dodawano do potraw możnowładców. Drżeli przed nim najmężniejsi.

Tojad w niektórych regionach Polski nazywa się Pantofelkami Matki Boskiej. Związana jest z nim bowiem piękna opowieść. Roślina ta ulitowała się nad Matką Bożą. Swoimi niebieskimi płatkami otuliła stopy Maryi, gdy ta w czasie ucieczki do Egiptu zdarła buciki. Obroniła Ją w ten sposób przed ukąszeniami skorpionów i węży. Dioskurydes, autor 5- tomowego „De Materia media”, twierdził, że żadne zioło, nie jest równie skuteczne na skorpiony, jak mordownik. To od tamtej pory kwiat dostał nazwę Pantofelków Matki Boskiej. Bo nawet tojad  nie musi zabijać, może także chronić.

Zawiera akonitynę, substancję niebezpieczną, ale nawet ona może być pożyteczna pod nadzorem lekarza – w bardzo małych dawkach w medycynie jest używana jako środek przeciwbólowy.

W Polsce dziko występuje kilkanaście gatunków tojadu, wszystkie objęte są ochroną gatunkową. Ze względu na zagrożenie wyginięciem 7 gatunków wpisano do Polskiej czerwonej księgi roślin, Mordownik jest często traktowany jako roślina ozdobna i sadzony ogródkach przydomowych. Tym bardziej trzeba uważać i pamiętać o tym, jak jest niebezpieczny.

 

Mader/fot. pixabay.com