O tym co ważne dla polskiej wsi.

Czyste powietrze czysty zysk Czyste powietrze czysty zysk
Talk icon

Informacje

26-12-2021

Autor: Sebastian Wroniewski

Kasza gryczana to uniwersalne źródło składników odżywczych i witamin

Kasza gryczana

Kasza gryczana pozyskiwana jest z obłuskanych nasion gryki. Jest źródłem rutyny, która działa uszczelniająco i wzmacniająco na naczynia krwionośne.

Stanowi ona niezwykle bogate źródło składników odżywczych, białka, tłuszczy i węglowodanów. Dzięki tak świetnemu składowi zalecana jest często w różnorakich dietach, wnosząc w nie wiele dobrego, może także być stosowana w diecie bezglutenowej. Z czym zjeść łatwiej byłoby zapytać, z czym jej nie jeść. Najprostszy wariant zakłada, że kaszę dodajemy po prostu do mięsa i surówki. Najsmaczniejsza i najzdrowsza jest przygotowana oraz podana na sypko.

Kasza gryczana w kuchni polskiej

Kasza gryczana powstaje z owoców rośliny nazywanej gryką. Uprawa gryki nie jest zaliczana do zbóż, tak jak jęczmień czy pszenica, z których produkowane są kasze jęczmienna czy manna. Krzaczki gryki osiągają około 60 centymetrów wysokości i latem mają intensywnie pachnące, drobne białe kwiaty, z których pszczoły produkują bardzo wartościowy miód gryczany o charakterystycznym smaku i zapachu.

Tradycja wiąże wprowadzenie gryki na ziemiach polskich z najazdami tatarskimi – stąd nazwa „tatarka”. W rzeczywistości gryka na tych terenach pojawiła się później, rozpowszechniając się dopiero na początku XV wieku.

Stosowanie w dawnej Polsce zamiennie nazw „tatarka” i „hreczka” wynikało z nierozróżniania podobnych do siebie, osobnych gatunków gryki. Obecnie polską kaszę gryczaną produkuje się tylko z gryki zwyczajnej (hreczki). Gryka tatarka traktowana jest natomiast jako chwast. Od nazwy „tatarka” pochodzi stosowane w dawnej Polsce określenie kasza tatarczana. Kasza gryczana nazywana była również grucą. Na Śląsku występują jeszcze inne określenia: poganka, pohanka, czyli kasza pogańska, pogańskie krupy.

Kasza krakowska, wbrew swojej nazwie była wytwarzana przeważnie w Radomsku. Być może nazwę swoją zawdzięcza temu, że jadali ją Jagiellonowie a może dzięki postaci Kazimierza III Wielkiego. Kazimierz III Wielki był miłośnikiem kaszy gryczanej – to na jego dworze powstał przepis na „kaszę gryczaną po królewsku”, czyli kaszę gryczaną (zwłaszcza krakowską) gotowaną po uprzednim zatarciu jajem. Kasza krakowska była też ulubioną kaszą Anny Jagiellonki.

Bogate właściwości odżywcze kaszy gryczanej

Kasza gryczana jest bogata w dobrej jakościKasza gryczana 02 białko (zbliżone składem do białka roślin strączkowych), którego zawartość kształtuje się na poziomie ok. 10–15 proc. Zawiera w swoim składzie kilka aminokwasów niezbędnych, których nasz organizm sam nie wytwarza, takich jak lizyna czy tryptofan (nie ma tych aminokwasów w innych kaszach). Zawiera niewielką ilość tłuszczu (w 100 g około 2 g) oraz dość dużo węglowodanów (ok. 70 g / 100 g kaszy). Ponadto jest dobrym źródłem błonnika pokarmowego, który wspiera pracę naszych jelit – w 100 g kaszy będzie go ok. 6 g.

W kaszy gryczanej znajduje się również wiele cennych witamin i składników mineralnych. Pozytywnie na układ nerwowy wpłynie wysoka zawartości witaminy B1, B2 oraz PP. Z kolei dzięki wysokiej zawartości cennych pierwiastków spożywanie kaszy korzystnie działa na układ odpornościowy czy krwionośny (potas pomaga w nadciśnieniu, a żelazo w anemii). W jej składzie jest również wapń, fosfor, magnez, miedź, cynk, bor i jod.

Kasza gryczana nie zawiera glutenu, więc może być spożywana przez osoby chore na celiakię i wyłączające gluten ze swojej diety. Ale uwaga – jeżeli na opakowaniu kaszy nie ma symbolu przekreślonego kłosa, istnieje szansa, że kasza może zawierać śladowe ilości glutenu (będącego wynikiem zanieczyszczeń, np. z kaszy jęczmiennej z tego samego zakładu produkcyjnego).

Kasza gryczana – właściwości prozdrowotne

Regularne spożywanie kaszy gryczanej może korzystnie wpływać na nasze zdrowie w wielu aspektach:

– Wysoka zawartość błonnika pomaga w regulacji pracy jelit, jest również korzystna dla osób odchudzających się – oczyszcza jelita i dzięki temu wzmaga wchłanianie składników odżywczych.
– Kasza gryczana nie zakwasza organizmu tak jak inne kasze.
– Dzięki wysokiej zawartości potasu może obniżać ciśnienie krwi i zapobiegać nadciśnieniu.
Obecność w kaszy gryczanej żelaza, kwasu foliowego i witaminy E może sprzyjać leczeniu niedokrwistości.
– Zawarte w gryce substancje takie jak rutyna i kwercetyna uszczelniają i wzmacniają naczynia krwionośne, są także przeciwutleniaczami, więc mogą wspierać organizm w walce ze stresem oksydacyjnym wywołanym przez wolne rodniki.

Na kaszę gryczaną powinny uważać osoby, stosujące dietę lekkostrawną (np. po zabiegach operacyjnych lub przy schorzeniach, takich jak np. wrzody) – kasze grube mogą podrażniać układ pokarmowy.

Warto sprawdzić, który kraj, to największy producent kaszy gryczanej na świecie?

Czytaj też: Kasza na stół, na zdrowie, na co dzień!

zodr.pl/fot.Pixabay

swiatrolnika.info 2023