Żyto nie wymaga dobrej jakości gleb i wielu zabiegów agrotechnicznych. Hodowcy opracowali sposób, aby oprócz tego było też wysokoplenne. Jest to żyto hybrydowe.

Żyto ma najmniejsze wymagania glebowe ze wszystkich zbóż ozimych. Charakteryzuje się mrozoodpornością i okresową wytrzymałością na niedobór wody. Wyróżnia się także dużą odpornością na choroby grzybowe.

Czym jest żyto hybrydowe?

Żyto jest głównie wykorzystywane do o celów paszowych, ale też młynarskich, do produkcji alkoholu i biopaliwa, jest także rekomendowane do upraw ekologicznych. Zainteresowanie uprawą tego zboża systematycznie rośnie ze względu na jego cechy i możliwość uzyskiwania wysokiego plonowania, nawet na glebach lekkich. Należy jednak wyjaśnić czym jest żyto populacyjne a czym żyto hybrydowe (mieszańcowe).

Żyto populacyjne to tradycyjne odmiany żyta, które należą do podgatunku cereale. W jego obrębie wyróżnia się odmianę botaniczną vulgare. Są to odmiany uprawiane w naszym kraju już wiele lat, w przeważającej części jako ozime, znane są w głównej mierze jako niewymagające wysokich warunków glebowych i nie obciążające rolnika ilością wykonywanych zabiegów agrotechnicznych.

Żyto hybrydowe z kolei ma krótką historię w naszym kraju. Jego nasiona uzyskiwane są na drodze tzw. hodowli heterozyjnej – linie otrzymuje się poprzez samozapylanie w kolejnych pokoleniach roślin, dążąc do tego, aby wartości niektórych cech stopniowo przewyższały wartości cech uzyskane przez rodziców. W wyniku tego hodowcy otrzymują materiał siewny o podwyższonej plenności i lepszych cechach jakościowych niż u populacji wyjściowej linii wsobnych. Odmiany hybrydowe mają znacznie większy potencjał plonotwórczy niż populacyjne. 

Potencjał plonotwórczy 

Warto wspomnieć, że pierwsza odmiana hybrydowa (mieszańcowa) Marder, pojawiła się na polskim rynku w 1995 roku. Zaletą tej odmiany był zdecydowanie wyższy plon, lecz była ona wrażliwa na wszelkiego rodzaju choroby. Przez ostatnie kilkanaście lat zaawansowany postęp hodowlany diametralnie to zmienił. Plonowanie odmian mieszańcowych według danych COBORU (Centralnego Ośrodka Badania Odmian Roślin Uprawnych) jest aktualnie około 20-30% większe w stosunku do plonu odmian populacyjnych. Wyższy potencjał plonowania żyta hybrydowego jest rezultatem większej o ok. 5-10% liczby kłosów oraz większej o 10% liczby wykształcanych ziaren w kłosie – mówimy tu w kontekście głównie pędów bocznych.

Z tego względu, aby żyto hybrydowe było wykorzystane w 100% należy:
- wspomagać tworzenie kłosów na pędach bocznych:
- zapobiegać redukcji produktywnych pędów i zawiązków kłosów;
- wspierać wzrost i rozwój roślin jako warunek niezbędny do optymalnego wykształcenia ziarna.

Aby te założenia były spełnione, niezbędne jest odpowiednie zaopatrzenie w składniki pokarmowe:
- w fazie krzewienia, a zwłaszcza w stadium 6 liści (faza podwójnego pierścienia – tworzenie zawiązków kłosów);
- na początku tzw. wielkiego okresu w rozwoju kłosa (od BBCH 32);
- w stadium od liścia flagowego do początku kwitnienia, aby zabezpieczyć nalewanie ziarna.

Czytaj też: Pszenżyto Rotondo cechuje się nadzwyczajną krzewistością

wmodr.pl/fot.pixabay