Talk icon

Informacje

21-01-2022

Autor: Monika Faber

Valitest – ulepszone narzędzia do diagnostyki szkodników rośłin

Valitest

W 2021 r. zakończony został 3-letni projekt „Walidacja metod diagnostycznych w celu wsparcia zdrowia roślin” (Valitest) realizowany ze środków UE w ramach HORYZONT 2020.

Referencyjne Laboratorium Fitosanitarne GIORiN wzięło udział w projekcie jako jeden 16 członków międzynarodowego konsorcjum, w skład którego wchodzą organizacje naukowe państw członkowskich UE, Europejsko-Śródziemnomorska Organizacja Ochrony Roślin (EPPO) oraz firmy prywatne (producenci komercyjnych zestawów odczynników do badań). Inicjatorem i liderem projektu jest francuska służba ochrony roślin ANSES, z dużym zaangażowaniem EPPO.

Czym jest projekt Valitest?

W ramach projektu Valitest przeprowadzono dwie rundy badań walidacyjnych metod badawczych przewidzianych do wykrywania i identyfikacji istotnych z gospodarczego punktu widzenia agrofagów, występujących w różnym materiale roślinnym (matrycach). Referencyjne Laboratorium Fitosanitarne brało udział w optymalizacji procesu walidacji metod badawczych w zakresie molekularnych metod wykrywania i identyfikacji takich agrofagów jak: Erwinia amylovora, Pantoea stewartii ssp. stewartii, Fusarium circinatum, Plum pox virus, Tomato brown rugose fruit virus i Bursaphelenchus xylophilus. Uzyskane w ramach projektu wyniki walidacji posłużą do nowelizacji Protokołów Diagnostycznych EPPO, opisujących metody badawcze mające zastosowanie w laboratoriach zdrowia roślin w regionie europejsko-śródziemnomorskim, poprzez uzupełnienie ich o tzw. dane walidacyjne.

Doświadczenia z działań walidacyjnych zostaną również wykorzystane do udoskonalenia samego procesu walidacji metod, co zostanie uwzględnione w postaci wytycznych w standardach EPPO: PM 7/98 - poświęconym walidacji metod wykrywania i identyfikacji agrofagów oraz PM 7/122 - dotyczącym organizacji porównań międzylaboratoryjnych w obszarze fitosanitarnym, z uwzględnieniem statystycznych modeli oceny wyników.

Bardzo ważny element w procesie walidacji stanowią materiały referencyjne. Założenia co do jakości i zasad produkcji materiałów odniesienia, stosowanych w badaniach walidacyjnych w obszarze fitosanitarnym zostaną przedstawione w nowym standardzie EPPO dotyczącym produkcji materiałów odniesienia.

Ochrona przed agrofagami jest bardzo ważna

Rezultaty projektu zostały udostępnione szerokiemu Valitest PIORiN 02gronu odbiorców na spotkaniach organizowanych na szczeblu EPPO i UE, w formie webinariów oraz na oficjalnej stronie projektu. Ponadto, zorganizowano trzy serie webinariów i szkoleń dotyczących: koncepcji walidacji metod badawczych w obszarze zdrowia roślin, organizacji badań walidacyjnych oraz opracowywania, walidacji i rutynowego wykorzystania metody sekwencjonowania o wysokiej przepustowości (HTS) w diagnostyce agrofagów. Można z nich skorzystać logując się na stronie internetowej www.valitest.eu. Ponadto, w bazie danych EPPO (EPPO Database on Diagnostic Expertise) są również dostępne dane walidacyjne, obok  informacji o laboratoriach fitosanitarnych funkcjonujących w regionie EPPO oraz zakresie ich specjalizacji, ze wskazaniem ekspertów z poszczególnych dziedzin.

Zdobyta wiedza i doświadczenie oraz materiały wypracowane w ramach projektu Valitest z pewnością przyczynią się do usprawnienia działalności laboratoriów GIORiN, zarówno w zakresie wdrażania metod diagnostycznych, jak i ich rutynowego stosowania, co powinno znaleźć przełożenie na skuteczność działań kontrolnych Inspekcji.

Organizmy szkodliwe dla roślin (bakterie, wirusy, grzyby, nicienie, owady, chwasty) są głównym czynnikiem powodującym straty w uprawach. Wczesne wykrycie agrofagów i ich jednoznaczna identyfikacja pozwala na uniknięcie lub zmniejszenie strat ekonomicznych i ograniczeń w handlu międzynarodowym oraz wspiera działania w zakresie kontroli upraw. Dlatego też tak ważne jest, aby działalność kontrolna służb ochrony roślin była wspierana przez diagnostykę laboratoryjną bazująca na zwalidowanych metodach wykrywania i identyfikacji agrofagów, charakteryzujących się odpowiednimi cechami (w tym czułość, specyficzność, selektywność, powtarzalność, odtwarzalność), zapewniającymi, że są one odpowiednie do uzyskania miarodajnych wyników.

Czytaj też: Agrofagi ziemniaka – weź udział w konsultacjach Komisji Europejskiej

piorin.gov.pl/fot.PIORiN

swiatrolnika.info 2023