Pomagamy w różny sposób: od poradnictwa, przez interwencje i postępowania polubowne, aż po wsparcie w trakcie postępowania sądowego. Jeśli zauważamy, że podmiot rynku finansowego, np. ubezpieczyciel, narusza w swoich umowach interesy klientów, wnioskujemy do danej instytucji o zaprzestanie takiej szkodliwej praktyki – mówi w rozmowie z portalem SwiatRolnika.info dr hab. Mariusz Jerzy Golecki, Rzecznik Finansowy.

Jak często rolnicy proszą Rzecznika Finansowego o interwencję i jakie problemy najczęściej spotykają mieszkańców wsi, rolników?

Rolnicy zgłaszają się do Biura Rzecznika Finansowego z prośbą o interwencję głównie w temacie dwóch najistotniejszych dla nich grup ubezpieczeń: upraw oraz budynków rolnych. Często są niezadowoleni z tego, w jaki sposób ubezpieczyciele wycenili ich szkody oraz – co za tym idzie – jakie odszkodowanie otrzymali. Rocznie do Biura Rzecznika Finansowego trafia ponad 300 tego typu wniosków o interwencję od rolników, można więc powiedzieć, że otrzymujemy je praktycznie codziennie. Łącznie przeanalizowaliśmy już ponad 2000 takich skarg i na tej podstawie proponujemy konkretne zmiany w przepisach.

Rzecznik Finansowy ma wpływ na działalność ubezpieczycieli?

Rzecznik Finansowy wspiera klientów w sporach z podmiotami rynku finansowego. Pomagamy w różny sposób: od poradnictwa, przez interwencje i postępowania polubowne, aż po wsparcie w trakcie postępowania sądowego. Jeśli zauważamy, że podmiot rynku finansowego, np. ubezpieczyciel, narusza w swoich umowach interesy klientów, wnioskujemy do danej instytucji o zaprzestanie takiej szkodliwej praktyki. Jeśli to nie pomaga – zachęcamy klientów do złożenia wniosku o przeprowadzenie postępowania polubownego. To jedyne tego typu postępowanie, do którego instytucja finansowa musi przystąpić. Celem postępowania jest osiągnięcie ugody, a to wymaga wzajemnych ustępstw z obu stron. Jeżeli nie uda się osiągnąć porozumienia, eksperci z naszego biura przygotują specjalną opinię z oceną prawną sprawy. Pomagamy nie tylko w indywidualnych sprawach. Jeżeli dostrzegamy, że problem jest poważny, podejmujemy działania obejmujące wiele osób, np. składamy do Sądu Najwyższego skargę nadzwyczajną lub wniosek o uchwałę jak interpretować rozbieżności w orzecznictwie, informujemy Komisję Nadzoru Finansowego i Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów czy występujemy do ministerstw o zmiany systemowe. Skuteczność naszych działań jest bardzo wysoka, a sądy najczęściej przychylają się do naszej opinii i nakazują określone działania ubezpieczycielom, najczęściej związane z wypłatą należnych odszkodowań klientom.

Czytaj także: Rolnicy skarżą się na ubezpieczycieli do Rzecznika Finansowego

Jak ocenia Rzecznik Finansowy rolę kancelarii odszkodowawczych, które często za prowizję pomagają rolnikom w nierównej batalii z ubezpieczycielami?

Warto podkreślić, że sprawy wpływające do Biura Rzecznika Finansowego związane z ubezpieczeniem upraw i budynków to skargi indywidualne. Co do zasady, rekomendujemy szczegółowo zapoznawać się z umową ubezpieczeniową przed jej podpisaniem w zakresie wynagrodzenia, praw i obowiązków ubezpieczyciela. Przed podjęciem decyzji co do wyboru kancelarii prawnej, na pewno warto zapoznać się z opiniami na jej temat, sprawdzić jej skuteczność. Warto również wynegocjować taki sposób wypłaty odszkodowania, aby w pierwszej kolejności zasiliło rachunek rolnika, a później nastąpiło rozliczenie wynagrodzenia. Bez wątpienia warto skorzystać z pomocy prawnej adwokata lub radcy prawnego - ponoszą oni odpowiedzialność zawodową i cywilną za skutki swoich działań.

Czy Rzecznik Finansowy analizując sprawy rolników widzi potrzebę zmian prawnych? Jeśli tak, jaka powinna powstać prorolnicza legislacja?

Tak, widzimy potrzebę zmian prawnych w wielu kwestiach dotyczących rolników. Po analizie spraw dotyczących nieprawidłowości w ubezpieczaniu upraw i zwierząt, a także postulatów samych rolników, zaproponowaliśmy m.in. uchylenie przepisu zezwalającego towarzystwom na stosowanie franszyzy w tych ubezpieczeniach. Przypomnę tylko, że franszyza to określona w umowie ubezpieczenia wartość strat w plonach, dopiero po przekroczeniu której, firma ubezpieczeniowa wypłaci odszkodowanie. Jeżeli zniszczenia są mniejsze – wypłata nie następuje. Uważamy również, że należy rozważyć ustawowe unormowanie procedury likwidacji szkód w uprawach oraz warunków umowy ubezpieczenia, tak aby lepiej zabezpieczyć interes ekonomiczny i prawny rolników. Drugą grupą ubezpieczeń, do której rolnicy najczęściej zgłaszają wnioski o interwencje Rzecznika Finansowego są ubezpieczenia budynków rolnych. Proponujemy istotne zmodyfikowanie przepisów ustawy o ubezpieczeniach w zakresie ustalania sumy ubezpieczenia budynków rolnych. W szczególności prawidłowe i przejrzyste zasady określania stopnia zużycia technicznego oraz zasady ustalania wysokości odszkodowania. Nasze propozycje zmian zapewnią rolnikom realną ochronę, a tym samym adekwatne odszkodowanie pozwalające na remont lub odbudowę budynków. Nowe regulacje pozwolą bowiem przeciwdziałać dzisiejszym nieprawidłowościom, które prowadzą do uwolnienia się ubezpieczycieli od odpowiedzialności lub do znacznego zaniżenia należnego odszkodowania.

Z dr hab. Mariuszem Jerzym Goleckim, Rzecznikiem Finansowym rozmawiał Robert Wyrostkiewicz, red. nacz. magazyny "Świat Rolnika BIZNES", dziennikarz portalu SwiatRolnika.info

fot. rf.gov.pl (na zdjęciu Rzecznik Finansowy Mariusz Golecki)

(Rzecznik Finansowy (do 2015 Rzecznik Ubezpieczonych) to polski urząd państwowy, którego zadaniem jest m.in. reprezentowanie interesów ubezpieczających, ubezpieczonych, uposażonych lub uprawnionych z umów ubezpieczenia, członków otwartych funduszy emerytalnych i uczestników pracowniczych programów emerytalnych (PPE)).