O tym co ważne dla polskiej wsi.

Czyste powietrze czysty zysk Czyste powietrze czysty zysk
Talk icon

Informacje

24-10-2021

Autor: Sebastian Wroniewski

Rzepak ozimy – zagrożenia dla upraw wynikające z Zielonego Ładu!

Rzepak ozimy

Europejski Zielony Ład w tym Strategie KE zalecają w ciągu 10 lat ograniczenie stosowania o 50% środków ochrony roślin, nawożenia o 20%, natomiast produkcja roślin w systemie ekologicznym ma zostać zwiększona do 25%. W jaki sposób może wpłynąć to na rzepak ozimy i jego europejskie uprawy?

Rzepak ozimy – wprowadzenie nowych odmian będzie wymagało wsparcia producentów w ramach nowej WPR

Aktualnie w Polsce stosuje się średnio 2,5 kg/ha substancji czynnych (s.cz.) środków ochrony roślin (ś.o.r.), natomiast średnia dla całej UE wynosi 3,5 kg/ha. W Polsce rzepak ozimy chroni się przy się użyciu dokładnie 50 % mniej, niż wynosi średnia dla UE, czyli 1,74 kg/ha z czego 0,92 kg/ha to herbicydy, 0,45 – fungicydy i tylko 0,28 kg/ha dotyczy insektycydów.

Wprowadzenie w UE od 1 stycznia 2014 r. obowiązku stosowania zasad integrowanej ochrony roślin spowodowało w rzepaku ograniczenie w Polsce stosowania ś.o.r. o 0,23 kg/ha w tym głównie zostało obniżone zużycie herbicydów o 0,29 kg/ha. Dalsze ograniczenia mogą dotyczyć tylko fungicydów, ale warunkiem podstawowym jest szerokie wprowadzenie do praktyki odmian odpornych i tolerancyjnych na patogeny, np. Kiłę kapusty(aktualnie w Krajowym Rejestrze COBORU jest 13 odmian odpornych na łączną liczbę 155), wirusa żółtaczki rzepy (TuYV) – 45 odmian odpornych, natomiast 38 odmian zawiera geny odporności na suchą zgniliznę kapustnych. Wszystkie odmiany odporne i tolerancyjne na patogeny są droższe od 2 do 3-razy od konwencjonalnych. Upowszechnienie tych odmian będzie wymagało wsparcia producentów rzepaku kwotą około 200 zł/ha w ramach nowej WPR oraz ekoschematów.

Strategie KE zakładają zwiększenie wykorzystania odmian odpornych i tolerancyjnych na agrofagi oraz także metod nie chemicznych, w tym biologicznych. Rzepak ozimy aktualnie posiada 5 biofungicydów zarejestrowanych w Polsce, które zwalczają zgniliznę twardzikową oraz suchą zgniliznę kapustnych. Stosowanie metod biologicznych jest ograniczone, gdyż koszty biofungicydów są od 3 do 5-krotnie większe niż fungicydów chemicznych. Wsparcie w ramach ekoschematów i WPR pozwoli na rozwój wykorzystania metod biologicznych. Od kilku lat 10 państw UE stosuje dopłaty do faktury zakupu preparatów biologicznych, które wynoszą 50 %, co pozwoliło na wzrost zainteresowania i wykorzystania przez praktyków. Podobne wsparcie metod biologicznych powinno istnieć również w Polsce w ramach WPR.

Czytaj też: Podatek rolny – czym jest i którzy rolnicy muszą go opłacać?

Rzepak ozimy – brak ewentualnych dopłat z nowej WPR spowoduje spadek produkcji w Polsce i UE

Rzepak ozimy w Polsce na powierzchniRzepak ozimy 02 około 300 ha prowadzony jest w dobrowolnie certyfikowanym systemie Integrowanej Produkcji Roślinnej (IPR). W przyszłości w ramach WPR wprowadzone zostaną większe dopłaty do IPR, które dla Polski będą wynosiły 1300 zł/ha, ale również wzrosną wymagania, gdyż trzeba będzie wysiewać odmiany odporne na agrofagi, minimum 1 zabieg z wykorzystaniem metod biologicznych, zrównoważone stosowanie nawożenia, pełny system zabiegów agrotechnicznych oraz obowiązek wysiewu kwalifikowanego materiału siewnego, który został zaprawiony w systemie ESTA.

Brak dopłat w ramach ekoschematów oraz WPR spowoduje, że EZŁ i Strategie KE wpłyną na rzepak ozimy pod względem produkcji w Polsce. Wg USDA z 2020 r. produkcja rzepaku w UE może zostać obniżona o 37,8 % i należy do największych ograniczeń w grupie roślin uprawnych, gdyż pszenica zanotuje spadek o 24,7 %, burak cukrowy – 18,2 %, natomiast inne uprawy o 20,6 %.

EZŁ oraz Strategie KE zalecają zwiększenie produkcji w systemie ekologicznym do 25 %, natomiast aktualnie w Polsce od 3 do 4 % to uprawy ekologiczne. Próby uprawy rzepaku w systemie ekologicznym nie powiodły się, gdyż uprawa ta jest zagrożona przez prawie 100 agrofagów a wegetacja trwa prawie cały rok. Wg ekspertyzy jednostki naukowej UE, która została opublikowana w Joint Research Centre – Technical Report z 2021 r., produkcja rzepaku w systemie ekologicznym powoduje obniżenie plonu nasion aż o 56,7 % i należy do najwyższych ze wszystkich upraw rolniczych i ogrodniczych, gdyż spadek produktywności zbóż wynosi 42,9 %, kukurydzy – 32,3 %, warzyw – 42,1 %, owoców – 51,3 %, natomiast najmniejsze spadki plonu dotyczą trwałych użytków zielonych, które mogą zanotować spadek o 8,5 %, gdy będą prowadzone w systemie ekologicznym.

kzprirb.pl/fot.Pixnio/Pixabay

swiatrolnika.info 2023