Pryszczarek kapustnik to mały muchówka z rodziny pryszczarkowatych. Samce mają ciało długości do 1,5 mm, a samice osiągają długość do 2,2 mm.

Pierwsze pokolenie szkodnika jest najbardziej niebezpieczne dla upraw. Chłodna wiosna co prawda utrudnia życie howaczowi brukwiaczkowi i czterozębnemu, ale skutkuje mocniejszym atakiem słodyszka rzepakowego, a potem chowacza podobnika i właśnie pryszczarka kapustnika. Masowe pojawy szkodnika mogą doprowadzić do obniżki plonu nawet do 50%. Uszkodzenia łuszczyn zwiększają ryzyko wystąpienia chorób grzybowych: szarej pleśni, suchej zgnilizny kapustnych oraz czerni krzyżowych.

Pryszczarek kapustnik w uprawach

Pryszczarek kapustnik powoduje największe uszkodzenia rzepaku, gdy ten zaczyna kwitnąć. Muchówki mają znaczenie ekonomiczne w powiązaniu do podobnych owadów, takich jak chowacz podobnik, które przygotowują drogę do składania jaj pryszczarkowi. Samice mogą również składać jaja w młodej łuszczynie, która wciąż ma cienką warstwę komórek. Jedna łuszczyna może pomieścić do 180 jaj. Larwy uszkadzają nasiona i wysysają wewnętrzną ścianę łuszczyn. Łuszczyny zawierające larwy muchówki żółkną, puchną, zanikają i przedwcześnie pękają, co prowadzi do opadania nasion.

Ocenę liczebności muchówek należy przeprowadzać w okresie kwitnienia upraw (faza rozwojowa w skali BBCH 60-69), w godzinach porannych lub wieczornych, gdy pryszczarki są mało ruchliwe. Do oceny liczebności szkodników wykorzystuje się metodę strząsania. W zależności od wielkości pola bada się od 100 do 150 roślin wybranych losowo z różnych punktów pola po 10 sztuk. Następnie trzeba obliczyć średnią liczbę muchówek na 1 roślinie.

Zwalczanie szkodnika

W przypadku słabego wystąpienia chowacza podobnika, próg uszkodzenia wynosi – 1 pryszczarek kapustnik na 1 roślinie. Przy wysokiej liczebności chowacza – 1 pryszczarek na 3-4 roślinach (0,25-0,3 muchówek/1 roślinę). Wartością progową jest również stwierdzenie średnio 5 uszkodzonych łuszczyn na 1 roślinie. Czynnikami ograniczającymi występowanie szkodnika są: prawidłowa agrotechnika, zrównoważone nawożenie, izolacja przestrzenna od innych roślin kapustowatych, wysiew odmian późno zakwitających oraz chemiczne zwalczanie.

Przed zbiorami należy przeprowadzić ocenę szkodliwości pryszczarka kapustnika (skala BBCH 89). Odsetek łuszczyn uszkodzonych szacuje się tą samą metodą, jak dla chowacza podobnika, podobnika, gdyż chrząszcz często występuje obok pryszczarka. W łuszczynie opanowanej przez chowacza podobnika nie musi znajdować się jednak pryszczarek kapustnik, dlatego konieczna jest dokładna analiza łuszczyn i ustalenie czy widać jakiekolwiek uszkodzenia spowodowane przez chowacza podobnika (otwór, przez który larwa opuszcza łuszczynę) lub przez pryszczarka kapustnika (oznaki żeru larw).

Czytaj też: Larwy chowacza podobnika oraz pryszczarka kapustnika niszczą już łuszczyny

cdr.gov.pl/fot.wikimedia,Gilles San Martin