Zgnilizna twardzikowa – czym jest i jak z nią walczyć?

Zgnilizna Twardzikowa to grzybowa choroba wielu roślin. Zgnilizna ta, może u roślin w czasie ich uprawy oraz przechowywania ich części. Patogen ten wywoływany jest przez Sclerotinia sclerotiorum i należy do gromady workowców.

Zgnilizna twardzikowa – objawy

Zaatakowana przez zgniliznę twardzikową roślina brunatnieje, zamiera i gnije. Biały nalot zawierający sklerocja pojawia się na porażonych roślinach w warunkach wysokiej wilgotności także na zewnątrz. Sklerocja charakteryzuje się bardzo nieregularnym kształtem i szarym kolorem, który w konsekwencji przeradza się w czarny o średnicy do 1 cm. Na powierzchni zaatakowanych roślin często pojawia się zjawisko współśrodkowego strefowania. Zgnilizna twardzikowa powoduje ich przedwczesne zamieranie. Na każdym gatunku rośliny zgnilizna twardzikowa daje odmienne objawy. Najobfitsze oznaki Sclerotinia sclerotiorum występują na ogórku i marchwi.

Występowanie zgnilizny twardzikowej – rzepak i tytoń

Pierwsze objawy zgnilizny twardzikowej na rzepaku widoczne są po kwitnieniu. Na różnej wysokości łodyg powstają szarobiałe, czasami koncentryczne plamy, które z czasem się rozszerzają. Na plamach tych pojawia się biała grzybnia, która przenika do wnętrza łodyg i uszkadza tkanki przewodzące. Na tytoniu zgnilizna Twardzikowa charakteryzuje się plamami gnilnymi, a na fasoli pojawia się biały nalot i zgnilizna.

Cykl rozwojowy zgnilizny twardzikowej

Grzyb Sclerotinia sclerotiorum zimuje jako sklerocjan i grzybnia. Po zakończeniu zimy grzybnia powiększa się lub też na sklerocjach powstają apotecja. Pojawiają się na nóżce, które mają około 2-3 cm długości i do 2 mm grubości. Fragmentacja grzybni i sklerocjów przyczynia się do rozprzestrzeniania się zgnilizny twardzikowej. Sklerocja, nie rozsiewają się, jeżeli zimowały w glebie poniżej 6 cm, co łączy się z brakiem kiełkowania lub nawet w wypadu skiełkowania nie wydostaniem się nad powierzchnię gleby. Zgnilizna twardzikowa jest znacznie rozpowszechniona na roślinach, pomimo braku stadium konidialnego, które ma znaczący wpływ na diaspor.

Zgnilizna twardzikowa – szkodliwość

Szkodliwość zgnilizny twardzikowej jest wysoka (nawet 60% plonu) wpływ na to ma długi okres przetrwania grzyba w glebie – nawet 7-10 lat. Do rozwoju zgnilizny twardzikowej przyczyniają się również uszkodzenia roślin, niska odporność gatunków, a także występowanie roślin żywicielskich. Temperatura ok. 10-12°C i wysoka wilgotność, to najlepsze warunki do rozwoju grzyba.

Zgnilizna twardzikowa – jak z nią walczyć?

W celu prewencji i zwalczania zgnilizny twardzikowej stosuję się opryski z fungicydów. Polecane środki chemiczne przy walce z chorobotwórczą bakterią zawierają m.in. tiofanat metylowy oraz środki zawierające związki z grupy: triazoli, benzimidazoli, ftalanów i imidazoli. Ponadto do walki ze zgnilizną twardzikową stosuje się właściwy płodozmian, głęboką orkę, rzadki siew. Należy zwrócić uwagę także na racjonalne nawożenie i siew odpornych odmian. Biologiczną bronią w walce ze zgnilizną twardzikową jest wprowadzanie do gleby nadpasożytniczego grzyba Coniothyrium minitans. Aby grzyb nie zadomowił się w przechowywanych korzeniach roślin, należy utrzymywać wilgotność na poziomie około 90%, a temperaturę w wysokości 2-4 °C.

Czytaj także: Zdrowie roślin – nowe regulacje prawne, a ochrona przez agrofagami

Nauka o chorobach roślin/AO/wikipedia CC BY-SA 3.0 Rasbak/CC BY 3.0 Kmcleveland