Zgnilec amerykański pszczół to jedna z najgroźniejszych chorób pszczół, która bezpośrednio nie zagraża życiu człowieka. Powoduje jednak szereg niekorzystnych skutków ekonomicznych np. poprzez utrudnienie zapylania roślin zarówno na obszarach ogrodniczych, jak i sadowniczych.

Zgnilec amerykański pszczół – bakteria, która może przetrwać aż 40 lat!

Zgnilec amerykański pszczół określany również mianem zgnilca złośliwego to choroba wysoce zakaźna o podłożu bakteryjnym wywołana przez bakterię gram-dodatnią lasecznika larwy (Paenibacillus larvae), która jest chorobotwórcza tylko dla larw pszczelich. Formy przetrwalnikowe drobnoustroju cechują się nad wyraz wysokim poziomem odporności zarówno na czynniki chemiczne, jak i termiczne. Co ciekawe w sprzyjających warunkach może przeżyć aż czterdzieści lat! Większość zachorowań odnotowuje się w drugiej połowie lata, wówczas gdy temperatura powietrza jest bardzo wysoka, co bezpośrednio przekłada się na przegrzewanie gniazda oraz masy zmarłego czerwiu (larw).

Objawy i możliwości zarażenia – zgnilec amerykański pszczół

Choroba najczęściej pojawia się wówczas, kiedy pszczoły nie są w stanie zebrać pożytku pszczelego w wystarczającej ilości do zaspokojenia potrzeb larw i pszczoły karmicielki. Bakteria lasecznika namnaża się ekspresowo i powoduje uszkodzenie ściany jelita. Okres wylęgania się bakterii w pszczelej rodzinie trwa zazwyczaj około 45 dni i po tym czasie obserwuje się pierwsze objawy choroby w ulu. Zarażone przez zgnilec amerykański pszczół larwy obumierają zazwyczaj w ciągu około 96 godzin, a następnie ulegają procesowi gnicia i zmieniają kolor na brunatnożółtawy, brunatny, a w końcu czarny. Jeżeli w ulu występuje duża ilość zgniłego czerwiu, ulatnia się z niego charakterystyczna woń, która przypomina zapach kleju stolarskiego. Pszczoły robotnice chcąc usunąć martwe larwy z ula, przenoszą bakterie zgnilca amerykańskiego na sobie, a tym samym roznosząc chorobę po całym ulu w tym do zdrowych larw. Rozwój choroby wzmaga brak należytej higieny w inwentarzu. Bakteria przenieść może się również przez wosk, miód, narzędzia pszczelarskie, a niekiedy nawet przez strój pszczelarza.

Czytaj także: Soja urośnie wszędzie? Cenny wskazówki w uprawie tej rośliny!

Zgnilec amerykański pszczół – zwalczanie z urzędu

Zgnilec amerykański pszczół jest jedną z chorób, która podlega w Polsce obowiązkowi jej zwalczania zgodnie z ustawą z dnia 24 marca 2004 r. o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt (Dz.U. Z 2004 r. Nr 69, poz. 625.). Jeśli właściciel pasiek znajdzie jakiekolwiek przesłanki świadczące o możliwości wystąpienia choroby w swojej hodowli, jest zobowiązany do natychmiastowego powiadomienia o tej sytuacji Powiatowego Lekarza Weterynarii, prezydenta miasta, burmistrza lub wójta. Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju wsi z dnia 11 lipca 2016 r., które dotyczy zwalczania zgnilca amerykańskiego pszczół określa przede wszystkim to w jaki sposób należy postępować, aby zapobiegać powstaniu choroby, podczas wykrycia choroby, podejrzenia jej stwierdzenia oraz wygaszania ogniska choroby. Rozporządzenie prawi również o środkach, których należy użyć podczas walki z chorobą oraz o tym, w jaki sposób należy przeprowadzić dezynfekcję po zwalczeniu jednostki chorobowej. Choroba jest dość skomplikowana, jeśli chodzi o leczenie i całkowite wyleczenie. Niestety powoduje niekorzystne skutki ekonomiczne, ze względu na ogromne straty w hodowlach pszczelarzy, ponieważ jedynym racjonalnym sposobem zwalczania bakterii jest zlikwidowanie chorych rodzin poprzez spalenie wszystkiego za wyjątkiem ula. Zgnilec amerykański pszczół jest ogromnym zagrożeniem dla stabilności sektora upraw.

wetgiv.pl, pasieka24.pl, ao/fot.pixaby/wikimedia CC BY-SA 4.0 MOs810/ Cz ja