Rzepak ozimy jest atakowany przez szkodniki łuszczynowe, które powodują różne szkody wpływające na poziom plonów tej rośliny.

Zależy to od organu rośliny, na którym rosną, podatności odmiany oraz stanu i nasilenia szkodnika. Od maja do początku czerwca w okresie kwitnienia rzepaku pojawia się chowacz podobnik, a gdy następuje faza zawiązywania się łuszczyn – pryszczarek kapustnik znacząco obniżając plony rzepaku. W późniejszym okresie wegetacji, rzepak może zaatakować rzepak mszyca kapuściana.

Szkodniki łuszczynowe w rzepaku

Szkodniki łuszczynowe, które atakują rzepak ozimy, to między innymi chowacze podobniki. Chrząszcz ten powoduje uszkodzenia łuszczyn rzepaku. Szkodnik ma długość 2,5-3 mm, jest czarny z pasami równej szerokości na pokrywach skrzydeł. Głowa jest ryjkowato wydłużona. Jednak szkodliwą formą owada jest jego biało-żółta larwa o brązowej głowie. Larwa żywi się nasionami od wewnętrznej strony strąka. Jedna larwa zjada zwykle kilka nasion (4-7), przez co łuszczyny przedwcześnie żółkną i lekko się deformują.

Uszkodzenia bezpośrednie są zwykle niewielkie, podczas gdy szkody pośrednie spowodowane przygotowaniem warunków dla pryszczarka kapustnika, mogą być znaczne. Otwory w strąkach służą bowiem do składania jaj przez pryszczarka kapustnika w strąkach i tworzą też idealne miejsce, aby roślinę zaatakowała zgnilizna sucha, szara pleśń lub czernie krzyżowe. W efekcie nasiona te są słabo rozwinięte, o niskiej masie i gorszej jakości.

Jeśli zaś chodzi o pryszczarka kapustnika, dorosły owad to czarnobrązowa muchówka o długości 1,2-1,5 mm, z czerwonym odwłokiem oraz długimi czułkami i odnóżami. Larwy szkodnika mają długość około 2 mm, początkowo są białe, a potem żółto-pomarańczowe, bez głowy i odnóży. Zaatakowane przez robaki strąki rzepaku są żółte, spuchnięte i często skręcone na wierzchołku. Następnie kurczą się i przedwcześnie pękają, a nasiona osypują. Wewnątrz łuszczyn znajduje się wiele larw (od 5 do nawet 100), które niszczą nasiona.

Pryszczarek kapustnik ma znaczenie gospodarcze tylko w powiązaniu z chowaczem podobnikiem, który – jak wspomniano wyżej – tworzy dziury w łuszczynach i ułatwia pryszczarkowi składanie w nich jaj. Największe szkody powoduje przy gorącej i suchej pogodzie, podczas kwitnienia i wczesnego rozwoju strąków.

Metody ochrony

W przypadku chowacza podobnika metodami ochrony są agrotechnika, izolacja przestrzenna od innych roślin krzyżowych i warzyw kapustnych, wysiew nasion odmian późno zakwitających, opryskiwanie roślin. W przypadku pryszczarka kapustnika również agrotechnika, izolacja przestrzenna od innych roślin krzyżowych i warzyw kapustnych, wysiew odmian późno zakwitających, opryskiwanie roślin.

Ochrona upraw rzepaku przed wymienionymi szkodnikami środkami owadobójczymi powinna być prowadzona generalnie od okresu gęstego kwiatostanu do opadnięcia pierwszych płatków, z uwzględnieniem progu szkody ekonomicznej. Należy pamiętać, aby stosować odpowiednią zalecaną dawkę produktu, mając na uwadze, że roślina jest wysoka, a dostęp do produktu wgłąb kwiatostanu jest ograniczony. Z przyczyn technicznych zwalczanie szkodników w pierwszych fazach pękania pąków, kwitnienia i dojrzewania łuszczyn, nie jest łatwe. Najlepiej używać opryskiwacza o dużej szerokości roboczej i podniesionej rampie. Idealnie do tego zabiegu nadają się opryskiwacze samojezdne. Jeśli chodzi o chemikalia należy pamiętać o dacie i godzinie ich zastosowania ponieważ w tym czasie na uprawę rzepaku przypada okres prewencji dla pszczół.

Czytaj też: Bor dla rzepaku – najistotniejszy pierwiastek jego w uprawie

odr.pl/fot.pixabay