Badanie prowadzone przez naukowców z Consejo Superior de Investigaciones Científicas (CSIC) zidentyfikowało gen, który zawierają pomidory i bierze udział w akumulacji cezu oraz odgrywa kluczową rolę w tworzeniu owoców pomidora bez pestek. Ten postęp otwiera drzwi dla uprawy tego warzywa w glebach ze skażeniem radioaktywnym, oprócz rozwoju owoców bez pestek.

Pomidory – badania hiszpańskich naukowców nad funkcją SlHAK5

Badanie rozpoczęło się od hipotezy, że białko specjalizujące się w transporcie potasu, SlHAK5, stanowi ważną drogę do cezu przedostawania się cezu do pomidora poprzez korzenie rośliny. Zatem dezaktywacja funkcji SlHAK5 może zmniejszyć gromadzenie się cezu w roślinie

– wyjaśnia naukowiec Manuel Nieves-Cordones.

Gdy uzyskaliśmy pomidory bez funkcji SlHAK5 przy użyciu techniki CRISPR-Cas, przetestowaliśmy je w CEBAS i stwierdziliśmy, że gromadzą mniej cezu niż pomidory, które miały aktywny SlHAK5. Stężenie cezu w owocach bez funkcji SlHAK5 było 22 razy niższe niż w pomidorach z funkcją SlHAK5

– podkreślił Nieves-Cordones.

 Czytaj także: Grzyby – aktualna sytuacja i popyt na europejskich rynkach

Pomidory – SlHAK5 można łatwo zdezaktywować w każdej odmianie

Zagrożenie, jakie kumulacja cezu w roślinach stwarza dla zdrowia człowieka, wynika ze spożycia radioaktywnej żywności, np. zawierającej radioaktywny cez. Może się to zdarzyć, jeśli pomidory były uprawiane w środowisku skażonym radioaktywnym cezem, takich jak na niektórych obszarach w pobliżu Fukushimy lub Czarnobyla. Uprawa pomidorów bez funkcji SlHAK5 na obszarach, na których rolnictwo jest ograniczone z powodu zanieczyszczenia gleby radioaktywnym cezem (na przykład w Japonii), byłaby rozsądną alternatywą dla produkcji pomidorów

– stwierdził.

Badania te umożliwiły również CSIC uzyskanie roślin zdolnych do produkcji pomidorów bez nasion lub z ich bardzo małą ilością:

To było nieoczekiwane znalezisko. Mieliśmy wskazówki na temat funkcji SlHAK5 na poziomie transportu potasu i cezu, ale nie spodziewaliśmy się, że dezaktywacja SlHAK5 spowoduje, że rośliny przestaną wytwarzać nasiona w owocach. Wydaje się, że brak nasion wynika ze znaczenia SlHAK5 dla żywotności pyłku rośliny. Zatem roślina pozbawiona SlHAK5 ma mało żywotnego pyłku i nie może zapłodnić zalążków. Jeśli nie ma nawożenia, pomidory wytwarzają owoce bez nasion.

Zaletą systemu CRISPR-Cas jest to, że można go zastosować w każdym zakładzie. Dlatego SlHAK5 można łatwo zdezaktywować w każdej odmianie pomidora

– podsumował badacz.

agrimaroc.ma/fot.Pixabay