Informacje
06-01-2022
Głownia guzowata kukurydzy to choroba grzybowa, objawiająca się występowaniem różnego rodzaju guzów na kukurydzy. Występuje na terenie całego kraju.
Częstotliwość występowania w poszczególnych latach jest bardzo zróżnicowana. W normalnych warunkach liczba porażonych roślin waha od 1 do 3%. W niektórych latach, lokalnie porażenie plantacji mogło wynosić 10%. Znane są przypadki plantacji kukurydzy, których porażenie wynosiło 25%, czyli co czwarta roślina była porażona głownią. Najkorzystniejszymi dla rozwoju choroby są wysokie temperatury wynoszące 26-34°C.
Głownia guzowata kukurydzy – warunki rozwoju
Głownia guzowata kukurydzy nasila się wraz ze wzrostem temperatury i deszczową pogodą. Najkorzystniejszymi dla rozwoju choroby są wysokie temperatury wynoszące 26-34°C. Cykl rozwojowy jednej generacji patogena wynosi od tygodnia (warunki optymalne) do kilku tygodni, przy mniej korzystnych warunkach, zwłaszcza przy stosunkowo niskich temperaturach.
Choroba występuje częściej podczas lat ciepłych. W warunkach sprzyjających infekcji – susza poprzedzająca opady w okresie intensywnego wzrostu kukurydzy, uszkodzenia spowodowane gradem i szkodnikami (larwy ploniarki zbożówki, mszyce i inne), porażeniu głownią może ulegać większość roślin. Uszkodzone rośliny ułatwiają wnikanie zarodników do tkanek roślin. Choroba opanowuje kolbę, roślina nie wytwarza ziarna, wówczas następuje istotne obniżenie plonu oraz zmiana w zawartości składników pokarmowych.
Szkodliwość głowni guzowatej dla zwierząt
Badania żywieniowe przeprowadzone na bydle opasowym i krowach mlecznych, wykazały, że głownia guzowata kukurydzy nie miała wpływu na wyniki produkcyjne i zdrowie zwierząt. Mimo pozytywnych wyników badań, które zostały przeprowadzone w Bawarskim Krajowym Instytucie Produkcji Zwierzęcej Grub, zalecane jest ograniczenie stosowania zainfekowanych kiszonek w żywieniu samic ciężarnych. Dla krów mlecznych w okresie zasuszania, dzienna dawka kiszonki z całych roślin kukurydzy porażonej głownią wynosi do 5 kg na sztukę. Jeżeli porażenie jest duże i wynosi powyżej 20%, takiej kiszonki nie należy skarmiać krowami wysoko cielnymi. Dla krów w okresie laktacji, udział zainfekowanej kiszonki, w dziennej dawce żywieniowej nie powinien przekraczać 40% w przeliczeniu na suchą masę.
W przypadku bydła opasowego nie ma ograniczeń przy skarmianiu kiszonki porażonej głownią. Należy jednak pamiętać, że wartość pokarmowa kiszonki porażonej jest niższa, co uwzględnia się przy bilansowaniu dawek.
Nie zaleca się skarmiania krów porażoną zielonką kukurydzy w okresie zasuszenia.
W walce z głownią zalecane jest uprawianie odmian odpornych, zaprawianie nasion, a także stosowanie przerwy w uprawie na polach porażonych. Zaprawianie nasion jest jedną z najbardziej efektywnych metod zapobiegania chorobom grzybowym kukurydzy, pamiętać jednak należy, że w Polsce zgodnie z prawem mogą to wykonywać wyłącznie profesjonaliści tak, aby ograniczyć ingerencję fungicydów w środowisko i odpowiednio zabezpieczyć uprawę. Pomimo wymienionych zaleceń, występowanie głowni guzowatej kukurydzy, jest uzależnione od warunków pogodowych. Mają one duży wpływ na porażenie roślin. Głownia guzowata kukurydzy jest pozbawiona toksyn i nie jest szkodliwa dla zdrowia zwierząt, ponadto nie ma wpływu na pogorszenie walorów smakowych paszy.
Czytaj też: Ekologiczna kukurydza – których szkodników powinniśmy się bać?
odr.pl/fot.wikimedia Kai Hidres, Smial