Chwościk buraka to grzybowa choroba roślin, atakująca jedynie buraki. Uznaje się ją za jedną z najgroźniejszych chorób buraków cukrowych.

Grzyb rozprzestrzenia się z zimujących w glebie zakażonych liści, na których tworzy zarodniki lub z porażonych roślin z rodziny komosowatych. Zarodniki grzyba wrastają w tkankę miękiszową liścia, a na powierzchni tworzą się trzonki. We wczesnych fazach choroba rozwija się na początkowo porażonych liściach, a dopiero w późniejszym okresie wegetacji przenosi się na kolejne rośliny buraka. W typowych choroba rozwija się powolnie na początku, by później przyspieszyć rozwój.

Chwościk buraka w uprawach

Mniej więcej tydzień po nastaniu kilku deszczowych dni w lipcu lub sierpniu, należy przeprowadzić systematyczną kontrolę plantacji i sprawdzić, czy chwościk buraka nie zaatakował upraw. Inspekcję należy przeprowadzać co dwa lub trzy dni, aby wychwycić początek choroby na plantacji i określić stopień porażenia buraków. Zdrowotność buraków najlepiej ocenia się, badając stan 100 roślin na czterech stanowiskach, po 25 roślin (po 5 roślin w sąsiednich rzędach).

Poważne uszkodzenie występuje, gdy choroba powoduje obumieranie liści, a roślina musi w ten sposób przywrócić utracone liście. Wczesna i ciężka choroba na plantacjach może skutkować utratą nawet do 50% plonu korzeni i 2-3% zawartości cukru. Analizę występowania chwastów na polu przeprowadza się od momentu osiągnięcia przez rośliny fazy zakrywania międzyrzędzi (skala BBCH 39-49). Polega na wykonaniu oceny fitosanitarnej w 4-6 punktach plantacji (w zależności od jej wielkości) i ocenie od 20 do 25 roślin na każdym stanowisku, a następnie obliczeniu procentu porażonych roślin. W przypadku plantacji większych niż 2 hektary punktację należy podwyższyć o 1 punkt za każdy dodatkowy hektar.

Jak zwalczać chorobę

Kiedy chwościk buraka pojawi się w uprawie i zaobserwujemy pierwsze objawy infekcji, należy wykonać zabieg ochronny preparatem kontaktowym. Fungicydy można stosować do czasu gdy wskaźnik infekcji na plantacji nie przekroczy 5%. Ten próg jest sygnałem do wykonania zabiegu w okresie do 5 sierpnia. Pomiędzy 5 a 15 sierpnia należy go zwiększyć do 15%, a od 15 sierpnia do pierwszej dekady września wystąpienie 45% roślin z pierwszymi objawami choroby jest progiem, przy którym należy wykonać zabieg ochronny. Późniejsze wykonanie zabiegów ochronnych w Polsce nie ma uzasadnienia ekonomicznego. Należy bezwzględnie pamiętać, aby nie spóźnić się z zabiegiem. W latach o sprzyjających warunkach pogodowych, zwłaszcza na południu, interwencję należy przeprowadzić w pierwszych dniach po zachorowaniu.

Czytaj też: Produkcja buraków we Francji może wzrosnąć nawet o 26%

cdr.gov.pl/fot.wikimedia,Howard F. Schwartz, Colorado State University, United States, Rasbak