Szalotka – niezwykłe warzywo niedoceniane przez polskich producentów?

Szalotka, cebula szalotka, czosnek askaloński, cebuloczosnek – warzywo to znane jest pod wieloma nazwami, które dobrze oddają jego właściwości. Szalotka w skali smaku mieści się mniej więcej w połowie pomiędzy czosnkiem a cebulą. W Polsce jej uprawa jest popularna najczęściej w małych, przydomowych ogródkach i gospodarstwach, a produkcja tego warzywa w większej skali jest niepopularna pomimo małych wymagań cebuloczosnku i coraz większej jego popularności.

Czosnek askaloński, czyli cebula szalotka

Szalotka, a właściwie czosnek askaloński (Allium ascalonicum L.) to roślina należąca do rodziny amarylkowatych i podrodziny czosnkowych. Pochodzi z Bliskiego Wschodu, a współcześnie jest popularna w Azji, a także w Europie, szczególnie we Francji i we Włoszech. W Polsce uprawa cebuloczosnku mimo tego, że ma długą tradycję, jest rozpowszechniona właściwie tylko w przydomowych ogródkach i na własny użytek.

Szalotka – kto produkuje jej najwięcej?

Polska jest jednym z największych producentów cebuli, z wynikiem ponad 600 ton rocznie. W Europie przodujemy, jeśli chodzi o jej eksport, statystyki te są jednak zupełnie inne, jeśli chodzi o szalotkę. Tutaj na podium wysuwają się Francja i Włochy – kraje, w których jednocześnie spożycie cebuli szalotki jest najwyższe. W kuchni zwłaszcza południowej Francji  jest pozycją wręcz obowiązkową. Co ciekawe, jednym z największych producentów cebuloczosnku jest Holandia, która jednoczesnie jest jednym z największych producentów zwykłej cebuli – statystyki produkcji tych dwóch gatunków nie są więc tak rozbieżne, jak w przypadku polskiej produkcji.

czytaj także: Największy producent cebuli – czy Chiny mają konkurencję?

Szalotka ma bardzo małe wymagania i dużą odporność

Jest warzywem o relatywnie małych wymaganiach uprawowych, zdecydowanie mniejszych, niż zwykła cebula. Dobrze poradzi sobie na mniej urodzajnych glebach, będzie też w stanie przetrwać zimę bez okrywy. Jest także wytrzymała na ataki szkodników, chociaż mogą jej zagrozić larwy wgryzki szczypiorka. Na szczęście mamy do dyspozycji szereg zabiegów agrotechnicznych, dzięki którym wgryzka szczypiorka nie zagrozi uprawie szalotki. Należy do nich na przykład głęboka orka, a także usuwanie i niepozostawianie na polu resztek chwastów. Co ważne, szalotka nie powinna być wysadzana do świeżo nawożonego gruntu. Nadmiar azotu w uprawie cebuli szalotki powoduje bowiem niepożądane przebarwienia łusek i miąższu.

Szalotka – konsumenci doceniają to warzywo!

Zdobywa w Polsce coraz większą popularność. Niegdyś była ciężko dostępna w sklepach, pojawiała się raczej jako ciekawostka kulinarna. Jednocześnie wielu z jej smakoszy po prostu ograniczało się do korzystania z niej z własnych upraw, które były wystarczające. Wyróżnia się przede wszystkim ciekawym smakiem, który określa się jako połączenie czosnku i cebuli, lub jako smak cebuli z lekkim posmakiem czosnku. Paradoksalnie szalotka jest warzywem dużo łagodniejszym w smaku, niż cebula, a już na pewno dużo łagodniejszym niż czosnek. Nie dominuje ona przez to potrawy, a także stanowi znakomity dodatek do potraw w postaci surowej.

Szalotka to niezwykłe warzywo o cennych właściwościach

Na tym nie kończą się walory, jakie ma cecula szalotka – podobnie jak inne rośliny z tej rodziny, zawiera mnogość substancji działających prozdrowotnie, zawiera też więcej cennych lotnych olejków niż inne gatunki cebul. Walory smakowe, łatwość w uprawie i właściwości prozdrowotne czynią to warzywo naprawdę wyjątkowym, a szalotka powoli staje się coraz bardziej popularna w sklepach, co świadczy o zwiększonym na nią popycie. Wielka szkoda, że popyt ten zaspokajany jest głównie poprzez import tego warzywa zza granicy – warto rozważyć więc, czy nie warto rozszerzyć rodzimych ubraw cebuli o ten niezłykły gatunek.

journals.flvc.org/ doi.org/ fao.org/ fot. pixabay/ unsplash