Serwatka – już nie odpad, a wartościowy produkt!

Serwatka jako produkt uboczny produkcji sera była kiedyś dużym problemem, z którym producenci nie bardzo wiedzieli, co począć. Na szczęście sytuacja w końcu się zmieniła, a serwatka stała się niemal równie cennym produktem, co sery. Dodatkowo podbija nie tylko branżę spożywczą, ale powoli także i inne, jak na przykład kosmetyczną, może też stanowić biomasę do produkcji biogazu.

Serwatka – na jedną część sera przypada jej aż 10!

Serwatka jest produktem, który w bardzo dużych ilościach powstaje przy produkcji serów – zarówno podpuszczkowych (słodka), jak i twarogów (kwaśna). Powstaje wskutek oddzielenia od mleka ściętych białek kazeiny, które posłużą później właśnie do produkcji serów, lub też do innych, także niespożywczych celów. Ze względu na relatywnie niski udział kazeiny w mleku, czyli oscylujący wokół 2,5%, aby uzyskać odpowiednią jej ilość do procesu należy zużyć spore ilości mleka, z czym wiąże się duża ilość serwatki jako produktu ubocznego. Na jedną część sera może więc przypaść nawet dziesięć części serwatki (zwykle jest to liczba pomiędzy 9 a 10). Serwatka jest produktem powstającym nie tylko w wyniku obróbki krowiego mleka, ale także koziego. Serwatka pochodząca z obróbki mleka owczego i produkcji bundzu i oscypka to żętyca – regionalny specjał góralski wpisany na listę produktów tradycyjnych w 2005 roku.

czytaj także: Mleko kozie – dlaczego jest coraz bardziej popularne?

Jakie właściwości odżywcze ma serwatka?

Serwatka jest bogatym źródłem wartościowych składników odżywczych. Zawiera zestaw aminokwasów, wśród których można wymienić cysteinę, izoleucynę, lizynę, metioninę, tryptofan, walinę czy kwas glutaminowy. Zawiera także witaminy rozpuszczalne w wodzie, a także mikroelementy takie jak potas i magnez. Serwatka zawiera także enzymy. Bogaty zestaw składników, jakimi charakteryzuje się czyni z niej niezwykle zdrowy produkt, który może stanowić bazę do tworzenia innych wyrobów, chociażby odżywek białkowych, cenionych przez sportowców i osoby ćwiczące fizycznie – doceniają one zwłaszcza obecność w serwatce aminokwasów przyczyniających się do budowania tkanki mięśniowej. Uważa się, że rozkład białek występujący w serwatce jest wyjątkowo wartościowy i dlatego produkty na bazie serwatki są tak cenione przez osoby zdrowo odżywiające się, czy właśnie przez sportowców.

Serwatka – jak jeszcze ją wykorzystać?

Bardzo ciężko pojąć, biorąc pod uwagę tak szerokie właściwości serwatki, że kiedyś jej produkcja stanowiła ogromny problem i nie było dla niej przeznaczenia poza paszą dla zwierząt lub jako nawóz. Teraz wciąż używa jej się z takim przeznaczeniem, dodatkowo można wykorzystać je jako materiał do produkcji biogazu w biogazowniach. Aktualnie popularność, jaką zdobywa serwatka w sektorze spożywczym jest coraz większa, daleko nam jednak do krajów, w których na bazie tego napoju produkuje się w dużej ilości na przykład lody, desery czy inne produkty spożywcze.

Dodaje się ja także coraz częściej do pieczywa czy wyrobów mięsnych, jako wartościowy składnik, dodatkowo poprawiający strukturę gotowego produktu. Serwatka była niegdyś szeroko stosowana w kosmetyce, przez pewien czas jednak została zapomniana. Teraz coraz częściej przewija się w badaniach naukowych, które potwierdzają jej zbawienny wpływ na skórę. Dzięki temu w wielu kosmetykach pojawiają się wyciągi z serwatki, polecana jest także do bezpośredniego użytku na przykład w formie maseczek. Przemysł urodowy rozwija się prężnie, a wraz z nim także jego gałąź związana z użytkowaniem serwatki, rozszerzając w ten sposób rynki zbytu na ten dobroczynny napój.

pracowniaserow.pl/gea.com/ fot. wikimedia (Chuck B. CC BY 2.0/ AVRS CC BY-SA 3.0)