Sadzonki brzozy i osiki są bardziej odporne na wysychanie?

Zmiany klimatu i susze wpływają na sadzonki drzew i próby odnowienia lasów. Naukowcy z VULHM ze Stacji Badawczej Opočno przeprowadzili badanie, którego celem było określenie reakcji siewek brzozy białej i topoli osiki na celowe narażenie na wysychanie oraz ocena możliwości oceny ich stanu fizjologicznego metodami laboratoryjnymi.
Sadzonki wrażliwe na suszę
Najbardziej znaczącym przejawem zmian klimatycznych jest częstsze występowanie i większe nasilenie susz o różnej długości. Dlatego do sztucznego odnowienia lasu niezbędne są odpowiednie sadzonki najwyższej jakości. Ich obecny dobry stan fizjologiczny jest jednym z najważniejszych warunków późniejszej atrakcyjności i wzrostu po posadzeniu.
W przypadku rekultywacji tragicznych polan, których zasięg wciąż się powiększa, konieczne będzie również sztuczne odnowienie drzewami przygotowawczymi. Najważniejsze w naszych warunkach są sadzonki brzozy białej i topoli osiki. Do obiektywnej oceny reżimu wodnego roślin stosuje się metodę oceny potencjału wodnego (stresu) roślin poprzez pomiar w komorze ciśnieniowej. To sprawdza ich odporność na stres wywołany suszą.
Jednym z najbardziej znaczących stresów, na jakie narażone są sadzonki od momentu ich zebrania w szkółce do momentu posadzenia, jest utrata wody. Dotknięte są głównie niezabezpieczone korzenie, które w przeciwieństwie do części nadziemnych nie mają mechanizmu regulacyjnego, dzięki któremu mogłyby zmniejszyć utratę wody. Uszkodzenia, które mogą nie być widoczne na początku, mogą znacząco niekorzystnie wpłynąć na późniejszą absorpcję i wzrost.
Ekspozycja sadzonek przed sadzeniem na wysychanie symulujące niewłaściwe obchodzenie się z roślinami przekłada się nie tylko na zwiększone straty, ale także na zmniejszenie przyrostu wysokości i grubości w pierwszym roku po posadzeniu.
Piątka dla zwierząt. Jutro obrady sejmowej Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi
Sadzonki brzozy i osiki
Naukowcy z VULHM ze Stacji Badawczej Opočno przeprowadzili badanie, którego celem było określenie reakcji siewek brzozy białej i topoli osiki na celowe narażenie na wysychanie oraz ocena możliwości oceny ich stanu fizjologicznego metodami laboratoryjnymi. Do oceny stanu fizjologicznego i jego wpływu na późniejszą atrakcyjność i wzrost wykorzystano jednoroczne ukorzenione sadzonki brzozy białej i topoli osiki wyhodowane w szkółkarstwie konwencjonalnym.
Ekspozycja sadzonek na wysychanie doprowadziła do znacznych zmian w ich stanie fizjologicznym, a także zwiększonej śmiertelności i zmniejszonego wzrostu po posadzeniu. Wraz z wydłużaniem się czasu suszenia zmniejszała się zawartość wody w częściach nadziemnych i korzeniach sadzonek brzozy białej. Jednocześnie zwiększył się stres wodny i deficyt wody. Wysoce istotne pogorszenie stanu fizjologicznego podczas suszenia wystąpiło również u sadzonek topoli osiki.
Ing. Jan Leugner podkreślił negatywne znaczenie tego niewidzialnego procesu i stwierdził, że celowe wysychanie sadzonek brzozy i osiki po ponad dwóch godzinach spowodowało stratę ponad 20%. Po sześciu godzinach suszenia ponad 40% sadzonek brzozy obumarło, a pozostałe wznowiły wzrost części nadziemnych, tworząc pędy zastępcze. W przypadku osiki straty były mniejsze, 24 i 28% po 2 i 6 godzinach ekspozycji, a nawet po sześciu godzinach suszenia 40% sadzonek nadal rosło z normalnym końcowym pędem w pierwszym roku po posadzeniu. Sadzonki brzozy wydawały się bardziej wrażliwe na wysychanie niż osika.
Ważną rolę odgrywa różna zdolność regeneracji uszkodzonych korzeni u różnych gatunków drzew. Bardzo ważna okazała się początkowa zawartość wody, która była istotnie wyższa dla osiki niż dla brzozy. Pomimo większego procentowego spadku zawartości wody osika pozostała po wysuszeniu wyższa w suchej masie niż w brzozie. To odkrycie może spowodować mniejsze straty i szkody po posadzeniu.
Ważnym wnioskiem praktycznym jest fakt, że wyniki doświadczeń wykazały wyższą wrażliwość na wysychanie sadzonek brzozy białej w porównaniu z sadzonkami topoli osiki i konieczne będzie dostosowanie metod operacyjnych obchodzenia się z materiałem nasadzeniowym tych dwóch drzew.
agris.cz/fot.pixabay