Państwowy Instytut Weterynaryjny-Państwowy Instytut Badawczy w Puławach to instytucja naukowa podlegająca ministrowi rolnictwa. Powstał w 1945 roku, obecnie współpracuje z unijnymi agencjami związanymi z bezpieczeństwem żywności, jak choćby EFSA. Państwowy Instytut Weterynaryjny to m.in kilkanaście zakładów koncentrujących się na badaniach naukowych związanych z chorobami zwierząt i owadów. To tutaj trafiają próbki do badań nad chorobami zakaźnymi zwierząt i na tym, podczas naszej wędrówki po instytucie koncentrując się na ptasiej grypie i ASF-ie.

Ptasia grypa to wirus, który w Polsce cyklicznie wywołuje epidemię, dopadając dzikie i hodowlane ptactwo. Choroba przybyła do nas z Azji za pośrednictwem ptaków migrujących i ma niezwykłą umiejętność mutacji. Na szczęście, do tej pory w Polsce nie wystąpiła odmiana groźna dla człowieka.

Gdy padło pierwsze podejrzenie wystapienia grypy H5N8 w listopadzie 2016 roku u dzikich ptaków, Państwowy Instytut Weterynaryjny w ciągu kilku godzin zbadał próbki i podał informację, z jak niebezpiecznym wirusem mamy do czynienia.

Ponieważ jest to choroba zwalczana z urzędu, w momencie, kiedy hodowca zauważy objawy, które mogą wskazywać na problemy z grypą informuje o tym przedstawiciela Inspekcji Weterynaryjnej i pobierane są próbki urzędowo i urzędowo są przysyłane. Jest to niezwykle ważny i newralgiczny etap, bo od czujności hodowcy zależy, jak szybko temu podejrzeniu zostanie nadany urzędowy bieg. (...) Diagnostyka jest trzy-etapowa, czyli wykrywamy, identyfikujemy wirus, żeby się dowiedzieć, z jaką odmianą mamy do czynienia i wreszcie określamy jego zjadliwość. Tutaj szczególnie ważna jest szybka diagnostyka, bo od szybkiej diagnostyki zależy, szybkie wdrożenie metod zwalczania. Im szybciej rozpoznamy problem, tym szybciej możemy zareagować i tym szybciej wprowadzić wszelkie działania, które zminimalizują rysyko rozprzestrzeniania się choroby. Jest to o tyle ważne, że każde ognisko to sa straty ekonomiczne

– mówił dr hab. Krzysztof Śmietanka, kierownik Zakładu Chorób Drobiu Państwowego Instytutu Weterynaryjnego w Puławach.

Póki co w Polsce jest okres względnego spokoju i wirus ptasiej grypy nie występuje na naszym terytorium, inaczej jest w przypadku ASF... Pierwszy przypadek ASF wystąpił w Polsce na początku 2014 roku i od tamtej pory borykamy się z wirusem atakującym hodowlę świń.

Wirus, który przywędrował z Mozambiku na teren Gruzji i teraz obecnie w większości przypadków jest obecny u dzików i u świń na terenie Rosji, Europy Wschodniej, również zachodniej Belgii, czy nawet w Chinach, to wysoce patogenny szczep wirusa afrykańskiego pomoru świń. Śmiertelność dochodzi nawet do 100 proc., więc wirus jest wysoce patogenny. (...) Choroba ASF-u nie zanika spontanicznie, nie ginie ze środowiska

– mówił dr hab. Grzegorz Woźniakowski, kierownik Zakładu Chorób Świń Państwowego Instytutu Weterynaryjnego w Puławach.

Państwowy Instytut Weterynaryjny poza działalnością diagnostyczną, jako Krajowe Laboratorium Referencyjne ds. asf zajmuje się również szeroko pojętą działalnością naukową. W tym momencie w Instytucie trwają prace nad pionierską szczepionką przeciwko ASF.

Staramy się przyjąć nową strategię prób opracowania szczepu szczepionkowego, która bazuje na użyciu nowych narzędzi inżynierii genetycznej...

- mówił dr hab. Grzegorz Woźniakowski.

Mimo obaw, jakie niosą za sobą choroby zakaźne występujące wśród zwierząt gospodarskich, warto zaufać instytucjom, które w sposób specjalistyczny podchodzą do zagadnień zwiazanych choćby z ptasią grypą, czy z ASF, kreśląc wskazówki dla hodowców i konsumentów.

Graf.: Aleksandra Kasperska