DRUKUJPróchnica w glebie i jej znaczenie dla uprawy roślin
Pochodząca z łaciny nazwa „humus”, używana zamiennie z nazwą próchnica, zapożyczona została z egipskiego słowa oznaczającego żyzny namuł, jakim co roku po wylewie Nilu pokrywały się egipskie pola, dając możliwość trwania najwspanialszej starożytnej cywilizacji.
Próchnica – zjawisko nie do końca poznane
Polska nazwa „próchnica” najlepiej oddaje istotę procesu, w jakim powstaje. Części roślin muszą „spróchnieć”, czyli ulec rozkładowi do takiej postaci, że nie rozpoznaje się już struktury tkanek z których powstały – co jest główną cechą podawaną w definicjach naukowych. Próchnica w glebie jest do tej pory nie do końca poznana. Wyłącznie część związków, które wchodzą w jej skład jest znana nauce, jednak od milionów lat pełni swoje funkcje w przyrodzie.
W glebie trwa ciągły proces powstawania i rozkładu, co pozwala nieustannie rosnąć roślinom, dostarczając im składników pokarmowych i rozkładając martwe części. Dlatego w glebie znajduje się więcej lub mniej materii organicznej (pochodzącej lub tworzącej żywe organizmy).
Próchnica – żywe organizmy i szczątki organiczne
Żywe organizmy to takie, do których zaliczamy m.in. bakterie, grzyby, promieniowce, drobne zwierzęta glebowe, larwy owadów, dżdżownice oraz podziemne części roślin, stanowią 10-15% materii organicznej w glebie. Odpowiadają one przede wszystkim za rozkład resztek organicznych. Efektem ich działalności jest obieg składników pokarmowych w glebie. Składniki pokarmowe, takie jak azot, wapń, fosfor czy mikroelementy, są pobierane z resztek roślinnych ulega-jących rozkładowi i wbudowywane w ich organizmy. Po obumarciu, składniki te są uwalniane do roztworu glebowego, skąd mogą być ponownie pobrane przez rośliny. Natomiast szczątki organiczne to obumarłe organizmy żywe. Ich części znajdują się w różnym stopniu rozkładu, dzięki czemu można zaobserwować strukturę tkanek.
Próchnica – substancje próchnicze
Substancje próchnicze to bezpostaciowe, ciemno lub żółtawo zabarwione związki takie jak kwasy huminowe, fulwowe, huminy oraz węglowodany tłuszczowce. Są bogatym źródłem azotu i fosforu. Ich głównym celem jest pobudzenie i podtrzymanie życie w glebie. Spełniają jednak również istotną rolę w poprawie struktury gleby. Ich budowa fizyczna i chemiczna powoduje, że mogą sorbować inne składniki pokarmowe. Mówimy, że próchnica wchodzi w skład kompleksu sorpcyjnego gleby (w skrócie zapisywany jako KS gleby), do którego należą też najdrobniejsze części ilaste, jednak próchnica ma kilka – kilkanaście razy większą pojemność sorpcyjną i odpowiada za 20-70% całkowitej pojemności sorpcyjnej gleby.
Czytaj także: FPP: Podwyżki VAT i akcyzy należy wstrzymać w czasie pandemii
cdr.gov.pl/pixabay
