Szczepan Wójcik opowiedział w rozmowie z portalem ŚwiatRolnika.info, o pomyśle zmian w polskiej Konstytucji i wpisania do niej kwestii bezpieczeństwa żywnościowego.

Wojna na Ukrainie wpływa nie tylko na tamtejsze rolnictwo, ale również grozi światowym kryzysem żywnościowym. Ukraina, jako wiodący eksporter produktów rolnych, zaopatrywała wiele krajów z Afryki i Azji w żywność. WHO ostrzega, że zablokowanie przez rosyjskie wojska ukraińskich portów, może skutkować światowym głodem. Prezes Instytutu Gospodarki Rolnej uważa, że trzeba reagować, aby zapewnić konstytucyjnie bezpieczeństwo żywnościowe w Polsce. Wojna za naszą wschodnią granicą pokazała nam, że temat ten jest niezwykle ważny, a może nawet najważniejszy.

ŚwiatRolnika.info: Nie tak dawno temu w wywiadzie dla „Radia Maryja” zdradził Pan Prezes, że Instytut Gospodarki Rolnej chciałby doprowadzić do zmiany Konstytucji. Dlaczego?

Szczepan Wójcik: Wojna na Ukrainie to wydarzenie, które w dużym stopniu musi zmienić nasze postrzeganie polityki, a co za tym idzie również zmienić nasze myślenie o państwie. Od 1989 roku mieliśmy do czynienia z wieloma kryzysowymi momentami – większość z nas pamięta powódź tysiąclecia, bezrobocie na początku XXI wieku czy Katastrofę Smoleńską. Trudne dla nas, jak dla całego świata, były ostatnie dwa lata. Wszyscy jednak chcieliśmy żyć w utopii, w której wojny kojarzą się wyłącznie z Afryką czy Bliskim Wschodem. Wojna w Europie? To miało być nie do pomyślenia. Wojna tymczasem jest – i to u naszych granic. Sytuacja ekonomiczna sprawia, że w gospodarce obserwujemy istne szaleństwo, w szczególności w tak delikatnej materii, jaką jest produkcja żywności. Ujawnionych zostało również wiele innych zagrożeń – na przykład wpływ rosyjskich, ale i niemieckich służb na polskie życie społeczne i gospodarcze. To wymusza zmianę optyki i wykonywanie odważnych ruchów.

ŚwiatRolnika.info: Zmiany Konstytucji. Dlaczego i w jaki sposób?

Szczepan Wójcik: Pomysł w Instytucie Gospodarki Rolnej wyszedł ze strony naszego analityka prawnego, Michała Szymańskiego, naukowo zajmującego się właśnie prawem konstytucyjnym. Zwrócił on uwagę na fakt, że w dziejach narodów mają miejsca „momenty konstytucyjne” – sytuacje tak rewolucyjne, że wymagają one wprowadzenia stosownych regulacji na poziomie ustawy zasadniczej. Przekonał mnie, że ten moment jest właśnie dzisiaj.

Jest kilka rzeczy, które z pewnością należy zmienić, by wzmocnić nasze państwo i dostosować je do dzisiejszych realiów geopolitycznych. Jedną z nich jest koncepcja wprowadzenia nowego przepisu do Konstytucji, który głosiłby, że „Rzeczpospolita Polska stoi na straży wolności produkcji rolnej oraz bezpieczeństwa żywnościowego”.

ŚwiatRolnika.info: Jest tak źle, że trzeba zabezpieczać ten kierunek za pomocą najwyższych regulacji?

Szczepan Wójcik: To co, jest obecnie proponowane przez liberalny świat, porównywałbym do wiązania pętli na szyi. Unia Europejska tak zapędziła się w swoim ideologicznym podejściu do produkcji rolnej, a w zasadzie jej likwidowaniu, że przynajmniej ja - innej drogi nie widzę. To czyste szaleństwo, które będzie opłakane w skutkach. Stąd propozycja obrony za pomocą Konstytucji.  

ŚwiatRolnika.info: Co będą oznaczać te zmiany?

Szczepan Wójcik: Gdybyśmy sięgnęli do Konstytucji, to znaleźlibyśmy przepisy mówiące o tym, że Rzeczpospolita Polska gwarantuje dostęp do dóbr kultury, zapewnia ochronę środowiska czy otacza opieką weteranów walk o niepodległość. Oczywiście, mamy gwarancje dotyczące wolności gospodarczej – jest też mowa o zapewnianiu obywatelom bezpieczeństwa, przy czym mowa tu o zapobieganiu różnego rodzaju bezprawnym działaniom, na przykład zamachom, a nie bezpieczeństwie energetycznym czy właśnie żywnościowym. Należy to zmienić. W ustawie zasadniczej musi być przepis, z jednej strony, o charakterze programowym, wymuszający na organach państwa prowadzenie polityki zabezpieczającej Polaków przed głodem czy drastycznie wysokimi cenami żywności oraz zapewniający nam, producentom rolnym, możliwość jej produkcji.

ŚwiatRolnika.info: Czy takich przepisów już nie ma? Przecież jesteśmy państwem z gospodarką wolnorynkową…

Szczepan Wójcik: Jesteśmy państwem, które gwarantuje wolność prowadzenia działalności gospodarczej, ale w którym może być ona z pewnych względów ograniczana. Regulacja, o której mowa, ma zagwarantować to, że gdyby Trybunał Konstytucyjny miał oceniać konstytucyjność przepisów, przykładowo, zabraniających hodowli bydła czy drobiu na mięso, to przy Alei Szucha wydane zostanie orzeczenie – zakaz niekonstytucyjny! Ten przepis sprawi, że nie będzie najmniejszych wątpliwości, że w Polsce istnieje wolność produkcji rolnej, a Trybunał otrzyma wyraźną wskazówkę umożliwiającą prawidłową interpretację rozumienia wolności gospodarczej i jej granic. Oczywiście, uwzględniając wszelkie aspekty związane z planowaniem przestrzennym i poszanowaniem środowiska naturalnego.

ŚwiatRolnika.info: W jaki sposób można takie regulacje wprowadzić?

Szczepan Wójcik: Z formalnego punktu widzenia inicjatywę w tym zakresie posiadają 1/5 ustawowej liczby posłów, Senat oraz Prezydent. Nic nie stoi jednak na przeszkodzie by posłowie, senatorowie bądź Prezydent wykorzystali przygotowany przez nas projekt. Z całą pewnością przedstawimy go opinii publicznej i liczymy, że rządzący, w poczuciu odpowiedzialności za naszą Ojczyznę, podejmą działania na rzecz wprowadzenia niezbędnych zmian.

ŚwiatRolnika.info: Co działoby się dalej?

Szczepan Wójcik: Zgodnie z Konstytucją ustawę o jej zmianie Sejm przegłosowuje większością 2/3 posłów. Jest to więc proces skomplikowany – ale nie niemożliwy do osiągnięcia, gdyż od 1997 roku dwukrotnie Konstytucję już zmieniano. Nasz projekt nie tylko zaś nie jest kontrowersyjny czy „obciążony” ideologicznie, ale przeciwnie – odpowiada na realną społeczną potrzebę. Ludzie coś muszą jeść – pytanie tylko, czy będzie to żywność polska, czy zagraniczna, a przez to znacznie droższa.

Czytaj też: Stefan Krajewski: Problemów w rolnictwie jest dużo