Projekt ustawy wprowadzający nowy system identyfikacji i rejestracji zwierząt trafił do wykazu prac rządu. Ma on zaimplementować wytyczne UE.

Do prac rządu trafił projekt ustawy o systemie identyfikacji i rejestracji zwierząt . Ma on wdrożyć do polskiego porządku prawnego nowe przepisy Unii Europejskiej dotyczące identyfikacji i rejestracji zwierząt. W związku z tym, że unijne rozporządzenie (2016/429) obowiązuje od dnia 21 kwietnia 2021 r., w ministerstwie rolnictwa opracowano projekt ustawy o systemie identyfikacji i rejestracji zwierząt, uchylający w całości obecnie obowiązującą ustawę z dnia 2 kwietnia 2004 r. o systemie identyfikacji i rejestracji zwierząt.

Nowy projekt dotyczący identyfikacji zwierząt

„Projektowana ustawa ma sprawić, by system identyfikacji i rejestracji zwierząt funkcjonował jednolicie jako istotne ogniwo zwalczania chorób zakaźnych zwierząt. Konsekwencją wdrożenia tych przepisów będzie m.in. kontynuowanie przez Agencję Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa (ARiMR) zadań związanych z identyfikacją i rejestracją bydła, owiec, kóz oraz świń, jak również rozpoczęcie gromadzenia danych zwierząt pozostałych gatunków (tj.: jeleniowatych, wielbłądowatych) oraz zakładów drobiu, których identyfikacja i rejestracja jest wymagana przepisami unijnego rozporządzenia” – czytamy w uzasadnieniu do projektu.

Identyfikacja i rejestracja zwierząt silnie zinformatyzowana

Wydawanie dokumentów identyfikacyjnych koniowatych poszczególnych ras pozostanie w kompetencjach związków hodowców koni uznanych do prowadzenia odpowiednich ksiąg hodowlanych, które to będą przekazywały dane bezpośrednio do komputerowej bazy danych prowadzonej przez ARiMR.

Projektowane przepisy mają umożliwić dostosowanie systemu informatycznego ARiMR do nowych zadań, w tym bazy danych Systemu Identyfikacji i Rejestracji Zwierząt z systemami Inspekcji Weterynaryjnej (np.: system TRACES) oraz z innymi systemami informatycznymi związanymi z ochroną zdrowia zwierząt.

Nowe uprawnienia dla lekarzy weterynarii

Ponadto projektowana ustawa wprowadza przepis umożliwiający powiatowym lekarzom weterynarii w drodze decyzji likwidację zwierząt nieidentyfikowalnych o nieznanym pochodzeniu, a tym samym o nieznanym statusie zdrowotnym, które są realnym zagrożeniem dla zdrowia publicznego i zdrowia zwierząt.

Możliwość likwidacji nieoznakowanych zwierząt będzie dodatkowym narzędziem dla Inspekcji Weterynaryjnej przede wszystkim w walce z afrykańskim pomorem świń (ASF). Dotychczas brak było w polskim prawie podstawy prawnej do eliminowania z produkcji zwierząt, co do których nie można było ustalić pochodzenia (z wyjątkiem bydła). Takich zgłoszeń było kilka tysięcy rocznie.

Projekt ustawy wprowadza przepisy regulujące: rejestrację siedzib stad posiadaczy zwierząt; podmiotów prowadzących działalność nadzorowaną; sposób identyfikacji zwierząt, rejestrację zgłoszeń dotyczących zdarzeń zwierząt do jednej komputerowej bazy danych, zawierającej kompleksowe informacje nt. bydła, owiec, kóz, świń, koniowatych, jeleniowatych, wielbłądowatych oraz drobiu; zasady wydawania paszportu bydła i dokumentu identyfikacyjnego dla zwierzęcia koniowatego; zasady prowadzenia dokumentacji przez posiadaczy zwierząt lub podmioty prowadzące działalność nadzorowaną.

Paszporty dla bydła odchodzą do lamusa

Zaproponowano też rozwiązania o charakterze krajowym jak rezygnację z paszportów dla bydła w obrocie krajowym i obowiązek dokonywania zgłoszeń zdarzeń dotyczących zwierząt przez posiadaczy wyłącznie w formie elektronicznej.

Kogo obejmie nowy system identyfikacji i rejestracji zwierząt?

Nowe rozwiązania prawne będą dotyczyły posiadaczy zwierząt, w gospodarstwach których znajduje się (według stanu na koniec stycznia 2021 r.) 333 781 stad bydła, 9 257 stad kóz, 9 794 stad owiec oraz 102 657 stad świń. Natomiast (wg stanu na 30.06.2021) ponad 105 tys. osób jest właścicielami ok. 324,7 tys. koni.

Nowy system za miliony

Budowa systemu informatycznego w ARMiR wyniesie: 34 mln zł, w tym w 2022 roku: 24 mln zł i zostanie pokryta ze środków ARiMR. W projekcie planu finansowego ARiMR zaplanowano wydatki rządu 120 tys. zł na sfinansowanie działań związanych z modernizacją systemu teleinformatycznego obsługującego system identyfikacji i rejestracji zwierząt.

Autorzy projektu zaproponowali długi okres vacatio legis (do dnia 31 grudnia 2024 r.), jak tłumaczą – ma to umożliwić zaznajomienie się z nowym prawem oraz dokonanie odpowiednich działań adaptacyjnych pozwalających na realizację przez posiadaczy zwierząt przepisów ustawy.

Czytaj także: Kolczyki dla zwierząt, a System Identyfikacji i Rejestracji Zwierząt (IRZ)