Informacje
16-11-2023
Przy odpowiednim projektowaniu i rozumieniu potrzeb roślin nawet w niewielkim ogrodzie możemy założyć nasz własny przydomowy sad.
Jednak zanim zaczniemy cieszyć się z plonów, warto poznać kroki niezbędne do założenia sadu. W tym artykule postaramy się przedstawić cały ten proces krok po kroku.
Planowanie miejsca i odpowiedni dobór stanowiska
To etap o znaczeniu kluczowym gdy projektujemy nasz przydomowy sad. Posiadając wiedzę o planowanych rozmiarach roślin, możemy odpowiednio dostosować przestrzeń już podczas procesu sadzenia. Przy tworzeniu sadu, ważne jest wiedzieć, że rośliny takie jak orzech włoski oraz drzewa owocowe na podkładkach silnie rosnących ( czereśnie, jabłonie, śliwy i grusze) potrzebują od 6 do 9 metrów kwadratowych na roślinę. Dla wiśni, śliw, brzoskwiń i moreli, które rosną nieco słabiej, wystarczy około 5 metrów kwadratowych na roślinę. Natomiast drzewa owocowe na podkładkach słabiej rosnących potrzebują od 3 do 4 metrów kwadratowych na roślinę. Podczas zakładania sadu, należy także przeznaczyć stosunkowo mniej miejsca dla jeżyny, borówki wysokiej, jagody kamczackiej i aronii.
Przy zakładaniu sadu należy zwrócić uwagę na fakt, że najlepsze owoce dojrzewają w obszarach o pełnym nasłonecznieniu. Dlatego też rośliny owocowe, takie jak drzewa i krzewy, powinno się sadzić w miejscach o dużej ekspozycji na słońce. Dostęp do światła jest kluczowy, szczególnie dla dojrzewających jabłek, które osiągają swój piękny kolor i doskonały smak tylko w pełnym słońcu. Dla gatunków preferujących ciepło, takich jak brzoskwinie, morele, winogrona i jeżyny, istotne jest znalezienie miejsca w sadzie, które jest ciepłe, zaciszne i chronione przed silnymi wiatrami.
Jakie gatunki drzew i krzewów może posiadać nasz przydomowy sad?
Kiedy zakładamy nasz przydomowy sad, warto zwrócić uwagę na jakość gleby – powinna ona być żyzna i przepuszczalna. Dla borówki wysokiej i żurawiny, optymalne jest, aby gleba miała kwasowy odczyn. W przypadku innych roślin rosnących w naszym przydomowym sadzie znacznie lepszy będzie odczyn zbliżony do obojętnego. Dla niektórych gatunków, jak na przykład wiśnie, ważny jest także poziom wód gruntowych, który nie powinien być niższy niż 1,2–1,5 metra.
Gdy planujemy utworzyć niewielki sad przydomowy, istotnym aspektem jest selekcja roślin. Ze względu na ograniczoną przestrzeń w sadzie, często musimy sadzić pojedyncze drzewa danego gatunku. Warto jednak pamiętać, że wiele drzew owocowych nie zapyla się samodzielnie – potrzebują pyłku przenoszonego z innego drzewa, czasem nawet innej odmiany tego samego gatunku, znanego jako "zapylacz".
Do gatunków samopylnych zaliczają się brzoskwinie, większość odmian wiśni oraz większość odmian orzecha włoskiego – możemy je sadzić pojedynczo. W przypadku innych gatunków zwykle trzeba posadzić co najmniej dwa drzewa tego samego gatunku (czasami konkretnych odmian), aby zapewnić właściwe owocowanie.
Jeśli chodzi o jabłonie, dobre kombinacje do przydomowego sadu to np. 'Delikates', 'Paulared' i 'Szampion', a także 'Golden Delicious'. Przy sadzeniu gruszy warto rozważyć odmianę 'Konferencja', która owocuje bez zapylania. W przypadku śliw popularnymi wyborami są odmiany 'Bluefre', 'Cacanska Najbolja', 'Opal' i 'Węgierka Wczesna'. Z moreli, warto rozważyć 'Early Orange' i 'Somo'.
Większość krzewów owocowych jest samopylna, ale zasadą jest, że sadzenie kilku krzewów tego samego gatunku (najlepiej różnych odmian) zwiększa ilość owoców. To dotyczy borówki wysokiej i jagody kamczackiej. Rokitnik jest wyjątkiem – jest rośliną dwupienną i do owocowania wymaga obecności osobników żeńskich i męskich.
Zobacz także: Szklarnia całoroczna – sposób na świeże owoce i warzywa przez cały rok!