Siuda Baba jest polskim zwyczajem ludowym, który współcześnie obchodzą podkrakowskie wsie w Poniedziałek Wielkanocny. 

Siudą Babą nazywamy mężczyznę przebranego za usmoloną kobietę w podartym ubraniu, który chodzi po domach. Zwyczaj ten nawiązuje według etnologów do wiosennych słowiańskich obrzędów wypędzania zimy. Dzisiaj możemy spotkać się z tym zwyczajem jedynie w podkrakowskich wsiach.

Zwyczaj w Poniedziałek Wielkanocny 

Siuda baba to mężczyzna, który jest przebrany za usmoloną kobietę w podartym ubraniu. Chodzi od domu do domu razem z Cyganem i kilkoma krakowiakami po to, aby zebrać datki i wysmarować sadzą młode panny. Zwyczaj ten obchodzi się w Poniedziałek Wielkanocny w podkrakowskich wsiach. Według etnologów tradycja ta nawiązuje do wiosennych słowiańskich obrzędów wypędzania zimy. Podstawą zwyczaju Siudej baby jest legenda o pogańskiej świątyni w Lednicy Górnej, która znajdowała się nad źródełkiem w świętym gaju pod Kopcową Górą. Kapłanka, która strzegła w niej ognia, wychodziła raz do roku z nadejściem wiosny w poszukiwaniu następczyni. Symbolizująca kapłankę Siuda Baba jest czarna od sadzy, bo przez cały rok pilnowania ognia kapłance nie było wolno ani przebrać się, ani myć. 

Siuda Baba zachowała się aktualnie jedynie w niektórych wsiach podkrakowskich. Do legendy dodany został wątek chrześcijański i tradycyjnie co roku widowisko Siudej jest wystawiane w Poniedziałek Wielkanocny we wsi Lednica Górna. 

Siuda Baba to mężczyzna w przebraniu 

Zgodnie z tradycją Siuda Baba to mężczyzna przebrany za usmoloną, niechlujną kobietę w podartym ubraniu. Na szyi nosi sznury korali z kasztanów lub ziemniaków, a na plecach duży kosz owinięty płachtą. Baba chodzi po domach w towarzystwie mężczyzny przebranego za Cygana i 4 chłopców przebranych w stroje krakowskie. 

Cygan oraz Siuda Baba mają dokładnie wysmarowane sadzą dłonie i twarze. Niosą ze sobą zapas przygotowanej wcześniej mieszanki sadzy z kremem, aby smarować nią innych. Cały obrzęd odbywa się w domu, na podwórzu, w ganku lub na progu. Po krótkim powitalnym zapytaniu: „Czy przyjmujecie zmartwychwstałego Pana Jezusa?” i pozytywnej odpowiedzi, Krakowiacy wyśpiewują pieśń Wielkanocną, potrząsając przy tym „wózkiem” i przypiętymi do pasa brzękadłami.

Sprawdź też: 21 wielkanocnych ciekawostek! „W UK 25% dzieci myśli, że Wielkanoc to urodziny zajączka…”

pl.wikipedia.org/fot.pl.wikipedia.org