Informacje
17-04-2022
Rękawka to polska tradycja obchodzona w Krakowie w pierwszy wtorek po Wielkanocy. Tradycja odżyła w XXI wieku i odbywa się corocznie.
Wcześniej mieszkańcy wspinali się na jeden z kopców Krakowa i zrzucali z niego jajka, jabłka i monety. Ludzie wierzyli, że te działania pomogły im zadowolić duchy zmarłych. Dziś to święto z jarmarkami i atrakcyjnymi rekonstrukcjami historycznymi. Zazwyczaj impreza odbywa się na Kopcu Krakusa znajdującym się na krakowskim Podgórzu. Kopiec ten uważany jest za grobowiec mitycznego założyciela Krakowa, legendarnego króla Krakusa.
Rękawka w historii
Choć dziś uważana jest za krakowską tradycję wielkanocną (obchodzoną we wtorek po Niedzieli Wielkanocnej), Rękawka wywodzi się właściwie z pogańskich obrzędów wiosennych, zwłaszcza Dziadów – przedchrześcijańskiej tradycji obcowania ze zmarłymi, których uważano za strażników płodności i reprodukcji. Odbywa się na i wokół Kopca Krakusa – najstarszej i najbardziej tajemniczej budowli miasta.
Przez wieki tradycja polegała na oddawaniu czci zmarłym przez toczenie chleba, jajek, bajgli i monet po zboczu kopca do tłumów znajdujących się poniżej. Po stoku kopca co możniejsi toczyli jajka, szewskie placki, obwarzanki, bułki, jabłka, pierniki, wprost w ręce chłopców i gawiedzi. Podobne zwyczaje odbywają się w wielu krajach m.in. w Anglii, Niemczech, Rosji. Za przykłady mogą uchodzić: skandynawskie Äggrullning, angielskie Egg rolling, czy niemieckie Ostereierschieben w pobliżu Budziszyna.
Skąd nazwa Rękawka?
Tradycja podaje, że ziemię na kopiec noszono w rękawach i stąd wzięła się nazwa "Rękawka". W rzeczywistości nazwa może pochodzić od prasłowiańskiego słowa o znaczeniu związanym z pochówkiem (starosłowiańskie raka – grób). W okresie zaboru austriackiego obchody zostały zakazane. Zamknięto nawet dojście na kopiec, a władze planowały w tej okolicy budowę fortu artyleryjskiego. Tradycja odżyła w XXI wieku i odbywa się corocznie.
Dziś tradycja przekształciła się w zgromadzenie średniowiecznych rekonstruktorów, którzy przyjeżdżają z całej Polski, aby założyć słowiańskie obozowisko wokół Kopca, którego celem jest autentyczność stroju uczestników, zajęć, schronienia i jedzenia (którego goście mogą spróbować). Odbywają się tam warsztaty dotyczące zwyczajów historycznych i rzemiosła, strzelanie z łuku i inne gry historyczne dla dzieci, a także sprzedaż strojów, wyrobów i pamiątek historycznych.
Czytaj też: Kraków przygotował kulturalną ofertę na nadchodzącą Wielkanoc
wikipedia/fot.wikimedia,Ricardo77,Mach240390