Rok 2024 zapowiada się trudnym rokiem dla producentów zbóż w Unii Europejskiej, podczas gdy sytuacja w sektorze roślin oleistych pozostaje stabilna, a dla roślin białkowych prognozy są bardziej optymistyczne. Według ekspertów z grup roboczych Copa i Cogeca zajmujących się zbożami, roślinami oleistymi i białkowymi, tegoroczna produkcja zbóż w UE-27 ma wynieść 257,3 miliona ton, co stanowi spadek o 4,7% w porównaniu z 2023 rokiem.

Spadek produkcji zbóż

Prognozy wskazują na niewielki spadek plonów zbóż w 2024 roku o 1,2%, co w połączeniu ze zmniejszeniem obszaru zasiewów o 3,5% skutkuje niższymi wynikami zbiorów w porównaniu do roku poprzedniego. Szczególnie niepokojący jest znaczny spadek produkcji pszenicy (o 6,3%) i jęczmienia (o 9%). Produkcja kukurydzy pozostaje na stabilnym poziomie (-0,5%), natomiast owies odnotowuje wzrost o 21,2%. W kontekście geograficznym, większość krajów północnych (Belgia, Francja, Dania, Niemcy) oraz środkowo-wschodnich doświadczyła spadku produkcji, często znacznego (-3 miliony ton w Polsce, -9 milionów ton we Francji), co nie zostało wystarczająco zrekompensowane przez wzrost produkcji w Hiszpanii (+3 miliony ton).

Stabilizacja w sektorze roślin oleistych

Sytuacja w sektorze roślin oleistych jest stosunkowo stabilna. Pomimo niewielkiego spadku powierzchni zasiewów o 1,6%, plony nieznacznie wzrosły (+0,7%), co prowadzi do niewielkiego spadku produkcji w porównaniu do 2023 roku (-1,0%). Głównym czynnikiem tego spadku jest zmniejszenie zarówno powierzchni zasiewów, jak i plonów rzepaku. Jednak w porównaniu do średniej z ostatnich pięciu lat, tegoroczny wynik jest pozytywny (+6,3%). W poszczególnych krajach członkowskich sytuacja jest dość zróżnicowana – w Hiszpanii produkcja wzrosła o 50% w porównaniu do roku poprzedniego, podczas gdy w Polsce spadła o 15%.

Optymistyczne prognozy dla roślin białkowych

Prognozy dla roślin białkowych są bardziej pozytywne, z przewidywanym wzrostem produkcji o 13% do 3,9 miliona ton. W większości krajów sytuacja jest korzystna, z wyjątkiem Francji, gdzie oczekuje się spadku o 16% w porównaniu do roku poprzedniego, głównie z powodu niższych plonów.

Czynniki Wpływające na Prognozy

Jednym z kluczowych czynników wpływających na prognozy zbiorów są warunki pogodowe. Komplikacje pogodowe i opóźnienia w siewie spowodowane niekorzystnymi warunkami atmosferycznymi mogą jeszcze bardziej pogorszyć sytuację w nadchodzących tygodniach i miesiącach. Ostateczne wyniki zbiorów będą w dużym stopniu zależeć od dalszego przebiegu pogody, co może wpłynąć zarówno na plony, jak i jakość zbóż, roślin oleistych i białkowych.

Rok 2024 będzie wymagający dla europejskich rolników, szczególnie w sektorze zbóż. Stabilność w sektorze roślin oleistych i pozytywne prognozy dla roślin białkowych dają jednak pewne nadzieje na poprawę sytuacji w przyszłości. Kluczowe będzie monitorowanie warunków pogodowych i dostosowywanie strategii upraw w zależności od zmieniających się okoliczności.

Źródła: Informacje zawarte w artykule pochodzą z komunikatu prasowego Copa i Cogeca dotyczącego prognoz zbiorów na 2024 rok