Producenci owoców i warzyw nie mają łatwego zadania na tle reszty rolników. Ich produkty są w większości nietrwałe, a rynek bardzo niestabilny. W podejmowaniu tych wyzwań ważną rolę odgrywa unijne wsparcie. Na czym ono polega i kto może liczyć na pomoc?

Producenci owoców i warzyw mogą przystępować do organizacji producentów otrzymujących fundusze UE

Producenci owoców i warzyw w UE stanowią odrębną grupę rolników. Gama ich produktów jest szeroka, od egzotycznych owoców tropikalnych po różne odmiany kapusty. Rolnicy ci stosują różnorodne typy systemów produkcji, jak małe tradycyjne sady, ale również duże plantacje i szklarnie.

Pomimo tej różnorodności producenci owoców i warzyw borykają się z pewnymi wspólnymi problemami: ich produkty są w większości nietrwałe, szybko się psują i są podatne na ekstremalne warunki pogodowe, choroby i ataki szkodników, a ich rynek jest bardzo niestabilny. W podejmowaniu tych wyzwań istotną rolę odgrywa wsparcie unijne.

W UE producenci owoców i warzyw mogą przystępować do organizacji producentów otrzymujących fundusze UE na potrzeby utworzonych partnerstw. Może to pomóc im wzmocnić swoją pozycję względem wpływowych sprzedawców detalicznych, a także korzystać z narzędzi zarządzania ryzykiem, jak ubezpieczenia lub fundusze wspólnego inwestowania.

Jeśli rynek nie wchłania produkcji, fundusze UE mogą być również dla producentów owoców i warzyw rekompensatą za niesprzedane produkty, a wycofane z rynku produkty przekazać można organizacjom charytatywnym lub organom publicznym. Unijne normy handlowe, znaki jakości i kampanie promocyjne dodatkowo przyczyniają się do ochrony i propagowania jakości unijnych owoców i warzyw.

Dzięki funduszom unijnym wspiera się inicjatywy i projekty w dziedzinie żywienia i zdrowia, które propagują spożycie owoców i warzyw. Jednym z przykładów takich inicjatyw jest finansowana przez UE bezpłatna dystrybucja owoców i warzyw w szkołach w całej UE. Jej celem jest przekazywanie dzieciom wiedzy o korzyściach zdrowego odżywiania, a także zachęcanie ich do jedzenia zdrowszych produktów.

Czytaj też: Przedsiębiorcy rzadziej zawieszą swoje jednoosobowe firmy. Spadek rok do roku jest o blisko 20%

Producenci owoców i warzyw zachęcani są do zrzeszania się w celu wzmocnienia swojej pozycji na rynku

Organizacje producentów są podstawowymi podmiotami w sektorze owoców i warzyw. Producenci owoców i warzyw zachęcani są do przystąpienia do takich organizacji, aby wzmocnili swoją pozycję na rynku. Sektor owoców i warzyw w UE wspiera organizacje producentów w realizacji programów operacyjnych za pomocą wkładów finansowych.

System organizacji producentów wymaga, aby organy krajowe uznały każdą grupę producentów, która ubiega się o status organizacji producentów, jeżeli spełnia ona następujące wymogi:

• jest dobrowolna
• przyczynia się do osiągnięcia ogólnych celów systemu
• wykazuje swoją użyteczność zakresem i skutecznością usług oferowanych swoim członkom.

Organy krajowe muszą opracować krajową strategię na rzecz zrównoważonych programów operacyjnych, aby określić działania kwalifikujące się do wsparcia. Następnie właściwe organy krajowe muszą zatwierdzić programy operacyjne organizacji producentów.

Komisja Europejska monitoruje i ocenia zarówno programy, jak i krajową strategię, wykorzystując do tego celu wspólny zestaw wskaźników efektywności. Zrzeszeni w organizacjach producenci owoców i warzyw przedstawiają właściwemu organowi krajowemu sprawozdania roczne z wykonania swoich programów operacyjnych. Sprawozdania te muszą być dołączone do składanych przez nie wniosków o pomoc. Analogicznie każde państwo musi przesłać Komisji Europejskiej sprawozdanie roczne na temat wszystkich funkcjonujących w nim organizacji producentów, funduszy i programów operacyjnych oraz planów dochodzenia do uznania.

Uznana organizacja producentów może ustanowić fundusz operacyjny służący finansowaniu jej programu operacyjnego. Fundusz ten jest finansowany ze składek finansowych członków (lub przez samą organizację) oraz z pomocy finansowej UE. Zasadniczo pomoc finansowa UE ogranicza się do 50 proc. całkowitego funduszu operacyjnego, a w szczególnych przypadkach można ją zwiększyć do 60 proc.

W regionach, w których producenci owoców i warzyw nie stworzyli rozbudowanych organizacji, rządy krajowe mogą udzielać finansowania krajowego wykraczającego poza fundusz operacyjny. W niektórych przypadkach UE może częściowo zwrócić kwotę takiego finansowania.

Na wniosek organizacji producentów państwo UE może również na określony czas uczynić niektóre postanowienia uzgodnione w ramach tej organizacji wiążącymi dla innych producentów niebędących członkami tej organizacji w regionie lub regionach, w których działa dana organizacja producentów.

Uznanie organizacji międzybranżowych jest również preferowane w przypadku, gdy okażą się one wystarczająco reprezentatywne dla poszczególnych kategorii branżowych w sektorze owoców i warzyw oraz prowadzą praktyczne działania przyczyniające się do osiągnięcia celów systemu.

pap-mediaroom.pl/fot.Pxhere/Piqsels