Glifosat jest najczęściej stosowanym herbicydem zarówno na świecie, jak i w Unii Europejskiej, jednak na terenie wspólnoty korzystanie z niego będzie dozwolone tylko do 2022 roku. Jakie są więc prognozy w sprawie alternatywnych środków ochrony roślin?

Glifosat w użytku dozwolony do 2022

Glifosat jest obecnie dozwolony do stosowania na terenie UE. Możliwość ta wygaśnie 15 grudnia 2022 r, dlatego może być on stosowany jako substancja czynna w środkach ochrony roślin właśnie do tej daty – warunkiem koniecznym jest jednak zatwierdzenie go przez władze krajowe po ocenie bezpieczeństwa stosowania. 10 maja 2019 r. Komisja Europejska wyznaczyła cztery państwa członkowskie (Francję, Węgry, Niderlandy i Szwecję) działające wspólnie jako „sprawozdawcy" w ocenie glifosatu – ta grupa państw członkowskich znana jest jako grupa ds. oceny glifosatu.

Na trzy lata przed wygaśnięciem możliwości jego stosowania w rolnictwie, czyli do końca 2019 roku, firmy chcące utrzymać zatwierdzenie glifosatu mogły złożyć wniosek o przedłużenie pozwoleń. Skorzystała z tego Glyphosate Renewal Group – grupa firm ubiegająca się o przedłużenie zatwierdzenia glifosatu w UE. Wysłano wniosek o przedłużenie zatwierdzenia glifosatu po 2022 r m.in. do wspomnianej grupy ds. oceny glifosatu, Europejskiego Urzędu ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA) i Komisji Europejskiej. Szanse na przedłużenie możliwości korzystania z tego środka w całej UE są jednak znikome.

Czytaj także: Alternarioza ziemniaka – skuteczne zwalczanie choroby

Najczęściej stosowany herbicyd na świecie – glifosat

Glifosat jest to substancja czynna najczęściej stosowana do zwalczania chwastów – na całym świecie stosuje się ją już od kilkudziesięciu lat, jest także najbardziej popularnych środkiem stosowanym na terenie Wspólnoty. Herbicyd ten został w ostatnich latach dokładnie oceniony przez państwa członkowskie, Europejską Agencję Chemikaliów (ECHA) i Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA). Pestycydy na bazie glifosatu są stosowane jako herbicydy w rolnictwie, ogrodnictwie i na niektórych obszarach nieuprawnych. Stosuje się je przede wszystkim do zwalczania chwastów konkurujących z uprawami lub stwarzających problemy z innych powodów (np. na torach kolejowych). Zazwyczaj stosuje się je przed wysiewem roślin, gdyż ułatwiają wzrost upraw, eliminując konkurujące rośliny. Minimalizuje to, lub nawet całkowicie wyklucza, potrzebę używania maszyn do orki („zerowa uprawa roli"), zmniejszając w ten sposób erozję gleby i emisję węgla. Glifosat jest również stosowany w mniejszym stopniu jako zabieg przed zbiorami, aby ułatwić je poprzez regulację wzrostu i dojrzewania roślin. Szerokie spektrum jego działania i stosunkowa łatwość stosowania stanowią więc wyzwanie w kwestii znalezienia odpowiednich zamienników.

Poszukiwanie alternatyw dla glifosatu

Najwięksi producenci pestycydów szukają więc alternatyw dla tego „herbicydu totalnego". UE określiła zasady stosowania pestycydów w dyrektywie w sprawie zrównoważonego stosowania pestycydów w celu zmniejszenia ryzyka i wpływu stosowania tych środków na zdrowie ludzi i środowisko oraz promowania stosowania alternatywnych podejść lub technik (takich jak pestycydy niskiego ryzyka lub niechemiczne alternatywy dla pestycydów). Na rynku dostępnych jest wiele substancji spełniających te kryteria. Te, które miałyby wprost zastąpić glifosat, także będą musiały spełnić wszystkie normy i przejść wszelkie konieczne badania – nie wiemy jeszcze, czy jakakolwiek z tych substancji będzie w stanie mieć tak szerokie spektrum działania jak glifosat.

EC/EFSA/ fot. pixabay