Choroba cieszyńska świń to groźna choroba zakaźna świń, objęta zakazem szczepienia. Leczenie choroby jest zabronione, a w przypadku jej wystąpienia likwiduje się całe stado.

Ciężka postać choroby jest obecnie rzadka i występuje w Europie Wschodniej i na Madagaskarze, a w Europie Zachodniej po raz ostatni odnotowano ją w Austrii w 1980 roku. W innych krajach odnotowuje się sporadyczne przypadki łagodnego przebiegu choroby lub choroba jest nierozpoznana.

Choroba cieszyńska atakuje świnie

Choroba cieszyńska świń jest chorobą wirusową. Do przeniesienia wirusa dochodzi przez bezpośredni lub pośredni kontakt z zakażoną świnią. Zjadliwy szczep serotypu 1 klasycznej choroby cieszyńskiej powoduje wysoką zachorowalność i śmiertelność u świń w każdym wieku, ale najwyraźniej pozostał ograniczony do pewnych obszarów geograficznych. Zakażenie jest w większości przypadków niewidoczne, a świnie zarażają się zwykle po odsadzeniu, wraz ze spadkiem biernej odporności matek i mieszaniem się grup. Sporadyczne przypadki kliniczne choroby obserwuje się głównie w tym okresie, chociaż choroba częściej występuje u prosiąt nieodsadzonych po wprowadzeniu serotypu, na który stado nie było narażone.

Połknięty wirus replikuje się w przewodzie pokarmowym i związanej z nim tkance limfoidalnej. Nie dochodzi do zniszczenia nabłonka jelitowego, ale wirus jest wydalany z miejsc namnażania w kale przez kilka tygodni. U niektórych świń, zwłaszcza zakażonych szczepami wirulentnymi, dochodzi do wiremii, która prowadzi do rozprzestrzenienia się zakażenia.

Choroba cieszyńska jest bardzo niebezpieczna

W ostrym zakażeniu wirusowym, objawy kliniczne pojawiają się 1-4 tyg. po ekspozycji u świń w każdym wieku. Często najpierw obserwuje się ataksję, a następnie gorączkę, znużenie i brak łaknienia. Mogą wystąpić drgawki, oczopląs i śpiączka. W ciężkich przypadkach często występuje paraliż, początkowo objawiający się jako paraplegia, a następnie postępujący do niedowładu czterokończynowego. Śmierć następuje często w ciągu 3-4 dni od wystąpienia objawów.

W łagodnym przebiegu choroby objawy to głównie ataksja i niedowład, przy czym ten ostatni rzadziej przechodzi w paraliż. Podatne są tylko młode świnie (nieodsadzone lub odsadzone), a wyzdrowienie jest częste.

Choroba cieszyńska nie jest leczona, a żywe szczepionki atenuowane są stosowane do zwalczania choroby na obszarach, na których choroba ma charakter endemiczny. W przeszłości środki zwalczania choroby w Europie Środkowej obejmowały szczepienia pierścieniowe i ubój, a także ograniczenia w imporcie świń i produktów wieprzowych. W wielu krajach podejrzenie choroby musi być zgłaszane organom regulacyjnym. W Polsce szczepień nie wykonuje się od ponad 30 lat, a w przypadku wystąpienia choroby likwiduje się całe stado.

Czytaj także: Śmiertelność prosiąt – trzy ważne etapy, na które warto zwrócić uwagę

stajniaaugiasza.net/fot.pixabay