Pryszczyca występująca również pod nazwą FMD jest chorobą zakaźną i zaraźliwą, która rozprzestrzenia się szybko i powoduje ogromne straty dla hodowcy. Stado, u którego zostanie wykryta ta choroba, należy wybić. Powoduje to ograniczenia w handlu zwierzętami i produktami pochodzenia zwierzęcego.

Pryszczyca – choroba zwalczana z urzędu

Zgodnie z ustawą o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt  z dnia 11 marca 2004 r. Główny Inspektorat Weterani przypomina również, że pryszczyca jest chorobą zwalczaną z urzędu, a hodowca bydła ma obowiązek zgłoszenia przypadku pryszczycy do powiatowego lekarza weterynarii. Na pryszczycę najbardziej jest narażone są bydło, świnie, owce i kozy. Choroba jest wywoływana przez wirus z rodzaju Aphtovirus należący do rodziny Picornaviridae.

Pryszczyca – objawy

Choroba zaczyna się gorączką, osowieniem oraz brakiem apetytu o chorego zwierzęcia. Następnie na błonie śluzowej jamy gębowej, na koronie racic i szparze międzyracicznej pojawiają się pęcherze różnej wielkości. Spada również produkcja mleka. W przypadku wystąpienia pryszczycy w obrębie jamy ustnej tj. na błonie śluzowej języka, podniebienia, dziąseł, policzków występują pęcherze wypełnione płynem o barwie słomkowo-żółtej. Pęcherze mogą również wystąpić na błonie śluzowej otworów nosowych i śluzawicy oraz na strzykach. Niekiedy pryszczyca występuje również na skórze wymienia.

Zachorowalność na tę chorobę wynosi 100 proc. U dorosłych zwierząt śmierć zdarza się niezwykle rzadko. W przypadku cieląt mogą występować nagłe zejścia śmiertelne bez żadnych objaw klinicznych. W takich przypadkach badanie anatomopatologiczne ujawni ostre zapalenie mięśnia sercowego z dużą ilością płynu worku osierdziowym.

Pryszczyca – drogi przenoszenia

Wirus pryszczycy przenosi się kontakt bezpośredni między zwierzętami oraz za pośrednictwem produktów jak mleko, mięso, nasienie. Wektorem do przenoszenia pryszczycy może być również człowiek oraz zwierzęta domowe i dzikie.Choroba może być również przenoszone przez środki transportu, odzież, czynniki atmosferyczne.

Pryszczyca – zapobieganie

Gdy w gospodarstwie wystąpi pryszczyca, należy przerwać cykl jej rozpowszechniania przez wyeliminowanie głównego ogniwa. W tym celu wokół ogniska ustanawia się strefę zapowietrzoną, która swoim zasięgiem obejmuje obszar o promieniu 10 km, a wokół ustanawia się strefę zagrożoną, w której prowadzi się obserwację stanu zdrowia i kontrolę ruchu zwierząt lub podejmuje się szczepienie pierścieniowe szczepionką. W ognisku gdzie występuje pryszczyca, ubojowi poddaje się wszystkie zwierzęta parzystokopytne, które miały kontakt bezpośredni lub pośredni z zarażonym zwierzęciem.

Czytaj także: Zapalenie wymion u krów mlecznych, a dobrostan zwierząt

Pryszczyca, a człowiek

Jak podaje GIW, człowiek jest podatny na zarażenie, jednak w przypadku ludzi  pryszczyca nie jest śmiertelna i zwykle przebiega łagodnie. Ludzie zarażają się pryszczycą w wyniku bezpośredniego kontaktu z chorym zwierzęciem. Do zarażania może również dojść poprzez spożywanie mięsa, mleka i niepasteryzowanych przetworów mlecznych. Ostatni przypadek FMD został zarejestrowany w Polsce w 1971 r. W ocenie Światowej Organizacji ds. Zdrowia Zwierząt Polska jest wolna od tej choroby. Ubezpieczenie gospodarstw uchroni rolników przed stratami powstałymi na skutek pojawienia się pryszczycy w stadzie. Ubezpieczanie obejmuje również odszkodowanie z tytułu zejścia zwierząt oraz uboju z konieczności pojawienia się choroby.

OP/fot. wikimedia/pexel Matthis Volquardsen