O tym co ważne dla polskiej wsi.

Czyste powietrze czysty zysk Czyste powietrze czysty zysk
Talk icon

Informacje

21-11-2021

Autor: Świat Rolnika

Hodowla owiec – wszystko, co musisz wiedzieć o hodowli tych zwierząt

hodowla owiec

Hodowla owiec może sprawiać radość i przynosić korzyści materialne, ale będzie to jednak możliwe tylko wtedy, gdy zwierzęta te będą odpowiednio traktowane i troskliwie pielęgnowane.

Przydomowa hodowla wymaga stosunkowo niewiele pracy. Jest ona szczególnie rozchwytywana w gospodarstwach agroturystycznych. Warto mieć na uwadze, iż kontakt dzieci ze zwierzętami ma duże walory wychowawcze. Jak pokazują najnowsze badania przeprowadzone przez genetyków, owce były pierwszymi zwierzętami udomowionymi przez człowieka. Początkowo z owiec uzyskiwano jedynie skóry, mięso i mleko, obecnie również wełnę. Początkowo zwierzę hodowane na terenach górskich i stepowych rozpowszechniło się obecnie w różnorodnych biotopach na całym świecie. Owce są bardziej rozpowszechnione w chłodniejszym klimacie niż kozy.

Jak powinna wyglądać hodowla owiec?

Współczesna hodowla owiec może być źródłem wielu potrzebnych w gospodarstwie domowym surowców, w tym przede wszystkim wełny, skór i mięsa, ale także mleka i nawozu przydatnego w przydomowym ogródku. Owce w przydomowej hodowli mogą być trzymane w małych grupach (od 3 do 5 sztuk). W warunkach polskiego rolnictwa górną granicą liczebności owiec utrzymywanych w takim chowie nie powinna przekraczać 20 sztuk.

Zachowanie się owiec w stadzie  – owce to zwierzęta o silnie rozwiniętym instynkcie stadnym. W ich porozumiewaniu się dużą rolę odgrywają bodźce słuchowe, dotykowe oraz chemiczne – działające poprzez zmysły smaku i węchu. Wyjątkowo ciekawe są reakcje na bodźce słuchowe. Mimo oddziaływania różnych bodźców płynących ze środowiska zewnętrznego, zachowują one w stadzie spokój i ciszę. Jeśli stado zachowuje się głośno to jest to informacja dla hodowcy, że coś zakłóca panujący spokój i należy sprawdzić co jest przyczyną takiej reakcji zwierząt.

Hodowane owce muszą mieć do dyspozycji odpowiednie pomieszczenie. Mogą to być solidne, murowane budynki lub lekkie szopy. Warto dodać, iż niezależnie od typu budynku, powinny one:

  • zabezpieczać przed opadami i wiatrem
  • umożliwiać utrzymanie właściwej temperatury,
  • mieć zapewnioną odpowiednią wentylację, zwłaszcza gdy zwierzęta trzyma się na głębokiej ściółce,
  • gwarantować odpowiednie oświetlenie wnętrza,
  • zapewniać odpowiednią powierzchnię na wygodne legowisko oraz umożliwić swobodny dostęp do zwierząt.

Hodowla owiec powinna mieć odpowiednio wysokie pomieszczenia, które uzależnione są od częstotliwości usuwania obornika. Przy utrzymywaniu na głębokiej ściółce – nawóz jest usuwany dwukrotnie w ciągu roku. Przyrost jego grubości w ciągu sześciu miesięcy wynosi ok. 0,5 m. Z tego względu pomieszczenie powinno mieć wysokość od 3,5 do 4 m.

Aby utrzymać czystość, pomieszczenia powinny być przynajmniej dwa razy do roku opróżniane z nawozu oraz odkażane roztworem 2% sody kaustycznej i wybielone mlekiem wapiennym. Sprzęty stanowiące wyposażenie owczarni tj. paśniki, płotki zastawcze, podkarmiaczki, poidła powinny być na bieżąco naprawiane.

Profilaktyka i strzyżenie w hodowli

Rogi racic powinny być przycinane hodowla owiec przynajmniej dwa razy w ciągu roku – i nie później niż dwa tygodnie przed wypędzeniem na pastwisko oraz po powrocie z niego Zabieg ten w znacznym stopniu ogranicza występowanie kulawki.

Hodowla owiec zakłada ich wypas. Owce nie mogą być wypasane na podmokłych pastwiskach, głównie ze względu na niebezpieczeństwo ich zarobaczenia motylicą wątrobową.

Owce powinny być systematycznie poddawane zabiegom odrobaczania przeciwko wspomnianej motylicy wątrobowej, tasiemczycy oraz nicieniom żołądkowo-jelitowym i płucnym. Pierwszy zabieg wykonuje się na dwa tygodnie przed wypędzeniem owiec na pastwisko, pozostałe co 2-3 miesiące, w zależności od rodzaju atakujących pasożytów.

Częstotliwość strzyży owiec zależna jest od pozyskiwania wełny o określonej długości. Owce rasy nizinnej, występujące najczęściej w naszym regionie powinny być strzyżone raz w roku, przy czym ważnym jest, aby:

  • tryki strzyc na 1-2 miesiące przed stanówką,
  • maciorki – na około 6 tygodni przed wykotami,
  • jagnięta strzyc najlepiej razem z matkami.

Przy strzyży zimowej należy zwierzętom w ciągu dwóch pierwszych tygodni zapewnić w budynku temperaturę przynajmniej 10°C.

Wykorzystanie wełny i walory mięsa baraniego

Wykorzystanie wełny – w przydomowym chowie – przy małej ilości – wełnę można wyprać we własnym zakresie. Wełnę prać należy w wodzie o temperaturze ciała. Na początku trzeba użyć wody bez środka piorącego; podczas drugiego prania – należy użyć środków piorących. Prać należy ręcznie aż do naturalnej barwy włókien. Po wysuszeniu wełnę należy rozczesać – służą do tego specjalne czesaki. Rozczesana wełna przypomina swym wyglądem watę. Wyciągając z niej kilkanaście włókienek i skręcając je, uzyskuje się nić (przy użyciu wrzeciona wchodzącego w skład kołowrotka). Po skręceniu dwóch lub trzech nitek uzyskuje się włóczkę.

Rozczesana wełna jest farbowana przy użyciu naturalnych barwników. Do barwienia wełny na kolor żółty można użyć np. łodygi mchu islandzkiego, natomiast na kolor brązowy – kory czeremchy lub brzozy oraz łupin nasion kasztanowca lub orzecha zwyczajnego.

Ponadto w ciągu ostatnich lat wykryte zostały wyjątkowe właściwości baraniny. Jest to związane z obecnością kwasu linolowego w tym mięsie. Zostało ono zaliczone do tzw. żywności funkcjonalnej, która posiada właściwości prozdrowotne. Warto wiedzieć, że spożywanie baraniny zapobiega otyłości, wzmacnia układ odpornościowy oraz hamuje procesy miażdżycowe i osteoporozę. W związku z tym, warto promować mięso baranie, poprzez reklamę jego odżywczych i zdrowotnych właściwości. Umożliwi to zwiększenie popytu na to mięso, a tym samym umożliwi uzyskanie dodatkowych dochodów z produkcji owczarskiej.

Dodatkowo w krajach uprzemysłowionych Europy Zachodniej, w których hodowla owiec nie jest zaliczana do głównych działów produkcji rolniczej, od lat propagowany nowy sposób chowu i użytkowania przydomowego owiec. Zwierzęta te wykorzystywane są jako „strzygaczki do trawy” w przydomowym ogródku. Jest to możliwe, ponieważ owce posiadają umiejętności stosunkowo niskiego przygryzania porostu runi trawnika oraz niezwykle ruchliwe wargi, które podczas obgryzania roślin umożliwiają ich wybieranie spośród innych. Te umiejętności owiec sprawiły, że na szeroką skalę są one wykorzystywane jako zwierzęta pielęgnujące trawniki, a więc wpływające niezwykle pozytywnie na wygląd otoczenia. Warto dodać, że w rejonach górskich – w celu wyeliminowania roślinności krzewiastej, do pielęgnacji gruntów przylegających do autostrad i szlaków turystycznych – wykorzystuje się owce, aby przygryzały krzewy oraz obgryzały korę drzew.

Czytaj też: Hodowla owiec – element folkloru i tradycji pasterskiej

 odr.pl/fpt.pixabay

swiatrolnika.info 2023