Domy dla alpak tworzy człowiek, dlatego powinien znać ich potrzeby i sprawić by budynki były funkcjonalne. Początkowo alpaki żyły na wolności i nie potrzebowały schronienia. Wybierały tereny gdzie było ciepło, stały dostęp do paszy i wody. Udomowienie sprawiło, że zaczęto je utrzymywać w zagrodach, żeby nie uciekły, jednocześnie chroniąc przed drapieżnikami.

Domy dla alpak - jak powinny wyglądać?

Domy dla alpak zmieniały się na przestrzeni lat. Szczególnie zmienił się sposób ich utrzymania gdy alpaki stały się dla człowieka zwierzętami użytkowymi. Zadaniem człowieka jest stworzyć im warunki zbliżone do naturalnych, i gdzie mogłyby czuć się bezpiecznie. W pomieszczeniach powinny mieć zapewnioną przestrzeń i być utrzymywane grupowo lub indywidualnie, ale z możliwością kontaktu wzrokowego.

Alpaki na drodze ewolucji nabyły szereg przystosowań adaptacyjnych, dlatego też mogą żyć w każdym klimacie. W Ameryce Południowej, na wysokogórskich płaskowyżach Andów skąd alpaki pochodzą, temperatura jest bardzo zróżnicowana i wynosi od -20 do + 20 °C. Utrzymywane są w systemie ekstensywnym, większość zwierząt cały rok spędza na pastwiskach i w kamiennych zagrodach bez dachu nad głową.

W hodowlach europejskich, utrzymywane są przeważnie w systemie półintensywnym, w przeznaczonych dla nich budynkach, gdzie mają zapewnione niezbędne warunki oraz dostęp do wybiegu. Najlepsze domy dla alpak to budynki drewniane, nie ocieplone, widne i przewiewne. Posadzka wysypana piachem i położona warstwa słomy, stanowi bardzo dobre warunki do życia alpak.

W zależności od wielkości budynku i liczebności zwierząt, powinny być w nich wydzielone kojce, żeby przebywały w grupach z podziałem na wiek i płeć. Dobrym rozwiązaniem jest utrzymywanie razem samic ciężarnych i samic z młodymi. Kolejny kojec należy przeznaczyć dla młodych zwierząt, odsadzonych po ukończeniu 6 miesiąca życia, a następny dla młodych 1 rocznych i dwuletnich samców. Samce reproduktory powinny być utrzymywane po dwie sztuki w kojcu, żeby nie dochodziło do konfliktów lub w oddzielnym budynku. Na 1 alpakę powinno przypadać minimum 2 m² podłogi.

W kojcach powinny być umieszczone paśniki na siano, korytka na paszę treściwą i pojemniki na wodę. Przy większej liczbie zwierząt w budynkach oprócz kojców, należy wydzielić korytarze przepędowe oraz miejsce na złożenie pasz objętościowych suchych i słomy do ścielania. Pasze treściwe powinny być przechowywane w beczkach z pokrywą, aby gryzonie nie miały do niej dostępu.

Do chowu i hodowli alpak można też wykorzystać istniejące w gospodarstwie budynki murowane, należy jednak mieć na uwadze, że należy je przystosować do potrzeb alpak (powinny być widne, suche i z dobrą wentylacją). Na betonowej posadzce należy rozłożyć grubą warstwę słomy.

 Ardanowski o Krajowej Grupie Spożywczej: Ministerstwo Rolnictwa stosuje jakąś dziwną obstrukcję

Domy dla alpak - w ich skład wchodzą również wybiegi

Alpaki są zwierzętami, które potrzebują do życia przestrzeni i ruchu, dlatego też domy dla alpak to nie wszystko! Zwierzęta powinny mieć możliwość korzystania z wybiegu lub pastwiska. Zarówno wybiegi, jak i pastwiska powinny być ogrodzone, najlepsze byłyby przęsła drewniane, ale hodowcy wykorzystują też siatkę tzw. leśną. Wybiegi dla alpak powinny mieć powierzchnię minimum 150 m²/szt i 30 m² na kolejną. Najczęściej na wybiegu znajduje się paśnik na siano i pojemnik na wodę. Dobrze jest też zorganizować alpakom ochronę przed intensywnym promieniowaniem słonecznym, mogą to być drzewa lub drewniane wiaty. W przypadku, kiedy alpaki przebywają na odległym od gospodarstwa pastwisku, powinny mieć możliwość schronienia od deszczu i palącego słońca, stad konieczność zapewnienia wiat. Jest to też miejsce zadawania siana, gdyż paszy zawilgoconej alpaki nie zjedzą. Poza tym jeśli alpaki mają na wybiegu zadawane siano to powinno ono być umieszczone pod dachem, żeby nie zamokło. Woda powinna być czysta i ogólnie dostępna. W zależności od klasy gleby na powierzchni 0,5 ha można utrzymać 2 – 8 szt. alpak.

Przed wypuszczeniem alpak na zewnątrz należy sprawdzić w jakim stanie jest wybieg lub pastwisko. Powierzchnia powinna być w miarę równa, należy usunąć szkodliwe rośliny, a także odchody. Utrzymanie dobrego stanu sanitarnego jest bardzo ważne, ponieważ zapobiega rozprzestrzenianiu się pasożytów. Do pojemników należy wlać wodę oraz sprawdzić stan techniczny ogrodzeń. Jeśli są uszkodzone, trzeba je naprawić, aby zwierzęta się nie pokaleczyły. Wybiegi i pastwiska powinny być grodzone na wysokość 1,20 cm, ponieważ alpaki mają 80–90 cm wysokości w kłębie. Podstawową funkcją ogrodzenia jest zabezpieczenie wybiegu przed dostępem zwierząt leśnych, a także oddzielenie samców od samic oraz ograniczenie dostępu odsadzonym młodym w powrocie do matek. Jeśli wybieg czy pastwisko znajduje się w sąsiedztwie lasu to lepszym rozwiązaniem będzie ogrodzenie z siatki, przy czym dolna część siatki powinna być zakopana min 40 cm, żeby lisy czy dzikie psy nie próbowały się podkopać.

Domy dla alpak - czym jest wypas kwaterowy?

W celu ekonomicznego wykorzystania pastwiska dobrze jest wprowadzić wypas kwaterowy. Polega on na rotacyjnym użytkowaniu poszczególnych części pastwiska.

Do prawidłowego użytkowania i pielęgnacji pastwisk konieczne jest spełnienie następujących warunków:

• wypas na kwaterach powinien umożliwić swobodny ruch alpakom,
• wysokość runi pastwiskowej- minimum 4 cm,
• w zależności od powierzchni i wysokości trawy zwierzęta powinny na nim przebywać 4 do 7 dni, a czasem więcej,
• okres odpoczynku kwatery powinien wynosić od 14 dni wiosną, do 30 – 40 dni jesienią,
• użytkowanie przemienne: pastwiskowo-kośne, co pozwala na lepszy rozwój roślinności,
• wykaszanie niedojadów,
• usuwanie odchodów.

Nie stosowanie się do wymienionych zaleceń może doprowadzić do utraty, w drugiej połowie sezonu, nawet ponad połowy powierzchni użytkowanych pastwisk. Najlepsze pastwiska dla alpak to takie, które są dobrze zadarnione, o urozmaiconym składzie botanicznym runi a wypas na nich rozpoczyna się w następnym roku po zasiewie. Jak widać, domy dla alpak stanowią nie tylko budynki, ale również wybiegi i pastwiska, gdyż zwierzęta te potrzebują przestrzeni i ruchu.

cdr.gov.pl/fot.pixabay