Głównymi celami hodowcy przy odchowie cieląt są przede wszystkim zdrowe zwierzęta, duże przyrosty, niska śmiertelność, a w przyszłości wysokie efekty produkcyjne. Jednocześnie błędy, jakie może popełnić hodowca w tym okresie widoczne będą w wysokim wskaźniku brakowania krów mlecznych w stadzie. W związku z tym odpowiednie żywienie cieląt jest bardzo ważne.

Tempo zmian, jakie zachodzą w budowie układu pokarmowego cielęcia, zmieniając go ze zwierzęcia monogastrycznego na przeżuwacza, zależy przede wszystkim od prawidłowego żywienia, które jest dostosowane do potrzeb pokarmowych. Zmiany zachodzące w układzie pokarmowym cieląt związane są z rozwojem mikroflory i mikrofauny, a także zmian aktywności enzymów trawiennych w trawieńcu.

Żywienie cieląt – najważniejsze informacje 

Żywienie cieląt można podzielić na dwa najbardziej znane modele. Pierwszy to model tradycyjny, trwający 4 miesiące, natomiast drugi to system skrócony trwający 8 tygodni. Bez względu na to, jaki system odchowu stosujemy, pierwszy i najważniejszy pokarm nowonarodzonego cielęcia to dobrej jakości siara, podana w ilości 4 l w pierwszych 6 godzinach życia. Bardzo ważny jest czas i ilość podanej siary, bowiem wpływają one na pobranie i przyswojenie przez cielę odpowiedniej ilości immonoglobulin zawartych w siarze, co z kolei kształtuje jego odporność na choroby oraz przyszłą wydajność mleczną i długowieczność. Kiedy już podamy siarę, następuje czas pojenia mlekiem lub preparatem mlekozastępczym. Aby dbać o prawidłowy i szybki rozwój żwacza, stopniowo dołącza się pasze stałe.

Żywienie cieląt powinno być zbilansowane. Kwestią dyskusyjną jest wczesne podawanie siana cielętom. Niedawno funkcjonował jeszcze pogląd mówiący, że oprócz paszy treściwej należy podać także dobrej jakości siano. Udowodniono, jednak że gdy podaje się siano, to zwierzę pobiera mniej paszy treściwej, a przez to potrzeby pokarmowe zwierzęcia nie są w pełni pokryte. Ponadto kolejnym argumentem przeciwko podawaniu siana jest fakt, iż w procesie fermentacyjnym siana powstaje kwas octowy, który nie wpływa znacząco na rozwój żwacza. Zmiany wielkości i aktywności przedżołądków w trakcie odchowu cieląt zależą przede wszystkim od rodzaju dawki pokarmowej.

Jakie znaczenie ma kukurydza w żywieniu cieląt?

Nowoczesne systemy odchowu cieląt stosują całe, nierozdrobnione ziarno kukurydzy jako dodatek do paszy treściwej. W słabo rozwiniętym żwaczu nierozdrobnione ziarno pobudza rozwój mięśni żwacza, ponieważ wymusza odruch gryzienia, przez rozcieranie ziaren cielę wzmacnia mięśnie żuchwy. Po dostaniu się do żwacza całe ziarna kukurydzy działają drażniąco, wywołując skurcze mięśni i wpływają na ich wzmocnienie. Ponadto dodatek całego ziarna kukurydzy do paszy treściwej stymuluje wykształcanie kosmków w błonie śluzowej żwacza i jelit.

Jest to bardzo ważne, gdyż u cielęcia błona śluzowa jest gładka, a pod wpływem kwasów powstających w procesie fermentacji jest wyściełana brodawkami żwaczowymi i kosmkami jelitowymi. Kwas masłowy wpływa korzystnie na wykształcanie się kosmków jelitowych. Z kolie pod wpływem kwasu propionowego wykształcają się brodawki żwaczowe, zwiększające powierzchnię chłonną błony śluzowej. Tym samym wzrost liczby brodawek powoduje, że do krwi wchłania się więcej składników trawienia, co wpływa pozytywnie na odżywienie organizmu.

Żywienie cieląt mieszankami, które zawierają całe ziarna kukurydzy, z całą pewnością wpłynie pozytywnie na rozwój układu pokarmowego zwierzęcia, a przede wszystkim żwacza poprzez dobre rozwinięcie mięśniówki oraz namnażanie pożądanej mikroflory żwaczowej. Ponadto, kukurydza powoduje, że łatwiej pokryć potrzeby energetyczne cielęcia, gdyż jest zbożem o największej zawartości energii. Szybki i prawidłowy rozwój żwacza zmniejsza także okres karmienia cieląt mlekiem lub preparatem mlekozastępczym, które stanowią znaczny koszt w żywieniu.

Czytaj też: Żywienie bydła mięsnego – opas intensywny, półintensywny i ekstensywny

odr.pl/fot.pixabay