Informacje
10-01-2021
Kryterium różnicującym gatunki rodzime od obcych jest ocena ich pochodzenia. Polega ona na określeniu, czy obecność gatunku na danym obszarze jest skutkiem procesów naturalnych, czy też wynika z działalności człowieka. Wyniki badań genetycznych wskazują, że można już dyskutować o statusie taksonomicznym norki amerykańskiej, wyróżniając norkę dziką, norkę hodowlaną i norkę zdziczałą. Faktem jest, że norka amerykańska utrzymywana w hodowlach znacznie różni się od swojego dzikiego odpowiednika.
Norka amerykańska norce nierówna
Wraz z rozwojem i globalizacją chowu fermowego miały miejsce przypadkowe, jak i zamierzone akty introdukowania norki amerykańskiej poza naturalny zasięg jej występowania, głównie w Europie, Azji i Ameryce Południowej. Wyróżnia się przynajmniej cztery drogi wprowadzenia tego gatunku na nowe tereny: zamierzone introdukcje mające na celu utworzenie łownej populacji zwierząt futerkowych na obszarze dawnego Związku Radzieckiego, celowe uwolnienia zwierząt fermowych przez ruchy związane z obroną praw zwierząt (Reynolds i wsp. 2004), dewastacje ferm w trakcie II wojny światowej (Sławoń 1978, Kruska i Sidorovich 2003) oraz przypadkowe ucieczki osobników hodowlanych z ferm (Kaleta 1984, Hammershøj i wsp. 2005, Zalewski i wsp. 2010).
Skąd norka amerykańska wzięła się w środowisku?
W latach 1933-1977 na terenie byłego ZSRR rozpoczęto aklimatyzację i wypuszczono na wolność ponad 21 tys. norek .W latach 50. XX w. na Białorusi introdukowano 865 norek amerykańskich, a ich liczebność pod koniec lat 80. szacowano już na 56 000 . Jak wynika z analiz przeprowadzonych w 28 krajach europejskich przez Bonesi i Palazon , wspomniane obszary, oraz kraje z nimi sąsiadujące (w tym Polska) charakteryzują się powszechnym występowaniem tego gatunku na ponad 50% terytorium kraju. Jednak badania Fraser wskazują na przykładzie norki amerykańskiej w Szkocji, że gatunek może z czasem kolonizować także mniej korzystne siedliska, co wskazuje potrzebę zachowania czujności wobec ich potencjału do ekspansji, nawet gdy ich dystrybucja wydaje być niezmienna przez pewien czas.
Czytaj także: Warzywa cebulowe – jak zapewnić im odpowiednie warunki klimatyczne
Przeprowadzone dotychczas badania porównawcze wskazują na istotne różnice fenotypowe i genetyczne nie tylko pomiędzy zwierzętami utrzymywanymi na fermach i ich dzikimi przodkami, ale także pomiędzy wywodzącymi się od tych pierwszych, populacjami zdziczałymi, zamieszkującymi tereny poza naturalnym zasięgiem występowania gatunku .
Tekst ukazał się pierwotnie w kwartalniku „Zwierzęta Futerkowe” wydawanym przez Polski Związek Hodowców Zwierząt Futerkowych