Na przestrzeni historii skóry zwierzęce zawsze towarzyszyły człowiekowi na co dzień. W początkowym okresie wykorzystywane były szczególnie w strefach klimatu chłodnego przez pierwotne ludy...

Na przestrzeni historii skóry zwierzęce zawsze towarzyszyły człowiekowi na co dzień. W początkowym okresie wykorzystywane były szczególnie w strefach klimatu chłodnego przez pierwotne ludy.

Okrycia uszyte ze skór futerkowych symbolizowały władzę oraz przynależność do wyższych klas społecznych-ich noszenie stanowiło ważną hierarchię społeczną i piastowanie władzy. Do wytworzenia wyrobów futrzarskich używa się skór pochodzących od różnorodnych gatunków zwierząt zarówno udomowionych, jak i dziko żyjących. Jednak nie wszystkie skóry mogą być przerabiane i nadają się na futro.

Do rodziny psowatych zaliczamy wiele gatunków zwierząt, a z tych od których ewentualnie można by otrzymać skóry nadające się do celów kuśnierskich należą: wilki, kojoty, szakale. Osobniki te posiadają okrywę włosową, której jakość uzależniona bywa głównie od warunków środowiskowych w jakich one żyją. I tak skóry wilcze mogą mieć na przykład różne rozmiary. Największe pochodzą od wilków żyjących w tundrze, nieco mniejsze od żyjących w lasach, a najmniejsze żyjące na pustyniach. Jednak największe i najładniejsze skóry pochodzą od wilków żyjących w leśnych okolicach północnej Kanady i Syberii. Ich okrywa włosowa jest bardzo gęsta, szczególnie występuje dużo włosów puchowych. Średnia długość skóry wilczej wynosi około 1200 mm z tym, że skóry samców są większe od skór samic o około 100-200 mm. Grubość zimowej okrywy włosowej może sięgać u wilków arktycznych 6-8 cm. Ich okrywa posiada długie włosy pokrywowe dochodzące do 10 cm, gęste, miękkie i puszyste, a włosy puchowe do 6 cm długości.

Posiadają one charakterystyczne ułożenie włosów na grzbiecie i bokach, co chroni te zwierzęta przed deszczem i śniegiem oraz doskonale zabezpiecza je przed utratą ciepła. Natomiast wilki żyjące w strefach południowych charakteryzują się okrywą włosową, która ma włosy krótkie i grube.

W latach siedemdziesiątych podjęto w Kanadzie i Ameryce Północnej pierwsze próby umiejscowienia wilków na liście zwierząt futerkowych, co znalazło duży rozgłos w świecie. Ze względu na cenne właściwości okrywy włosowej wilków żyjących na północy pojawiły się w Ameryce Północnej pierwsze pilotowe fermy wilcze, gdzie zwierzęta te trzymane są w celu przysposobienia ich do chowu fermowego. Badacze amerykańscy stwierdzili, że zimowa okrywa wilków jest bardzo gęsta i długa, a najnowocześniejsze badania nad skórami i okrywą włosową wykazały, że są one najlepsze i najcieplejsze ze wszystkich futer. Okrycia uszyte z tych skór wykazują najmniejszą tendencję do obmarzania pod wpływem oddechu, (wydzielania pary przy oddychaniu) co ma bardzo duże znaczenie szczególnie na terenach, gdzie panują bardzo niskie temperatury dochodzące do minus 500C. Dlatego na okrycia zimowe uszyte ze skór wilków istnieje duże zapotrzebowanie, szczególnie przez ludzi pracujących na terenach arktycznych na dużych wysokościach.

Te wszystkie cechy dodatnie futer wilczych stanowić mogą dodatni czynnik, który może wpłynąć na ograniczenie polowań na wilki lub powodować właściwa regulację populacji tych zwierząt. Wilki prerii amerykańskich- kojoty w wielu odmianach barwnych zamieszkują tereny położone od Kanady aż do Ameryki Środkowej. Swoim wyglądem przypominają wilka europejskiego, ale różnią się od niego budową bardziej krępą, mają krótszą szyję i ostry pysk.

Prawie cały tułów kojotów pokryty jest szarym włosem szerstnym, którego część szczytowa ma ochronny kolor czarny. Ogon jest również pokryty gęstym włosem o zabarwieniu czarnym.

Zmiana owłosienia (linienie) u kojotów rozpoczyna się na wiosnę i kończy w lipcu. Rozpoczyna się ona od ogona, a kończy na głowie. W sierpniu i wrześniu wyrastają włosy puchowe i ościste, tworząc długie i gęste futro zimowe.

Najwartościowszych skór dostarczają kojoty zamieszkujące tereny Saskatchewan w Kanadzie. Osobniki pochodzące z terenów wysuniętych daleko na północ, gdzie panują bardzo trudne warunki atmosferyczne, mają skóry bardziej grubsze, dłuższe i szerokie, aniżeli żyjące na południu. Ich okrywa włosowa jest bardziej gęsta i puszysta, a jej długość dochodzi do 10 cm.

Na przestrzeni ostatnich lat zapanowała w świecie moda na noszenie futer i kurtek uszytych ze skór kojotów. Stały się one bardzo popularne na światowych rynkach, podobnie jak futra, kurtki i inne okrycia pochodzące ze skór wilków. Przypuszcza się, że jeżeli moda ta utrzyma się przez dłuższy okres, to szanse na przetrwanie kojotów zostaną znacznie obniżone. Dla zaspokojenia aktualnego popytu na te futra zabija się corocznie około stu tysięcy sztuk tych zwierząt. W związku z powyższym aby zapobiec wyginięciu tych zwierząt musi być wprowadzony okres ich ochrony i polowanie na nie powinno się odbywać w ściśle określonym terminie. Z drugiej strony należy podkreślić, że farmerzy w tych krajach, gdzie żyją kojoty często je tępią bezlitośnie uważając je za groźnych drapieżników, które atakują owce i cielęta na pastwiskach. Jednak jak dowiodły ostatnie badania amerykańskie to nie kojoty a zdziczałe psy i inne drapieżniki w tym ptactwo atakowało owce i cielęta. Natomiast kojoty żywiąc się często znaleziona padliną i pozostawiają na niej ślady swoich kłów. Stąd wyciągnięto pochopny wniosek o winie kojotów.

Szakale swoim wyglądem zewnętrznym oraz wielkością przypominają lisy, jednak są jak gdyby formą pośrednią pomiędzy lisem a wilkiem. Pysk szakala jest nieco ostrzejszy aniżeli u wilka, ale bardziej ścięty i szerszy niż u lisa. Poza tym różnią się od lisa mocniejsza budową ciała oraz wyższymi nogami.
Skóry szakali są bardzo podobne do skór wilczych, jednak są od nich nieco mniejsze i gorszej jakości. Długość ich skóry wynosi około 500-600 mm, a jej powierzchnia około 20-25 dcm2.

Futro to nie stanowi jednak dużej wartości, ponieważ ich włosy są rzadkie, szorstkie i o jednostajnym zabarwieniu. Na rynku światowym skóry szakali pojawiły się po raz pierwszy około 50 lat temu, jednak nie odgrywają poważnej roli w handlu ze względu na małą ich ilość. Do celów kuśnierskich nadają się jedynie skóry pochodzące od osobników żyjących na terenach wysuniętych daleko na północ.

Prof. dr hab. Janusz, Jerzy Kuźniewicz