Hałda w Libiążu poligonem badawczym dla gleby i roślin

Hałda pogórniczych odpadów w małopolskim Libiążu stała się przyrodniczym poligonem badawczym, gdzie są testowane mieszanki glebowe stworzone z wykorzystaniem odpadów z kopalń i elektrowni. Naukowcy posadzą tam setki roślin, by sprawdzić, które z nich mogą skutecznie zazielenić zdegradowany teren. Hałda w Libiążu okazuje się niezwykle pożyteczna.

Hałda w Libiążu i projekt Recovery

Celem międzynarodowego projektu badawczego Recovery jest opracowanie sposobu rekultywacji składowisk odpadów wydobywczych i innych terenów zdegradowanych. Koordynatorem przedsięwzięcia jest Główny Instytut Górnictwa (GIG) w Katowicach, a uczestniczą w nim naukowcy i partnerzy przemysłowi z Hiszpanii, Niemiec i Czech.

Ze strony polskiej, obok GIG, w przedsięwzięcie zaangażowała się spółka Tauron Wydobycie, do której należy m.in. kopalnia Janina w Libiążu. Właśnie hałda pogórniczych odpadów z tej kopalni jesienią stała się poligonem doświadczalnym o powierzchni 4 tys. m kw.

Hałda w Libiążu – miejsce testów mieszanek glebowych

W ramach projektu testowane są różnego rodzaju mieszanki glebowe, uzyskane z odpadowej biomasy i odpadów poprodukcyjnych z należących do grupy Tauron kopalń Sobieski i Janina oraz z elektrowni. Naukowcy chcą uzyskać takie parametry gleby, by neutralizowała naturalną kwasowość zgromadzonych na hałdach odpadów.

"Prace rekultywacyjne wykonywane są w sposób wariantowy, z zastosowaniem nowatorskich metod wykonania pokrywy glebowej, neutralizującej kwasowość odpadów górniczych. W ten sposób skutecznie ograniczony będzie potencjał do generowania kwaśnych odcieków, mogących powstawać na hałdach lub innych obiektach poprzemysłowych" – wyjaśnia Tauron we wtorkowym komunikacie.

Poligon doświadczalny, czyli hałda w Libiążu daje możliwość monitorowania zarówno gleby, jak i wody oraz rozmaitych parametrów fizykochemicznych podłoża. Na hałdzie pojawią się sucho i ciepłolubne gatunki roślin, roślinność łąkowa, krzewy oraz rośliny lubiące wilgoć, sadzone w miejscach gromadzenia się wód opadowych.

Czytaj także: Jaja 0, 1, 2, 3 – co mówią nam te enigmatyczne oznaczenia?

Hałda w Libiążu i nowe technologie

Zwieńczeniem projektu będą warsztaty poświęcone wypracowanej w wyniku tych doświadczeń technologii. Naukowcy chcą też opracować zasady wyceny usług służących rekultywacji hałd i zdegradowanych terenów.

Głównym efektem badań ma być opracowanie nowych sposobów rekultywacji hałd, składowisk i innych terenów zdegradowanych. Chodzi o dobranie odpowiednich roślin, które skutecznie zazielenią takie tereny, ale także o właściwe przygotowanie dla nich gleby – dzięki temu rośliny będą mogły rosnąć w miejscach, gdzie składowano górnicze czy energetyczne odpady.

"Wykorzystujemy produkty uboczne powstające w procesach produkcyjnych w kopalniach i elektrowniach Grupy Tauron, aby stworzyć zamienniki mieszanek gleb dla różnych zbiorowisk roślinnych, z myślą o rekultywacji biologicznej hałd górniczych oraz innych terenów poprzemysłowych" – tłumaczy prezes spółki Tauron Wydobycie Tomasz Cudny.

Projekt Recovery zostanie niebawem zaprezentowany podczas spotkania Platformy Sprawiedliwej Transformacji, służącej m.in. wymianie doświadczeń między europejskimi regionami górniczymi. Przedsięwzięcie, służące rozwiązywaniu problemów środowiskowych na terenach poprzemysłowych, może stać się przykładem dla regionów, mających podobne problemy.

"Cieszy nas, że międzynarodowy projekt, który w głównej mierze realizowany jest w Polsce, przyciąga zainteresowanie innych regionów górniczych, które podobnie jak my muszą sprostać szczególnym wyzwaniom związanym z nadawaniem nowych funkcji terenom zdegradowanym działalnością przemysłową" – powiedziała kierująca projektem w GIG dr hab. inż. Alicja Krzemień.

PAP/jac/fot. YT