Gospodarstwo rolne można przekazać. Jak na tym nie stracić?

Gospodarstwo rolne przepisywane z pokolenia na pokolenie to dobytek wielu polskich, wiejskich rodzin. Każda z nich chciałaby uniknąć dodatkowych kosztów związanych z przejściem gospodarstwa na zstępnych, dlatego też zasięgają opinii prawnych wśród księgowych i prawników względem różnicy między sprzedażą, a darowizną.

Gospodarstwo rolne i jego przepisanie, a podstawa prawna

Czynność prawna, w której to gospodarstwo rolne zostaje przekazane dzieciom opiera się o następujące akta prawne: ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz. U. z 2010 Nr 51, poz. 307 ze zm., dalej ustawa o pit), o podatku od czynności cywilnoprawnych (t.j. Dz. U. z 2010 Nr 101, poz. 649 ze zm., dalej ustawa o pcc), o podatku od spadków i darowizn (t.j. Dz. U. z 2009 Nr 93, poz. 768 ze zm., dalej ustawa o psd) oraz o podatku rolnym (t.j. Dz. U. z 2006 Nr 136, poz. 969 ze zm., dalej ustawa o pr).

Gospodarstwo rolne, a jego przekazanie na podstawie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych

Biorąc pod uwagę powyższą ustawę przychód ze sprzedaży nieruchomości podlega opodatkowaniu na podstawie podatku dochodowego od osób fizycznych. Podatek ten obciążałby rodziców przekazujących drogą sprzedaży gospodarstwo rolne. Jednakże w tej samej ustawie w art. 21 ust. 1 pkt 28 zwolnieniu od podatku podlegają przychody związane z powyższą czynnością prawną, w skład których wchodzą nieruchomości gospodarstwa rolnego. Jednakże gdyby nabyta nieruchomość straciła charakter rolny zwolnienie to nie miałoby odniesienia, ponieważ nie stanowi ona źródła przychodu zgodnie z ustawą o PIT.

Gospodarstwo rolne, a ustawa o podatku od czynności prawnych

Zgodnie z powyższą ustawą opodatkowaniu podlegają umowy sprzedaży i zamiany rzeczy oraz praw majątkowych. Natomiast z powyższego opodatkowania zgodnie z art. 9 pkt 2 lit. a ustawy o pcc zwolnione są czynności prawne, w wyniku których mamy do czynienia z przeniesieniem własności nieruchomości całej lub w części w tym z częściami składowymi, jeżeli wejdą one w gospodarstwo rolne lub będą bądź są gospodarstwem rolnym, a także w sytuacji kiedy to stanowić będą jedną całość z poprzednim gospodarstwem nabywcy. Zwolnieniu nie podlegają jedynie budynki mieszkalne oraz ich części położone w miastach. Darowizna gospodarstwa nie będącego obciążonym długami poprzedniego właściciela również nie rodzi obowiązku podatkowego od czynności cywilnoprawnej.

Czytaj także: Owoce i warzywa – postrzeganie ich jako dodatek to błąd

Gospodarstwo rolne – przekazanie zstępnym, a ustawa o podatku od spadków i darowizn

Sprzedaż gospodarstwa rolnego nie jest objęta podatkiem wynikającym z ustawy od spadków i darowizn. Jednakże wybór darowizny, jako formy przekazania gospodarstwa rolnego jest już obciążone tymże podatkiem, poza kilkoma wyjątkami, na które składa się gospodarstwo rolne w całości lub części bądź nieruchomość, która wejdzie w skład gospodarstwa nabywcy. Kolejnym wymogiem jest prowadzenie powyższego charakteru działalności przez minimum 5 lat licząc od momentu darowania. Nie każdy rodzaj nieruchomości wchodzącej w skład gospodarstwa jest zwolniony z opodatkowania. Wyłączeniu ze zwolnienia podlegają budynki mieszkalne, budynki zajęte na cele specjalistyczne chowu i wylęgu drobiu lub specjalistycznej hodowli zwierząt wraz z urządzeniami i ze stadem hodowlanym, a także urządzenia do prowadzenia upraw specjalnych, takie jak: szklarnie, inspekty, pieczarkarnie, chłodnie, przechowalnie owoców. Jeżeli którykolwiek z powyższych rodzajów nieruchomości wchodzić będzie w skład nieopodatkowanego gospodarstwa, podatek liczony będzie jedynie od tegoż pomieszczenia. Co więcej nabycie pojazdów i maszyn rolniczych również zwalnia z tego rodzaju podatku pod warunkiem, że darowany sprzęt/pojazd w przeciągu 3 lat od darowania nie będzie sprzedany lub darowany innej osobie. Jeżeli strony czynności prawnej – darowizny, są osobami bliskimi art. 4 ustawy dodatkowo zwalnia je od podatku nabycie w drodze darowizny własności rzeczy lub praw majątkowych przez małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, rodzeństwo, ojczyma i macochę, tylko wtedy gdy powiadomi się odpowiedniego naczelnika urzędu skarbowego.

Podatek rolny, a gospodarstwo rolne

Sprzedaż lub darowizna gospodarstwa rolnego rodzi w niektórych sytuacjach obowiązek podatku rolnego. Grunty przeznaczone na utworzenie nowego gospodarstwa rolnego lub powiększenie już istniejącego do ponad 100 ha, które zostały nabyte w drodze umowy sprzedaży zwolnione są z podatku rolnego. Jeżeli kupującym jest małżonek, krewny z pierwszej linii lub jego małżonek, pasierb, zięć bądź dziecko zwolnienie to nie przysługuje. Dlatego umowa między rodzicem, a dzieckiem nie będzie zwolniona z opłaty podatku, a darowane gospodarstwo rolne, niezależnie od formy stron, podlega zawsze opodatkowaniu.

Źródło: wir.org.pl