O tym co ważne dla polskiej wsi.

Czyste powietrze czysty zysk Czyste powietrze czysty zysk
Talk icon

Informacje

02-11-2020

Autor: Sebastian Wroniewski

Zapomniane nagrobki ukryte w leśnej głuszy pod opieką leśników

Zapomniane nagrobki

Pośród lasów często można spotkać małe kamienie lub pojedyncze zapomniane nagrobki. Zapomniane wsie, żołnierze walczący w czasie wojny czy ludzie zapadający na śmiertelne choroby. Bywa tak, że czasem tylko leśnicy i okoliczni mieszkańcy zachowują pamięć o dawnych miejscowościach i ich mieszkańcach oraz poległych żołnierzach na terenie polskich lasów.

Zapomniane nagrobki pod opieką leśniczych

Leśnicy porządkują zapomniane nagrobki i cmentarze rozsiane po lasach. Zapomniane wsie, żołnierze walczący w czasie wojny czy ludzie zapadający na śmiertelne choroby. Świadkiem ich istnienia są ukryte pośród drzew, położone z dala od szlaków, leśne mogiły i cmentarze. Pamięć o nich przechowują tylko leśnicy i okoliczni mieszkańcy.

Na terenie naszego nadleśnictwa znajdują się dwa miejsca pochówku w postaci śródleśnych cmentarzy z różnych okresów historii regionu. W tych miejscach zachowały się fragmenty nagrobków, na których można jeszcze niekiedy odczytać imiona zmarłych.

– mówi Roksana Ratajczak z Nadleśnictwa Potrzebowice.

Zapomniane nagrobki na Bronicach są dowodem istnienia w przeszłości wsi, która na niewielkim wzgórzu miała swój cmentarz.

Jej początki datuje się na 1753 rok. Stanowiło ją kilkanaście zagród położonych w większości wzdłuż drogi Piłka – Sieraków. W 1910 roku wieś liczyła 112 mieszkańców. Na wschód od drogi rozciągało się około 70 ha pół uprawnych, łąk i pastwisk.

– dodaje Roksana Ratajczak.

Po gradacji sówki choinówki i konieczności usunięcia lasów podniósł się poziom wód gruntowych. Z tego powodu znaczna część ludności opuściła te tereny. Wioska ostatecznie przestała istnieć w okresie II wojny światowej, kiedy pozostałych mieszkańców wysiedlili Niemcy. Takich historii zapisanych w lesie jest więcej.

Także cmentarz w Maciejewie przypomina o dawnej osadzie, gdzie według spisu ludności na dzień 1 grudnia 1910 r., zamieszkiwało 20 mieszkańców.

– dodaje leśniczka z Nadleśnictwa Potrzebowice.

Mauzoleum Martyrologii Wsi Polskich – koniec prac budowlanych

Zapomniane nagrobki – świadectwo dawnych czasów

Leśnicy opiekują się nie tylko lasem i jego mieszkańcami, Zapomniane nagrobki ale także takimi starymi cmentarzami i mogiłami. Jedynym śladem po opuszczonej wsi Gonne są zapomniane nagrobki na cmentarzu leśników, który znajduje się na terenie leśnictwa Płociczno w Nadleśnictwie Zdrojowa Góra.

To miejsce ważne dla pracowników nadleśnictwa, którzy już od wielu lat społecznie oczyszczają teren cmentarza i znajdujące się na nim zapomniane nagrobki. Zapalają znicze ku pamięci spoczywających tam osób, wśród których są też lokalni leśnicy. Do tej pory odbywają się tu msze plenerowe z okazji dnia Wszystkich Świętych.

To ostatni ślad po osadzie Gonne, zniszczonej w czasie wojny. Jeszcze niedawno był to bardzo zaniedbany cmentarz. Wiele się zmieniło, bo przez ostatnie dni, ciężko tu pracowaliśmy.

– tłumaczy Jarosław Ramucki, leśniczy z Nadleśnictwa Zdrojowa Góra.

Rzeczywiście duże wrażenie, szczególnie po zmroku, robi dwurzędowy szpaler zniczy zapalonych wzdłuż odnowionych kamieni ustawionych przy głównej alejce. Ważnym miejscem, które objęli opieką leśnicy z Nadleśnictwa Okonek jest kamień upamiętniający poległych więźniów niemieckiego obozu jenieckiego Barkenbrügge , który znajdował się na terenie poligonu w Okonku. Leśnicy z Okonka wspólnie z historykami z IPN stale prowadzą poszukiwania zbiorowego grobu, w którym spoczęli jeńcy.

Symboliczny kamień pomnikowy jest miejscem, które leśnicy odwiedzają nie tylko przy okazji Wszystkich Świętych, ale także przy okazji rocznicy wybuchu II wojny światowej czy podczas zajęć edukacyjnych z lokalną młodzieżą.

Pośród lasów często można spotkać także małe kamienie lub pojedyncze zapomniane nagrobki poległych żołnierzy, jak np. grób francuskiego żołnierza na terenie leśnictwa Górzno w Nadleśnictwie Lipka. Nikt nie wie, w jaki sposób Francuz zginął, jednak kamienny pomnik, ustawiony w głębi lasu jest świadkiem jego obecności na północy pilskich lasów.

Bywa i tak, że czasem tylko leśnicy zachowują pamięć o dawnych miejscowościach i ich mieszkańcach oraz poległych żołnierzach na terenie pilskich lasów.

lasy.gov.pl/fot.Edward Marszałek/fot.Jarosław Ramucki

swiatrolnika.info 2023